29 Οκτώβριος 2017, 18:03
Του Χρίστου Χαραλάμπους
ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΜΟΡΦΩΜΑ ΜΕ ΕΞΙΣΩΣΗ ΕΞΟΥΣΙΩΝ ΑΠΑΙΤΟΥΝ ΟΙ Τ/Κ
Σε μείζον εξελίσσεται το ζήτημα όχι μόνο για τον διορισμό προσωρινών αξιωματούχων, αλλά γενικότερα, καθώς η τ/κ πλευρά εμμένει σε από κοινού αποφάσεις -εν είδει βέτο- σε σωρεία ζητημάτων εκτελεστικής υφής
ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΜΟΡΦΩΜΑ ΠΟΥ ΘΑ ΚΑΤΑΛΗΓΕΙ ΣΕ ΑΔΙΕΞΟΔΑ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ Η Τ/Κ ΠΛΕΥΡΑ, ΕΚΤΕΙΝΟΝΤΑΣ ΚΑΙ ΕΠΕΚΤΕΙΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΙΣΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΛΗΨΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ
Πολιτικό τυφώνα προκάλεσε η δημοσιοποίηση πρώτα από το «Σίγμα» και τη «Σημερινή» της Κυριακής και ακολούθως από το ΔΗΚΟ, από τη μια του τριπτύχου συγκλίσεων, μικρών διαφορών και μεγάλων διαφωνιών που ετοίμασε η Κυβέρνηση για το κεκτημένο δύο και πλέον χρόνων συνομιλιών και, από την άλλη, εγγράφου με τις ε/κ θέσεις για την πρώτη μέρα της λύσης.
Κατευθύνοντας τον μεγεθυντικό φακό στο ζήτημα της έναρξης ισχύος της συμφωνίας (entry into force) και τις πρόνοιες των προτάσεων ένθεν και ένθεν για τον διορισμό των μεταβατικών αξιωματούχων, Προεδρικό και ΔΗΚΟ σε πρώτο χρόνο -ακολούθησαν και τα υπόλοιπα αντιπολιτευόμενα κόμματα- αντάλλαξαν σφοδρότατες επικρίσεις.
Σημείο τριβής το αν ή όχι έχει δοθεί δικαίωμα στον εκάστοτε Τ/κ Πρόεδρο/Αντιπρόεδρο να έχει ρόλο και λόγο στο ποιους θα επιλέξει η ε/κ κοινότητα για πλήρωση όλων των θέσεων σε οργανικά σώματα εκτελεστικής, νομοθετικής, δικαστικής εξουσίας που θα οδηγήσουν την Ομόσπονδη Κυβέρνηση στις πρώτες της εκλογές.
Η σε βάθος πάντως μελέτη του τριπτύχου αναδεικνύει σωρεία άλλων προνοιών, πέραν της προαναφερθείσας, που αποκαλύπτουν την πολιτική κατεύθυνση της τ/κ ηγεσίας που προσβλέπει σε ένα κρατικό μοντέλο δυσλειτουργικό και προφανώς μη βιώσιμο, καθώς θέλει και απαιτεί πλήρη έλεγχο των αποφάσεων εκτελεστικής εξουσίας.
Οι μεν
Από τη μια ΔΗΚΟ και λοιπή αντιπολίτευση, πλην ΑΚΕΛ, εξεγέρθηκαν κατηγορώντας τον Πρόεδρο Αναστασιάδη ότι αντισυνταγματικά και καταργώντας την Κυπριακή Δημοκρατία εκχώρησε εξουσίες συμπροέδρου στον Μουσταφά Ακιντζί ή όποιον άλλο Τ/κ θα ενδυθεί μετά τη λύση το κοστούμι του Αντιπροέδρου, παραχωρώντας την ίδια ώρα δικαίωμα αρνησικυρίας στις επιλογές που θα γίνουν για πλήρωση των αναγκαίων μεταβατικών αξιωματούχων που θα οδηγήσουν την Ομόσπονδη πλέον Κύπρο στις πρώτες εκλογές.
Από τα δημοσιοποιηθέντα έγγραφα και τη μελέτη του λεκτικού αυτών, αλλά και των όσων αναφέρονται στο περιβόητο τρίπτυχο, προκύπτουν τα εξής:
– Από τον Νοέμβριο του 2015 μέχρι και την ετοιμασία του τριπτύχου το 2017 υπήρξε διαφοροποίηση της θέσης της ε/κ πλευράς σε σχέση με τον ρόλο που θα ασκήσει ο Τ/κ αντιπρόεδρος στην επιλογή αξιωματούχων, με την προσθήκη τελικά της έκφρασης ultimate responsible -τελικός υπεύθυνος- ώστε να ξεκαθαριστεί ότι έκαστος ηγέτης θα αποφασίζει για τους αντιπροσώπους της δικής του κοινότητας.
– Από την ε/κ θέση δεν ξεκαθαρίζει οριστικά ο τρόπος διορισμού των μεταβατικών αξιωματούχων, ως εξής. Ναι μεν ο Ε/κ Πρόεδρος θα καταθέσει κατάλογο προτεινόμενων αξιωματούχων, ωστόσο δεν είναι σαφές αν ο επί τη πράξει διορισμός θα γίνει με συνυπογραφή και του Τ/κ Αντιπροέδρου.
– Ο διορισμός αξιωματούχων, ακόμη και για μεταβατική περίοδο, στέλνει μηνύματα μίας παράξενης και πρωτοφανούς δημοκρατίας, που δεν απαντάται κάπου αλλού.
– Διά αυστηρής νομικής ερμηνείας των όσων καταγράφονται στις προτάσεις (συμφωνημένες ή μη) προφανώς τίθεται ζήτημα κατάργησης της πρώτης ημέρας όλων των θεσμών και αντικατάστασής τους από άλλους που θα προνοούνται στο νέο σύνταγμα. Γεγονός που θέτει εν αμφιβόλω τη συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Και οι δε
Μη υπαρκτό θέμα και προεκλογικό πυροτέχνημα χαρακτήρισε το ζήτημα το κυβερνητικό στρατόπεδο και οι εκπρόσωποι του Προεδρικού. Επιχείρημά τους, η ύπαρξη εγγράφου του Νοεμβρίου του 2016, σε αντικατάσταση αυτού του 2015, στο οποίο γίνεται διασαφήνιση ότι ο ηγέτης κάθε κοινότητας θα είναι υπεύθυνος για τους αξιωματούχους που θα προέρχονται από τη δική του κοινότητα.
Παρά ταύτα, η θέση αυτή ξεθώριασε σχεδόν εντελώς από την τοποθέτηση του διαπραγματευτή Αντρέα Μαυρογιάννη, ο οποίος ανέφερε ότι είναι επιθυμία και της ε/κ πλευράς να συνδιαβουλευθεί με τον όποιο Τ/κ Αντιπρόεδρο, ώστε να αποφευχθούν άλλες εξελίξεις, όπως π.χ. ο διορισμός του δολοφόνου του Ισαάκ. Τοποθέτηση που προφανώς ερμηνευτικά καθοδηγεί τη σκέψη στο ότι αμφότεροι οι φέροντες την εξουσία την πρώτη ημέρα της λύσης θα έχουν λόγο στο πώς και τι θα πράξει ο άλλος.
Αυτό θέλουν
Είτε έτσι είτε αλλιώς, αυτό που απομένει ως μεγάλη εικόνα είναι ότι, πρώτον, η ε/κ πλευρά κινήθηκε σε αλλαγή θέσεων, η δε τ/κ πλευρά έχει ξεκάθαρη επιδίωξη όντως να έχει λόγο και ρόλο στους μεταβατικούς διορισμούς. Που σε μια ακραία ερμηνεία θα μπορούσε κάποιος να πει ότι π.χ. ο κύριος Ακιντζί θα ενίσταται στον διορισμό προσώπων από πολιτικές παρατάξεις του λεγόμενου πατριωτικού χώρου.
Η θέση της τ/κ πλευράς με βάση το επίσημο τρίπτυχο είναι κρυστάλλινη:
· Μετά τη σύναψη συμφωνίας μεταξύ των δύο ηγετών για την επίλυση και πριν από τα χωριστά ταυτόχρονα δημοψηφίσματα, οι δύο ηγέτες, βάσει των αντίστοιχων κανόνων άσκησης των καθηκόντων τους, διορίζουν ΑΠΟ ΚΟΙΝΟΥ τα όργανα που λειτουργούν κατά τον χρόνο του εν λόγω διορισμού, ανάλογα με την περίπτωση, τους μεταβατικούς κατόχους σε όλα τα γραφεία (συμπεριλαμβανομένης της δημόσιας υπηρεσίας) και τις θέσεις σε όλα τα όργανα όλων των κλάδων εξουσίας (εκτελεστική, νομοθετική, δικαστική) και τους ανεξάρτητους υπαλλήλους, εκτός αν ρυθμίζονται διαφορετικά.
· Από κοινού συγκρότηση μιας προπαρασκευαστικής επιτροπής για τις μεταβατικές ρυθμίσεις, η οποία θα αναλάβει τη διάρθρωση και τη στελέχωση της μεταβατικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης, θεσμών και οργάνων (που θα εγκριθούν από κοινού από τους ηγέτες).
Οριζόντιες… απαιτήσεις
Τα όσα αφορούν το ζήτημα των διορισμών μεταβατικών αξιωματούχων είναι μόνο ένα κομμάτι του συνολικού παζλ που κτίζει η τ/κ πλευρά, όπως αυτό αρμοδίως αποτυπώθηκε από το Προεδρικό στο λεγόμενο τρίπτυχο. Και το παζλ δείχνει ότι η τ/κ πλευρά επιμένει στη λογική των συναποφάσεων σε όλα, κάτι που δημιουργεί ερωτηματικά ως προς τη βιωσιμότητα τής υπό εκκόλαψη μορφής λύσης του Κυπριακού. Μαζέψαμε τις κυριότερες των προτάσεων της τ/κ πλευράς για την εκτελεστική εξουσία για εξαγωγή από τον καθένα συμπερασμάτων.
Πρόεδρος και Αντιπρόεδρος θα έχουν από κοινού (όχι χωριστά) την αρμοδιότητα για τα εξής:
· Να εκδίδουν πράξεις του Κοινοβουλίου, εκτός εάν ο πρόεδρος ή / και ο αντιπρόεδρος ασκεί το δικαίωμα να επιστρέψει στον ομοσπονδιακό νομοθέτη για επανεξέταση ή στο Ανώτατο Δικαστήριο.
· Να υπογράφουν τις αποφάσεις και τα διατάγματα που συζητήθηκαν καθώς και τις αποφάσεις που ελήφθησαν στο Συμβούλιο των Υπουργών, εκτός εάν ο πρόεδρος ή / και ο αντιπρόεδρος ασκεί το δικαίωμα να επιστρέψει για επανεξέταση ή στο ανώτατο δικαστήριο.
· Να διορίζουν τα μέλη της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και να τερματίζουν τους διορισμούς τους, όπως θα προβλέπεται στο ομοσπονδιακό Σύνταγμα.
· Να αποφασίζουν για την εξωτερική πολιτική, την αμυντική πολιτική, την ασφάλεια, τη χρηματοδότηση και άλλα θέματα που τους έχουν παρασχεθεί ειδικά για απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου σε περίπτωση αδιεξόδου.
· Κατάργηση ή αντικατάσταση των αποφάσεων του αρμόδιου υπουργού ή του Συμβουλίου Υπουργών για σοβαρά θέματα (τα οποία δεν διευκρινίζονται).
ΠΗΓΗ:http://www.sigmalive.com/simerini/politics/465161/synapofasi-se-ola-allios-diafonia
