30.09.2017
του Κώστα Μαυρίδη*
Η διορατικότητα είναι αρετή στην πολιτική. Στην Κύπρο, υπάρχουν πολιτικοί που δεν αντιλαμβάνονται τα αυτονόητα και ενώ έχουν (εκ του αποτελέσματος) αποτύχει, επιμένουν σε ειρωνείες. Παρά τις υποχωρήσεις (από την εκ περιτροπής προεδρία, τα βέτο μέχρι τον αγωγό μέσω Τουρκίας), παρά την ανατροπή διαχρονικών θέσεων Κύπρου-Ελλάδας, ούτε λύση υπήρξε, ούτε ευθύνες στην Τουρκία. Την επόμενη κατάρρευσης των διαπραγματεύσεων, ο Γ. Γρ./ΟΗΕ επαίνεσε «την σθεναρή δέσμευση της Τουρκίας για λύση»… Εφόσον η στρατηγική τους απέτυχε, οι ίδιοι έπρεπε να προβληματίζονται για διαμόρφωση νέας.
Ειδικά οι εξελίξεις στο Ιρακινό Κουρδιστάν αποτελούν χαστούκι στους Ε/κ υποστηριχτές κατασκευής αγωγού μέσω Τουρκίας. Είναι φοβερό λάθος να εξαρτάται ένα μικρό κράτος από την Τουρκία. Η Περιφερειακή Κυβέρνηση του Κουρδιστάν συνεργαζόταν στενά με την Τουρκία, αλλά μόλις κινήθηκε έξω από τις προσταγές της, ο Ερντογάν απειλεί να τους στραγγαλίσει φράσσοντας τον αγωγό πετρελαίου από Κουρδιστάν μέσω Τουρκίας και με οργίλο ύφος δηλώνει: “Η Τουρκία ελέγχει την βαλβίδα (στρόφιγγα). Θα δούμε σε ποιούς θα πουλούν -οι Κούρδοι- το πετρέλαιό τους”. Η Κουρδική Κυβέρνηση (πρώην στενός συνεργάτης) διατείνεται ότι «έχουμε υπογράψει συμφωνία με την Τουρκία”, αλλά κανείς δεν ακούει. Στην Κύπρο οι υποστηριχτές του τουρκικού αγωγού (Προεδρικό και Αβ. Νεοφύτου) σιωπούν, αλλά το χαστούκι δυναμώνει περισσότερο με την ΕΕ να ευνοεί τον αγωγό East-Med από Κύπρο προς Ευρώπη, παρακάμπτοντας την Τουρκία.
Παρεμπιπτόντως, η Τουρκία προσφέρθηκε εγγυητής του Συντάγματος και των δικαιωμάτων των Κούρδων, οι οποίοι αγνόησαν την … τουρκική εγγύηση/προστασία τους και η Τουρκία προσφέρεται να «προστατέψει» τους Τουρκμένους της περιοχής. Στην Κύπρο, η Τουρκία ισχυρίζεται ότι επενέβη το 1974 για να αποκαταστήσει την συνταγματική τάξη της Κυπριακής Δημοκρατίας και το κυριότερο, διεκδικεί ΣΗΜΕΡΑ επεμβατικό δικαίωμα για προστασία των Τουρκοκυπρίων. Το λιγότερο γνωστό αλλά χείριστο «δώρο» του Ν. Αναστασιάδη είναι η αναγνώριση εγγυητικού/επεμβατικού δικαιώματος στην Τουρκία ΣΗΜΕΡΑ. Ο Ν. Αναστασιάδης (με στήριξη από Αβ. Νεοφύτου αλλά όχι του Κύπριου Υπ. Εξ.) ανέτρεψε την διαχρονική θέση των Κυβερνήσεων Κύπρου-Ελλάδας και αναγνωρίζει στην Τουρκία ΣΗΜΕΡΑ αλώβητο επεμβατικό δικαίωμα. Παρά την κατάφορη παραβίαση των συμφωνιών του 1960 που η Τουρκία υποχρεούται να τηρεί περιλαμβανομένης της Συνθήκης Εγγυήσεως που η Τουρκία επικαλέστηκε για να εισβάλει το 1974 και έκτοτε διατηρεί κατοχικά στρατεύματα, ο Ν. Αναστασιάδης επιμένει ότι η Τουρκία έχει σήμερα μονομερές επεμβατικό δικαίωμα. Αντιθέτως, ο Έλληνας Υπ. Εξ. επανέφερε στο προσκήνιο την διαχρονική θέση Κύπρου-Ελλάδας: Επειδή η Τουρκία παραβιάζει κατάφορα τις Συνθήκες του 1960, δεν μπορεί να επικαλείται σήμερα δικαιώματα και όχι υποχρεώσεις. Συνεπώς, τυχόν εγγυητικό/επεμβατικό δικαίωμα της Τουρκίας έχει (ντε φάκτο) τερματιστεί από την παραβατική συμπεριφορά της και οι διαπραγματεύσεις γίνονται με σκοπό την επίσημη κατάργηση του όλου συστήματος εγγυήσεων στην Κύπρο.
Με δεδομένη την κατάρρευση των συνομιλιών, άλλο η διαχρονική θέση Κύπρου-Ελλάδας ότι η Τουρκία απώλεσε τυχόν επεμβατικό δικαίωμα από μια Συνθήκη που κατάφωρα την παραβιάζει (θέση που αποδέχτηκε η διεθνής κοινότητα το 1974 συνεχίζοντας την αναγνώριση της Κυπριακής Κυβέρνησης) και άλλο η θέση Αναστασιάδη ότι η Τουρκία έχει σήμερα «αλώβητο μονομερές επεμβατικό δικαίωμα». Αντί σιωπής ή ανούσιων πυροτεχνημάτων, ας απαντήσουν ευθέως: Συνεχίζουν να θεωρούν ότι η Τουρκία έχει εγγυητικό/επεμβατικό δικαίωμα στην Κύπρο σήμερα;
*Κώστας Μαυρίδης- Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D) – costas.mavrides@europarl.europa.eu
