16.08.2017
Έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά η βιωσιμότητα του περιγράμματος Γκουτέρες; Το πλαίσιο συμφωνίας για το Κυπριακό είναι 90%, 50% ή 10% βιώσιμο; Η ανθεκτικότητα του πακέτου λύσης είναι απόλυτη (100%) ή μηδενική (0%); Πόσο θα αντέξει η προτεινόμενη λύση; Θα αντέξει τρεις μήνες, ένα χρόνο, δέκα χρόνια ή πενήντα χρόνια; Θα αντέξει ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου ή χίλια χρόνια; Ποιό επιστημονικό εργαλείο/μέθοδος έχει εφαρμοστεί για αξιολόγηση της συνολικής βιωσιμότητας της λύσης του Κυπριακού; Θα μπορέσει η Κύπρος να λειτουργήσει και να επιβιώσει ως ένα φυσιολογικό κράτος;
Στη Διάσκεψη στο Crans Montana αναδείχθηκε, για άλλη μια φορά ο σταθερός στόχος της Τουρκίας για εσαεί στρατηγικό έλεγχο της Κύπρου με τρόπο που να καλύπτει όλους τους τομείς: στρατιωτικό, δημογραφικό, πολιτικό και ενεργειακό.
Η Άγκυρα, μέσω της λύσης επιδιώκει να:
α)Αποκόψει ένα κρίκο της αλυσίδας των Ελληνικών νησιών, που περιβάλλουν την Τουρκία από Δυσμάς και Νότου και
β)ακυρώσει τη δυνατότητα της Ελλάδας να εκμεταλλευτεί τον υποθαλάσσιο της πλούτο που αρχίζει από την Κύπρο και φθάνει στο Αιγαίο.
Η αξιολόγηση της βιωσιμότητας της λύσης πρέπει να καλύπτει όλα τα κεφάλαια/πτυχές και να λαμβάνει υπόψη όλους τους παράγοντες που επηρεάζουν την ανθεκτικότητα της τελικής συμφωνίας όπως είναι η πολυπλοκότητα, η ρευστότητα, οι ασύμμετροι κίνδυνοι και τα εκρηκτικά ρίσκα που χαρακτηρίζουν το Κυπριακό.
Η προσπάθεια να κρατηθούν ισορροπίες μέσα από πολύπλοκα σχήματα λειτουργίας μπορεί να οδηγήσει σε πολλαπλά αδιέξοδα τη λειτουργία του ομοσπονδιακού κράτους. Τα προβλήματα που θα ανακύπτουν θα οξύνονται και θα πολλαπλασιάζονται μέσα από την εποπτεία και την παρεμβατικότητα που θα τυγχάνει η Κύπρος από την τουρκική ηγεμονική γειτνίαση.
Λόγω της ισχύος, της επιθετικότητας, του επεκτατισμού και της αναξιοπιστίας της Τουρκίας, αμετακίνητη θέση μας στο Κεφαλαίο της Ασφάλειας και των Εγγυήσεων πρέπει να είναι η κατάργηση των συνθηκών Εγγυήσεως/Συμμαχίας και η απομάκρυνση όλων των ξένων στρατευμάτων πριν την έναρξη εφαρμογής της λύσης.
Ένας τρόπος να αυξηθεί η αποτροπή έναντι της τουρκικής απειλής θα μπορούσε να ήταν η συμμαχία Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ και η κατασκευή του αγωγού EastMed.
Στην μεταβατική αυτή φάση των διαπραγματεύσεων, εισηγούμαι όπως ζητηθεί γνωμάτευση από τον Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης Νασίμ Ταλέμπ –τον κορυφαίο παγκοσμίως ειδικό στο Risk Management– για τη συνολική βιωσιμότητα της λύσης του Κυπριακού.
Λόγω της περιπλοκότητας και της μεταβλητότητας που χαρακτηρίζουν το Κυπριακό, το μοντέλο Antifragility που ανέπτυξε ο Ν. Ταλέμπ αποτελεί το μοναδικό εργαλείο που παρέχει τη δυνατότητα αξιολόγησης της ανθεκτικότητας του σχεδίου λύσης με μαθηματική ακρίβεια.
Με τη βοήθεια του εργαλείου Antifragility μπορούν να εντοπιστούν τυχόν ευθραυστότητες στο πακέτο Γκουτέρες, να προστεθούν στοιχεία που ενισχύουν τη βιωσιμότητα της λύσης και να διασφαλιστεί ότι η πιθανότητα της καταστροφής είναι μηδενική. Σε περίπτωση που η λύση δεν είναι απόλυτα βιώσιμη, θα υπάρξει ένα νέο στάδιο, μια νέα περίοδος κυπριακού προβλήματος – μια κατάσταση πολύ χειρότερη από τη σημερινή (και μη αναστρέψιμη).
Το μοντέλο Antifragility αποτελεί ένα διεθνώς αναγνωρισμένο, επιστημονικό εργαλείο το οποίο εφαρμόζεται εδώ και πολλά χρόνια για σκοπούς αξιολόγησης και ενίσχυσης της βιωσιμότητας κρατών, συστημάτων διακυβέρνησης, πόλεων, επιχειρήσεων και άλλων οργανισμών.
Στο βιβλίο τους Superforecasting: The Art and Science of Prediction, οι Καθηγητές Tetlock και Gardner παρουσιάζουν τα ευρήματα διεθνούς έρευνας, η οποία διήρκεσε είκοσι χρόνια, όπου καταδεικνύονται τα σοβαρά λάθη των πολιτικών και των ειδικών εμπειρογνωμόνων όσον αφορά στην πρόγνωση γεγονότων οικονομικής, πολιτικής και στρατιωτικής φύσης.
Ο Νομπελίστας Daniel Kahneman στο βιβλίο του Thinking, Fast and Slow αποδίδει την αποτυχία των προβλέψεων στην τάση να υποεκτιμούμε ή να υπερεκτιμούμε τα διάφορα φαινόμενα, γεγονότα και καταστάσεις. Η λήψη αποφάσεων πρέπει να λαμβάνει υπόψη την αβεβαιότητα, την πιθανότητα λανθασμένων προβλέψεων και τον αντίκτυπο, τη σοβαρότητα των συνεπειών. Η πολυπλοκότητα και η ασυμμετρία οδηγούν σε τεράστια σφάλματα.
