Pax Ottomana

29 Απρίλιος 2018, 18:04

Του Μιχάλη Παπαδόπουλου

ΠΩΣ ΕΝΝΟΕΙ Ο Ρ.Τ. ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΤΗΝ «ΕΙΡΗΝΗ» ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΕΚΕΙΝΟ ΠΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΕΙ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ, ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΚΑΛΑ ΜΕΘΟΔΕΥΜΕΝΟΣ ΤΑΚΤΙΚΟΣ ΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΛΟΓΩΝ, ΔΙΑΚΗΡΥΞΕΩΝ ΚΑΙ ΠΡΑΞΕΩΝ, ΜΑΛΙΣΤΑ ΜΕ ΣΥΝΕΠΕΙΑ ΠΟΥ ΕΚΠΛΗΣΣΕΙ ΤΑ ΗΜΕΤΕΡΑ… ΚΥΒΙΣΤΙΚΑ ΑΛΑΛΟΥΜ ΣΤΟ ΑΘΕΡΑΠΕΥΤΟ ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΕΝΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗΣ ΞΕΚΑΘΑΡΑ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΕΝΩΝ ΣΤΟΧΩΝ

Άλλωστε, όπως έχει καταδείξει η ιστορική εμπειρία, ουδεμία… εκλογική αναμέτρηση στο παρελθόν επέφερε «λείανση» της τουρκικής βουλιμίας και αρπακτικότητας κατά της Ελλάδος και γενικότερα κατά του Ελληνισμού. Η θλιβερή ιστορία του Κυπριακού, ιδία των τελευταίων ετών, το έχει περίτρανα επιβεβαιώσει

Ο σύγχρονος τουρκικός εθνικισμός, εκδηλούμενος ως τέτοιος και ως μια “νεοφανής”, ιστορικά, δύναμη, αποτελεί ένα «ακμάζον» φαινόμενο που απηχεί και εκφράζει ισχυρές δυναμικές και διεργασίες ισχύος στο εσωτερικό της τουρκικής κοινωνίας, παρά τις οξύτατες εσωτερικές αντιθέσεις και τους πολύμορφους διαφορισμούς της. Και θα πρέπει να αντικρίζεται και να κατανοείται σε όλες τις συνεκδοχές του, είτε στην κεμαλική, είτε στην ισλαμιστική είτε και στη σύμμειξη των δύο.

Η επίθεση… ειρήνης την οποία… εξαπέλυσε ο Ρ. Τ. Ερντογάν προς την Ελλάδα στις αρχές της περασμένης εβδομάδας, μιλώντας στο τουρκικό κανάλι NTV, δεν επρόκειτο να διαρκέσει περισσότερο από ένα… ταχύκαυστο αφρόλουτρο ψευδαισθητικής ελληνικής αποκάθαρσης.

Ο Τούρκος Πρόεδρος, αφενός έτεινε χείρα φιλίας προς την Αθήνα, τονίζοντας πως «τώρα θέλουμε ειρήνη, η ειρήνη με την Ελλάδα αξίζει όσο καμία άλλη», αφετέρου, ωστόσο, φρόντισε να περιγράψει αυτήν την ειρήνη, εξηγώντας πώς ακριβώς την εννοεί: Μία, στην ουσία, νέα Pax Ottomana, όπου η Τουρκία θα είναι συνιδιοκτήτης και συνδιαχειριστής στο Αιγαίο, όπως ακριβώς θέλει να είναι στην κυπριακή ΑΟΖ, στην Ανατολική Μεσόγειο και όπου αλλού στρέφει τις στρατηγικές επιδιώξεις της.

Ο Ερντογάν, επαναλαμβάνοντας, κατ’ αρχήν, την προσφιλή του απαίτηση για αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάννης, έκανε λόγο για πλήρη ελευθερία κινήσεων στη θάλασσα και στον αέρα, καλώντας την Ελλάδα «να κάτσουμε στο τραπέζι να βάλουμε τα πράγματα στην άκρη. Τόσα μέτρα, τόση απόσταση. Αυτό είναι θάλασσα, αυτό είναι αέρας. Από εδώ να περάσουν με άνεση τα αεροπλάνα και τα βαπόρια»…

Την ίδια ώρα, ήγειρε ευθέως θέμα ανταλλαγής των δύο Ελλήνων στρατιωτικών που κρατά ομήρους η Άγκυρα με τους οκτώ Τούρκους φυγάδες που ζητάνε άσυλο στην Ελλάδα, καθιστώντας, με αυτόν τον τρόπο, σαφές το καθεστώς κράτησής τους, που ουδεμία σχέση έχει με την «ανεξάρτητη» τουρκική δικαιοσύνη, όπως ισχυρίζονται οι Τούρκοι.

«Η Ελλάδα μάς ζήτησε πίσω τους Έλληνες στρατιωτικούς και εμείς τούς είπαμε, “αν ζητάτε κάτι τέτοιο, πρέπει πρώτα να μας δώσετε τους γκιουλενιστές στρατιώτες που συμμετείχαν στο πραξικόπημα κατά του κράτους μας. Αν μας τους παραδώσουν, θα το σκεφτούμε”», είπε ο Ρ. Τ. Ερντογάν. Για να συμπληρώσει: «Εάν μας τους παραδώσουν, θα επανεξετάσουμε και εμείς την κατάσταση με τους Έλληνες στρατιωτικούς».

Αξίωση που απερρίφθη αναφανδόν από την Αθήνα, η οποία ξεκαθάρισε ότι σε ουδεμία περίπτωση συσχετίζονται τα δύο θέματα. Ωστόσο, άδραξε την ευκαιρία για να κρατήσει ανοικτό το παραθυράκι του «διαλόγου» που άνοιξε ο Ερντογάν, όσο και αν οι προοπτικές των εξελίξεων μειώνουν τις προσδοκίες να υπάρξει ουσιαστική βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων στο εγγύς διάστημα.

Επίσης, ο Τούρκος Πρόεδρος, αναφερόμενος στο περιστατικό με την ελληνική σημαία στη βραχονησίδα Μικρός Ανθρωποφάγος, που βρίσκεται στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Φούρνων, 27 μίλια από τις ακτές της Τουρκίας (και ενώ η Τουρκία έχει παραιτηθεί, με τη Συνθήκη της Λωζάννης, από οποιαδήποτε κυριαρχία πέραν των τριών μιλίων από τις ακτές της!), επανέλαβε ότι Τούρκοι κομάντος ανέβηκαν στη βραχονησίδα και κατέβασαν την ελληνική σημαία.

Στην ουσία, λοιπόν, δεν επρόκειτο για… εγκατάλειψη της πολεμικής ρητορικής εκ μέρους της τουρκικής πλευράς, αλλά για επαναπροσδιορισμό και επανατοποθέτησή της, μ’ ένα επίχρισμα ρητορικού φιλειρηνισμού, το οποίο εξανεμίστηκε πλήρως την επόμενη μέρα, όταν, ο κ. Ερντογάν, μιλώντας ενώπιον της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΑΚΡ ενόψει των πρόωρων προεδρικών και βουλευτικών εκλογών, έκανε λόγο για προάσπιση των συμφερόντων του τουρκικού έθνους από τα Βαλκάνια και τον Έβρο, μέχρι το Αιγαίο, την Κύπρο, την Ανατολική Μεσόγειο, τη Συρία και το Ιράκ. Όπου, δηλαδή, η Άγκυρα θεωρεί ότι έχει νόμιμα διεκδικητικά δικαιώματα, τα οποία ενοφθαλμίζονται, βεβαίως, στο όραμα της ανασύστασης της οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Εν άλλοις λόγοις, η… διαβλεπόμενη «στροφή» της τουρκικής πολιτικής, προς μία ηπιότερη και νουνεχέστερη προσέγγιση των ελληνοτουρκικών θεμάτων, που διείδαν, ευθύς, κάποιοι στην Αθήνα, δεν αποτελεί ουδόλως τέτοια, αλλά μια καλά υπολογισμένη, τακτικά, κίνηση, σκοπούσα να ικανοποιήσει τόσο εξωτερικές όσο και εσωτερικές ανάγκες.

Εξίσου άστοχη είναι και η σπουδή των ίδιων κύκλων να συνδέσουν την έξαρση της τουρκικής επιθετικότητας με τις επί θύραις πρόωρες εκλογές στην Τουρκία, θεωρώντας ότι αυτή υπακούει και εξυπηρετεί καθαρά εκλογικές ανάγκες. Προφανώς, η κλιμάκωση αυτή ενέχει και έναν επικαιρικό χαρακτήρα, που συνδέεται με τις εκλογικές σκοπιμότητες των πολιτικών δυνάμεων στο εσωτερικό, ωστόσο, απηχεί μια εξόφθαλμα ποιοτική αναβάθμιση της τουρκικής επιθετικότητας εναντίον της Ελλάδας, με εδραία γεωστρατηγικά χαρακτηριστικά, που δεν πρέπει να αναγιγνώσκεται συγκυριακά.

Άλλωστε, όπως έχει καταδείξει η ιστορική εμπειρία, ουδεμία… εκλογική αναμέτρηση στο παρελθόν επέφερε «λείανση» της τουρκικής βουλιμίας και αρπακτικότητας κατά της Ελλάδος και γενικότερα κατά του Ελληνισμού. Η θλιβερή ιστορία του Κυπριακού, ιδία των τελευταίων ετών, το έχει περίτρανα επιβεβαιώσει. Αντιθέτως, εκείνο που υπήρξε ήταν πάντα ένας καλά μεθοδευμένος τακτικός συγχρονισμός λόγων, διακηρύξεων και πράξεων, μάλιστα με συνέπεια που εκπλήσσει τα ημέτερα… κυβιστικά αλαλούμ στο αθεράπευτο έλλειμμα συγκροτημένης στρατηγικής και τοποθέτησης ξεκάθαρα προσδιορισμένων στόχων.

Δύο εθνικιστικά μπλοκ

Παραβλέπει, παράλληλα, την ιδιαιτερότητα των επί θύραις τουρκικών εκλογών, όπου αντιπαρατίθενται δύο εξόχως ακραία εθνικιστικά μπλοκ με απαράγραπτες υποθήκες για το μέλλον, καθώς και την ενδημική ιδιοσυστασία της τουρκικής πολιτικής, η οποία συμπορεύεται με και υλοποιεί μακροχρόνια τεθειμένες γεωστρατηγικές και γεωπολιτικές σκοπεύσεις, ανεξαρτήτως τού ποια πολιτική δύναμη ευρίσκεται στην εξουσία. Και, μάλιστα, όπως επισημαίνει ο Διευθυντής Ερευνητικών Προγραμμάτων του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων του Πάντειου Πανεπιστημίου, Κωνσταντίνος Φίλης, «η διάσπαση του κόμματος Εθνικιστικής Δράσης του Μπαχτσελί έχει φέρει στο προσκήνιο μία ακόμη εξτρεμιστική προσωπικότητα, αυτήν της Ακσενέρ», υπενθυμίζοντας ότι η «κεμαλική αξιωματική αντιπολίτευση» αποτελεί, διαχρονικά, τη «μήτρα από την οποία προέρχονται οι Τούρκοι εθνικιστές».

Άλλωστε, ο σύγχρονος τουρκικός εθνικισμός, εκδηλούμενος ως τέτοιος και ως μια “νεοφανής”, ιστορικά, δύναμη, αποτελεί ένα «ακμάζον» φαινόμενο που απηχεί και εκφράζει ισχυρές δυναμικές και διεργασίες ισχύος στο εσωτερικό της τουρκικής κοινωνίας, παρά τις οξύτατες εσωτερικές αντιθέσεις και τους πολύμορφους διαφορισμούς της. Και θα πρέπει να αντικρίζεται και να κατανοείται σε όλες τις συνεκδοχές του, είτε στην κεμαλική είτε στην ισλαμιστική είτε και στη σύμμειξη των δύο.

Κατέθεσαν οι δύο στρατιωτικοί

Εν τω μεταξύ, την περασμένη Πέμπτη, οι δύο συλληφθέντες και κρατούμενοι από τους Τούρκους Έλληνες αξιωματικοί, Άγγελος Μητρετώδης, και Δημήτρης Κούκλατζης, προσήχθησαν ενώπιον του δικαστηρίου της Αδριανούπολης για να καταθέσουν. Το αίτημα των δικηγόρων τους για απελευθέρωση απορρίφθηκε για τρίτη φορά από το τουρκικό δικαστήριο, με αποτέλεσμα η κράτησή τους να συνεχίζεται στις φυλακές της Αδριανούπολης. Σύμφωνα με τη Milliyet, οι δύο κατηγορούνται για «εισβολή σε τουρκικό έδαφος». Να υπομιμνηστεί ότι, προς το παρόν, το κατηγορητήριο εις βάρος των δύο στρατιωτικών δεν έχει οριστικοποιηθεί, ενώ δεν έχει οριστεί και δικάσιμος.

Αποσπάσματα των καταθέσεών τους παρουσίασε την Πέμπτη ο ΣΚΑΪ, σε ρεπορτάζ του Μανώλη Κωστίδη. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι δύο στρατιωτικοί κατέθεσαν ότι «ακολουθώντας ίχνη έπεσαν πάνω στο τουρκικό περίπολο. Κατέθεσαν ότι κατέβασαν τα όπλα τους σε ένδειξη καλής θέλησης και ότι στη συνέχεια ενημέρωσαν τον διοικητή τους ότι θα παραδοθούν για να μη δημιουργηθεί μεγαλύτερο θέμα. Είπαν επίσης ότι συχνά Τούρκοι έχουν περάσει σε ελληνικό έδαφος».

Πάντως, σύμφωνα με εκτιμήσεις πολιτικών αναλυτών στην Αθήνα, το θέμα της απελευθέρωσης των δύο Ελλήνων αξιωματικών δεν προβλέπεται να έχει αίσια έκβαση, τουλάχιστον έως τις τουρκικές εκλογές του ερχόμενο Ιουνίου, αφού προσφέρεται, επικοινωνιακά, για ικανοποίηση των εθνικιστικών αντανακλαστικών των Τούρκων ψηφοφόρων απ’ όλες τις πολιτικές δυνάμεις, παρά τις πιέσεις, κυρίως από ευρωπαϊκής πλευράς, για άμεση απελευθέρωσή τους.

Εκφράζονται, δε, και φόβοι, ότι η πρόσφατη διασύνδεση του ζητήματος με τους οκτώ γκιουλενιστές αξιωματικούς του τουρκικού στρατού, που ζήτησαν άσυλο στην Ελλάδα μετά το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 2016, θολώνει ακόμη περισσότερο τα νερά, όσον αφορά τον χρόνο αποφυλάκισής τους.

Ο «πόλεμος» των αμμονησίδων

Εξάλλου, ένα άλλο… αγκάθι στις διασυνοριακές σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας ήρθε πρόσφατα στην επιφάνεια. Σύμφωνα με δημοσίευμα της αθηναϊκής «Καθημερινής», πρόκειται για τον «πόλεμο» των αμμονησίδων στον Έβρο, που κάθε χρόνο προκαλεί εντάσεις, οι οποίες, ενίοτε, αποβαίνουν και επικίνδυνες. Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, μια εμπλοκή για αμμονησίδα υπήρξε πριν από δύο χρόνια. Όπως κάθε χρόνο, έτσι και το 2016 τα νερά του ποταμού Έβρου είχαν υποχωρήσει και στη μέση είχε αναδυθεί μια αμμονησίδα. Οι Τούρκοι δουλέμποροι, όπως κάνουν συνήθως, είχαν αποβιβάσει εκεί μια ομάδα 80 μεταναστών. Οι περίπολοι Ελλάδας και Τουρκίας τούς εντόπισαν απογευματινές ώρες και αμέσως σήμανε συναγερμός και στις δύο πλευρές.

Σημειώνεται ότι ο «πόλεμος» και τα μέτρα επιφυλακής για έλεγχο των αμμονησίδων έχουν γίνει ακόμα πιο έντονα, μετά τη σύλληψη των δύο Ελλήνων αξιωματικών.

ΠΗΓΗ:http://www.sigmalive.com/simerini/politics/504537/pax-ottomana