25 Φεβρουάριος 2018, 18:04
Του Μάριου Πούλλαδου
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΣΚΙΕΣ ΤΗΣ «ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ» ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΠΩΛΗΣΗΣ Φ.Α. ΤΟΥ ΤΕΛ ΑΒΙΒ ΣΤΟ ΚΑΪΡΟ
Ο ΠΡΩΗΝ ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΗΣ GENERAL PETROLEUM CORPORATION ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ ΒΛΕΠΕΙ ΤΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΑΠΟ ΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ ΩΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΙΣ ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΦΙΛΟΔΟΞΙΕΣ
Η μέθοδος εξαγωγής από το Ισραήλ στην Αίγυπτο δεν έχει ακόμη ξεκαθαρίσει. Επίσης ούτε οι ποσότητες δεν είναι ξεκάθαρο αν θα είναι σταθερές και πώς θα εξελιχθεί
Μια από τις πιο σημαντικές ενεργειακές εξελίξεις στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου αυτήν την εβδομάδα ήταν η συμφωνία εφοδιασμού της Αιγύπτου με περίπου 64 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, για περίπου 10 χρόνια, στην εταιρεία Dolphinus Holdings Ltd της Αιγύπτου από τις δεξαμενές Tamar και Leviathan του Ισραήλ. Είναι όντως «ιστορική», όμως, αυτή η συμφωνία, όπως την βάφτισαν κυρίως ισραηλινά ΜΜΕ; Το πώς επηρεάζει τους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Κύπρου αλλά και ποιες θα είναι οι επιπτώσεις για την ευρύτερη ενεργειακή αρχιτεκτονικής της περιοχής, αποτελεί αντικείμενο ψύχραιμης μελέτης.
Συμφωνία με προεκλογικό άρωμα
Μιλώντας αυτήν την εβδομάδα στην «Πρώτη Εκπομπή» του «Ράδιο Πρώτο» οι ειδικοί σε θέματα ενέργειας Θεόδωρος Τσακίρης, καθηγητής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, και Χαράλαμπος Έλληνας, πρώην Εκτελεστικός Διευθυντής της ΚΡΕΤΥΚ, συναίνεσαν αρχικά στο ότι οι όροι της συμφωνίας δεν είναι ξεκάθαροι και κατά δεύτερον δεν μπορούν να πλήξουν τα συμφέροντα της Κύπρου. «Αυτού του είδους τις συμφωνίες τις προετοίμαζαν εδώ και πολλά χρόνια. Τέτοιου είδους συμβόλαια είχαν υπογραφεί και πριν από το 2016 και δεν πρέπει να κάνουμε το λάθος να τους δίνουμε μια πανηγυρική σημασία», δήλωσε ο κ. Τσακίρης, προσθέτοντας πως αυτή η συμφωνία έχει και μια μορφή προεκλογικού χρώματος για το Ισραήλ, δεδομένου ότι ο Νετανιάχου αντιμετωπίζει τη δυσκολότερη μάχη της πολιτικής του επιβίωσης την τελευταία δεκαετία λόγω σκανδάλων.
«Επιπλέον, υπάρχει ένα πολύ μεγάλο κενό όσον αφορά τη συμφωνία και το πώς το φυσικό αέριο θα φτάσει στους καταναλωτές. Έχουν συμφωνήσει για έναν όγκο φυσικού αερίου 6,4 δις κυβικών μέτρων για τις επόμενες δεκαετίες και δεν ξέρουμε πότε θα ξεκινήσει», σημείωσε. «Εάν υλοποιηθεί, ωστόσο, σημαίνει πως το Ισραήλ θα έχει επαρκές αέριο για μια ακόμη επιλογή. Η πρώτη επιλογή είναι ο αγωγός προς την Τουρκία, η οποία έχει μειωθεί ως πιθανότητα μετά τους θεατρινισμούς του Ερντογάν για το καθεστώς της Ιερουσαλήμ», είπε, σημειώνοντας πως η επιλογή να στηρίξει τον East Med είναι από μόνη της μακροχρόνια και η άλλη επιλογή θα είναι να μπορέσει να τροφοδοτήσει ένα από τα δυο τερματικά της Αιγύπτου.
Το θετικό για την Κύπρο είναι ότι, πλέον, με αυτήν την επιλογή, το Ισραήλ δεν μπορεί να καλύψει και τα δυο τερματικά, επομένως εξακολουθεί να υπάρχει ανοικτή επιλογή προς την Νταμιέτα εφόσον προχωρήσουμε.
«Ενδοιασμοί στο Ισραήλ»
Στο ίδιο πλαίσιο, ο Πρώην Εκτελεστικός Διευθυντής της ΚΡΕΤΥΚ Χαράλαμπος Έλληνας δήλωσε πως η εν λόγω συμφωνία δεν είναι εντελώς ξεκάθαρη. «Η μέθοδος εξαγωγής από το Ισραήλ στην Αίγυπτο δεν έχει ακόμη ξεκαθαρίσει. Ακόμη ούτε οι ποσότητες δεν είναι ξεκάθαρο αν θα είναι σταθερές και πώς αυτό θα εξελιχθεί. Στο Ισραήλ υπάρχουν ήδη κάποιοι ενδοιασμοί για τη συμφωνία», είπε.
Αλλά, αν υποθέσουμε ότι θα προχωρήσει, συνέχισε, είναι μια συμφωνία μεταξύ των εταιρειών στο Ισραήλ και ενός συνασπισμού από εταιρείες στην Αίγυπτο. «Είναι σε υψηλή τιμή φυσικού αερίου, περίπου 6,5 δολάρια κατά μονάδα, και είναι για την εσωτερική αγορά της Αιγύπτου και όχι για υγροποίηση», είπε, προσθέτοντας πως με αυτά τα δεδομένα δεν επηρεάζονται ούτε οι επιλογές πώλησης του Φ.Α. από την Κύπρο προς την Αίγυπτο.
Προχωρεί η συμφωνία με Κύπρο
Τις πιο πάνω απόψεις ενισχύουν και οι δηλώσεις του Πρωθυπουργού της Αιγύπτου Σερίφ Ισμαήλ, ο οποίος εξέφρασε στο Bloomberg την έντονη επιδίωξη της Αιγύπτου να λάβει και το κυπριακό φυσικό αέριο. Η Κύπρος βρίσκεται εξάλλου κοντά στην υπογραφή συμφωνίας για την εξαγωγή φυσικού αερίου από το κοίτασμα «Αφροδίτη» προς την Αίγυπτο, όπως επιβεβαίωσε άλλωστε ο Υπουργός Ενέργειας της Κύπρου, Γιώργος Λακκοτρύπης, πέρα από το φυσικό αέριο του Ισραήλ.
Οι εξηγήσεις Αλ Σίσι
Πάντως, από την πλευρά του ο Πρόεδρος της Αιγύπτου, Αμπτέλ Φατάχ Αλ Σίσι, σε δηλώσεις του την Τετάρτη, ξεκαθάρισε τη θέση της Αιγύπτου και τον ρόλο της κυβέρνησης στη συμφωνία. Ο Σίσι εξήγησε ότι θα αντιμετωπίσει το ζήτημα εισαγωγής φυσικού αερίου από μια ιδιωτική εταιρεία του Ισραήλ υπό το φως του δημόσιου συμφέροντος.
«Τις τελευταίες δύο μέρες υπήρξε μεγάλη δημόσια προσοχή στο θέμα του φυσικού αερίου και αυτό με έκανε πολύ χαρούμενο. Είναι σημαντικό για μένα οι Αιγύπτιοι να είναι ευχαριστημένοι με τη χώρα τους, να ενδιαφέρονται γι’ αυτό και τα συμφέροντά της και να αναζητούν το μέλλον της». O ίδιος ο Αλ Σίσι διευκρίνισε τους λόγους που επιτρέπεται στις ιδιωτικές εταιρείες να εισάγουν φυσικό αέριο με αυτόν τον τρόπο, εξηγώντας ότι ορισμένοι από τους επενδυτές, που χρησιμοποιούν πολύ φυσικό αέριο στη δουλειά τους, πίστευαν ότι η χώρα είχε αυστηρούς νόμους σχετικά με το θέμα.
Ο Αιγύπτιος Πρόεδρος διευκρίνισε, παράλληλα, ότι η εισαγωγή φυσικού αερίου πραγματοποιείται μέσω του ιδιωτικού τομέα, τονίζοντας πως οι ιδιωτικές εταιρείες θα εισάγουν φυσικό αέριο στο πλαίσιο των δικών τους αναγκών και θα τις ρευστοποιήσουν και θα τις εξάγουν ξανά. Επομένως, είπε, η κυβέρνηση δεν συμμετέχει στις συμφωνίες.
«Ως χώρα, δεν έχουμε τίποτα να κρύψουμε, αλλά υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορώ να πω, και άλλα που δεν μπορώ», είπε ο ισχυρός άνδρας της Αιγύπτου, προσθέτοντας πως η κατανάλωση πετρελαϊκών παραγώγων της Αιγύπτου κυμαίνεται μεταξύ 800 και 1.3 δισεκατομμυρίου δολαρίων ανά μήνα, δηλαδή 12-13 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. «Αν κάποιος αγοράσει αέριο αξίας 1,5 δισεκατομμυρίου δολαρίων από το Ισραήλ ετησίως, αυτό συνεπάγεται 125 εκατομμύρια δολάρια τον μήνα».
Η πιο κερδοφόρα επιλογή
Κατά τη διάρκεια των δηλώσεών του, στο πλαίσιο ομιλίας, ο Σίσι μίλησε επίσης για την πορεία της Αιγύπτου να καταστεί περιφερειακός ενεργειακός κόμβος. «Κάθε αέριο που προέρχεται από τις γύρω χώρες έρχεται πρώτα σ’ εμάς. Στη συνέχεια το επεξεργαζόμαστε, βγάζουμε φυσικά χρήματα από αυτό, και στη συνέχεια το εξάγουμε σε άλλες χώρες ή το κρατάμε για να μπει σε άλλες φάσεις παραγωγής.
»Υπάρχουν πολλοί τρόποι να αποκομιστεί κέρδος από το φυσικό αέριο, αλλά ο καλύτερος τρόπος είναι να το εισάγεις και να προσθέτεις αξία σε αυτό. Όσο περισσότερο αναπτύσσουμε τις τεχνολογίες μας σε αυτόν τον τομέα, τόσο περισσότερο θα κερδίσουμε […]. Δεν μου αρέσει να δίνω παραδείγματα χωρών. Ωστόσο, εάν κοιτάξουμε τη Νότια Κορέα, θα διαπιστώσουμε ότι το κάνει αυτό χρησιμοποιώντας την προηγμένη τεχνολογία της. Θα κάνουμε το ίδιο».
Το πλεονέκτημα της Αιγύπτου
Ο Αλ Σίσι σημείωσε ότι η πορεία της Αιγύπτου για να μετατραπεί σε ενεργειακό κόμβο της Μέσης Ανατολής διευκολύνεται από το γεγονός ότι η Αίγυπτος διαθέτει πολλές δυνατότητες και υποδομές, που άλλες χώρες της περιοχής δεν διαθέτουν. Η ενασχόληση με το ακατέργαστο φυσικό αέριο δεν είναι εύκολο να βρεθεί στην περιοχή, ειδικά δεδομένης της υψηλής ποιότητας που έχει η Αίγυπτος. Η Αίγυπτος έχει επίσης τρεις επιλογές για να γίνει ο περιφερειακός ενεργειακός κόμβος, εξήγησε ο Αλ Σίσι, δηλαδή την εξαγωγή φυσικού αερίου μέσω της Τουρκίας, την εξαγωγή φυσικού αερίου μέσω των ίδιων των χωρών παραγωγής, οι οποίες είναι η Κύπρος, η Αίγυπτος, το Ισραήλ και ο Λίβανος ή μέσω της Αιγύπτου.
«Χτύπημα» στην Τουρκία
Ένας ειδικός σε θέματα ενέργειας, μάλιστα, δήλωσε στο Egypt Today πως οι συμφωνίες που έχουν υπογραφεί από ιδιωτικές εταιρείες για την εισαγωγή φυσικού αερίου από τις χώρες της Μέσης Ανατολής ενισχύουν την Αίγυπτο ενάντια στις τουρκικές φιλοδοξίες να ελέγξει τον τομέα στην περιοχή. Συγκεκριμένα, ο κ. Μεντχάτ Γιουσέφ, πρώην επικεφαλής της General Petroleum Corporation της Αιγύπτου, επεσήμανε ότι το Κάιρο έχει κερδίσει τον ανταγωνισμό με την Άγκυρα για τις πηγές φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο. «Η Αίγυπτος συνεχίζει επίσης να εδραιώνει τη συμμαχία της με την Ελλάδα, την Κύπρο και την ευρύτερη περιοχή», εξήγησε ο Γιούσεφ.
Στη Μεσόγειο, συνέχισε ο Γιούσεφ, η συμμαχία Λευκωσίας-Καΐρου είναι η ισχυρότερη του είδους της στην περιοχή, επειδή οι δύο χώρες διαθέτουν μεγάλες δεξαμενές αερίου και είναι επίσης φιλικές προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία θέλει να εξασφαλίσει τις ανάγκες της για φυσικό αέριο μακριά από τη ρωσική κυριαρχία. «Η γεωγραφική θέση της Αιγύπτου, οι υποδομές της και οι πρόσφατες ανακαλύψεις φυσικού αερίου καθιστούν τη χώρα το κέντρο σύνδεσης του κυπριακού και του ελληνικού φυσικού αερίου με τα εργοστάσια υγροποίησης της Αιγύπτου», είπε.
«Όταν από τη μια κατασκευαστεί ένας αγωγός φυσικού αερίου Κύπρου – Ελλάδας και από την άλλη ένας αγωγός με την Αίγυπτο, η Αίγυπτος θα είναι το μοναδικό κέντρο για τη διάθεση αερίου της Ανατολικής Μεσογείου στην Ευρώπη ή σε οποιοδήποτε άλλο μέρος του κόσμου μέσω των αιγυπτιακών σταθμών υγροποίησης», πρόσθεσε ο ειδικός. Στο ίδιο μήκος κύματος ο Yossi Abu, Διευθύνων Σύμβουλος της Delek Drilling, δήλωσε: «Οι εξαγωγικές συμφωνίες καθιστούν το καθεστώς της Αιγύπτου ως περιφερειακό ενεργειακό κέντρο, το οποίο επιτρέπει την προμήθεια φυσικού αερίου τόσο στην αιγυπτιακή εγχώρια αγορά όσο και στην εξαγωγή».
ΠΗΓΗ:http://www.sigmalive.com/simerini/politics/490993/to-energeiako-trigono-kyprouaigyptouisrail
