ΑΝΑΛΥΣΗ: Τι στρατηγική ακολουθεί η Τουρκία στην κυπριακή ΑΟΖ

Print Friendly, PDF & Email

04.06.2018 15:58 

του Χρήστου Μιχάλαρου

 

Την εκτίμηση ότι η πρώτη ενέργεια της Τουρκίας με το πλωτό γεωτρύπανο «Fatih» («Πορθητής») δεν θα γίνει εντός των τεμαχίων που έχει χαράξει στην ΑΟΖ η Κυπριακή Δημοκρατία, εξέφρασε ο Επίκουρος Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας Μιχάλης Κοντός. 

Ο κος Κοντός εκτίμησε σε μεταγενέστερο στάδιο ίσως να γίνει προσπάθεια για γεώτρηση εντός της ΑΟΖ, αν στο μεταξύ ο ενεργειακός σχεδιασμός της Κύπρου προχωρήσει, με τις συμβαλλόμενες εταιρίες να επιχειρούν κανονικά. 

Όσον αφορά στο ενδεχόμενο εν τέλει το γεωτρύπανο να μην πραγματοποιήσει πραγματική γεώτρηση, αλλά να πρόκειται για κινήσεις εντυπωσιασμού, σημείωσε ότι ο ίδιος δεν γνωρίζει κατά πόσο η Τουρκία έχει εκπαιδεύσει προσωπικό κι έχει τις τεχνικές υποδομές ώστε να μπορέσει να κάνει εξορύξεις φυσικού αερίου και να ανταγωνιστεί εταιρίες με εμπειρίες πολλών ετών, όπως η ExxonMobil. 

«Αν το έχει κάνει, τότε αποτελεί μια αξιόπιστη απειλή για να προκαλέσει τετελεσμένα στην κυπριακή ΑΟΖ που θα βάλουν τις εταιρίες σε δεύτερες σκέψεις», τόνισε. 

Κληθείς να εκτιμήσει κατά πόσο μια τέτοια κίνηση θα γινόταν πριν ή μετά τις τουρκικές εκλογές, ο κος Κοντός απάντησε ότι υπάρχει λογική πίσω από μια προεκλογική πρωτοβουλία, σε μια προσπάθεια να συσπειρώσει το εθνικιστικό ακροατήριο του Ταγίπ Ερντογάν και να τον ωφελήσει.

«Όμως ακόμα και μετά τις εκλογές, το να σταματήσει τις εργασίες της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΑΟΖ δεν παύει να είναι ένα συμφέρον ύψιστης σημασίας για την Τουρκία», επισήμανε.  

Μοτίβο συμπεριφοράς

Σύμφωνα με τον ίδιο, η χώρα έχει αρχίσει να διαμορφώνει ένα μοτίβο συμπεριφοράς και αντίδρασης στις ενέργειες της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΑΟΖ.

«Η αρχική αποτυχία να αποτρέψει την έναρξη της πρώτης γεώτρησης τον Σεπτέμβριο του 2011 στο οικόπεδο 12, οδήγησε την Τουρκία σε μια στρατηγική αναδίπλωση, με αποτέλεσμα να αρχίσει να επεξεργάζεται διάφορα σενάρια ως προς το πώς θα αντιμετωπίσει αυτή την αρνητική για τα συμφέροντά της κατάσταση», είπε. 

Φαίνεται, πρόσθεσε, ότι έχει θέσει σε εφαρμογή μια στρατηγική «tit for tat» που σημαίνει ότι όταν ο ένας κάνει μια κίνηση, κάνει και ο άλλος μια απαντητική, κάτι που αποκλείει την πρόθεση κάποιου να επιτεθεί με όλα του τα μέσα προκειμένου να επιβάλει το δικό του. 

«Φαίνεται ότι η Τουρκία έχει αποδεχτεί ότι δεν μπορεί να επιβάλει την βούλησή της στην Κυπριακή ΑΟΖ άμεσα και αποφασιστικά, γι’ αυτό κι ακολουθεί μια κίνηση μικρών βημάτων προκειμένου να δημιουργήσει κόστος, αφενός στην Κυπριακή Δημοκρατία και αφετέρου στις εταιρίες, ώστε εμείς οι ίδιοι να κάνουμε πίσω», σημείωσε. 

Η Κύπρος στο ΝΑΤΟ;

Όσον αφορά στη φημολογία που θέλει την Κύπρο να οδεύει προς ένταξη στο ΝΑΤΟ, ο κος Κοντός ανέφερε ότι υπάρχουν δύο διαφορετικά ζητήματα: πόσο πιθανό είναι να υποβάλλει αίτηση και πόσο πιθανό είναι εν τέλει να ενταχθεί στη συμμαχία, δεδομένου ότι απαιτείται η θετική ψήφος των άλλων μελών, περιλαμβανομένης της Τουρκίας 

«Είναι πέραν πάσης αμφιβολίας δεδομένο ότι η Τουρκία θα ασκούσε βέτο. Όμως το να υποβάλλεις αίτηση έχει τη δική του πολιτική σημασία. Σημαίνει ότι έχεις αποφασίσει ότι ο προσανατολισμός σου σε ό,τι αφορά την εξωτερική σου πολιτική είναι προς τη Δύση. Έτσι, τοποθετείς τον εαυτό σου απέναντι στη Ρωσία, σε μια περίοδο κατά την οποία οι σχέσεις Ρωσίας και ΝΑΤΟ είναι τεταμένες. Δεν είναι απλό να πάρει κανείς μιας απόφαση», είπε. 

Σύμφωνα με τον ίδιο, υπάρχουν δυο δεδομένα τα οποία θα πρέπει να λάβει κανείς υπ’ όψιν, μη περιλαμβανομένων των εσωτερικών παραγόντων (όπως η άρνηση του ΑΚΕΛ): 

(α) Να υπάρχει όντως σύγκλιση συμφερόντων με κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, αλλά και με τις χώρες που είναι φίλα προσκείμενες προς αυτό, όπως το Ισραήλ και η Σαουδική Αραβία.

(β) Οι εκ των πραγμάτων στενοί οικονομικοί δεσμοί με τη Ρωσία, η οποία αναπτύσσει στενούς δεσμούς με την Τουρκία. 

Όσον αφορά στο Κυπριακό και το μελλοντικό καθεστώς ασφάλειας, ο κος Κοντός εκτιμάει ότι το ΝΑΤΟ μπορεί να αποτελέσει έναν μηχανισμό που να εγγυάται την ασφάλεια του κράτους μετά από μια ενδεχόμενη λύση και την απαλλαγή από τις συνθήκες εγγυήσεων. 

Στην παρατήρηση ότι δεν υπάρχει προηγούμενο επίθεσης από ένα μέλος της συμμαχίας σε ένα άλλο, ο κος Κοντός σημείωσε ότι αυτό θα πρέπει να μας απασχολήσει. 

«Η δυνατότητα αποτροπής σε μικρά κράτη έγκειται αφενός σε δικά τους μέσα, δηλαδή στρατιωτικό εξοπλισμό αμυντικού προσανατολισμού με την Κυπριακή Δημοκρατία να έχει αναπτύξει τα τελευταία χρόνια αμυντικά συστήματα μέχρι ενός σημείου. Αφετέρου, όταν έχουν να αντιμετωπίσουν μια μεγάλη χώρα που τα απειλεί βασίζονται σε συμμαχίες και συνεργασίες με μεγαλύτερα κράτη, άρα σε μια σύγκλιση συμφερόντων», είπε. 

Πρόσθεσε δε ότι η διανύουμε την πρώτη περίοδο στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας που φαίνεται να υπάρχει σύγκλιση συμφερόντων με άλλα κράτη τα οποία ναι μεν δεν θα έρθουν να πολεμήσουν σε περίπτωση επίθεσης, ωστόσο η συνεργασία και η συνύπαρξη με μεγάλα κράτη, ανεβάζει το κόστος της επίθεσης. 

ΠΗΓΗ:http://www.sigmalive.com/news/international/512280/analysi-ti-stratigiki-akolouthei-i-tourkia-stin-kypriaki-aoz