17.06 2018
του Δρ. Γιάννου Χαραλαμπίδη
ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΣΥΜΜΑΧΟΥΣ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΣΤΙΣ ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ
ΠΩΣ Η Ε.Ε. ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ 47,2 ΚΑΙ Η ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ, ΕΑΝ ΔΕΝ ΤΗΝ ΒΟΛΕΥΟΥΝ ΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
· Πώς η Τουρκία μπορεί να στριμωχτεί μέσω ΝΑΤΟ
· Γιατί το τουρκικό βέτο μπορεί να γίνει μπούμερανγκ
· Πώς η ασφάλεια της Κύπρου θα ανατεθεί στην Άγκυρα
Για να αποχωρήσει ο τουρκικός στρατός από την Κύπρο θα πρέπει να βγούμε από το κουτί, στο οποίο είναι παγιδευμένη η πολιτική ηγεσία επί μακρόν. Συνεπώς, θα πρέπει να εξεταστεί από μιαν άλλη πτυχή. Αυτήν του ΝΑΤΟ. Όχι μόνον η περιοχή της Κύπρου, αλλά ολόκληρη η Ε.Ε. εξαρτάται από τη Βορειοατλαντική Συμμαχία. Ήδη υπάρχουν διάφορες αποφάσεις από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όπως του 2008 επί Προεδρίας Δ. Χριστόφια, για την εμβάθυνση των σχέσεων της Ε.Ε. με το ΝΑΤΟ.
Η έκθεση Ευρωβουλής και το 47,2
Προ ημερών είχαμε μια νέα, συναφή με το εν λόγω θέμα, έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα. Αναφέρει ρητώς ότι ο «θεμέλιος λίθος της Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Αποτροπής είναι το ΝΑΤΟ» και προσθέτει ότι υπάρχει πλήρης σεβασμός στο άρθρο 47,2 των Συνθηκών, σύμφωνα με το οποίο τα κράτη μέλη της Ε.Ε. που δέχονται εξωτερική επίθεση μπορούν να ζητήσουν και τη συνεργασία του ΝΑΤΟ.
Επί τη βάσει αυτής της λογικής, όπως επιπροσθέτως τονίζεται, η συνεργασία ΝΑΤΟ – Ε.Ε. θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη και τα 6 από τα 27 κράτη που δεν ανήκουν στο ΝΑΤΟ. Η τελευταία διατύπωση στη δική μας περίπτωση αντιμετωπίζει το πρόβλημα του τουρκικού βέτο. Από την άλλη, όμως, μια τουρκική σε βάρος μας κίνηση εντός της ΑΟΖ, δίδει τη δυνατότητα για την ενεργοποίηση του άρθρου 47,2. Και αυτή η θέση, περί της ενεργοποίησης του εν λόγω άρθρου, θα πρέπει να καλλιεργηθεί εντός της Ε.Ε. Αυτό θα έπρεπε να είχε γίνει χθες.
Ζητήματα ασφάλειας
Ως Κύπρος, έχουμε τα εξής επίπεδα ασφάλειας, που είναι συναφή με τη διεθνή κοινότητα και την Ε.Ε.:
Πρώτον, τελούμε υπό διαρκή κατοχή από τον στρατό υποψήφιου για ένταξη κράτους.
Δεύτερον, τελούμε υπό διαρκή απειλή στη θάλασσα και δη εντός της ΑΟΖ από τον τουρκικό στόλο και το τρυπάνι της Άγκυρας, ονόματι «Πορθητής».
Τρίτον, διαπιστώνεται συνεχής στρατιωτική ενίσχυση, ώστε η Τουρκία να γίνει θαλασσοκράτειρα. Διευκρινίζει, μάλιστα, παντού ότι δεν πρόκειται να εγκαταλείψει στρατιωτικά την Κύπρο. Κατ’ ελάχιστον θέλει να διατηρήσει Βάσεις.
Προτάσεις αποτροπής
Η αμεσότητα της τουρκικής απειλής είναι συνυφασμένη με την επιβίωση της Κυπριακής Δημοκρατίας και την ασφαλή εκμετάλλευση του φυσικού αερίου. Συνεπώς, είναι επιβεβλημένη η λήψη των εξής μέτρων:
1. Δημιουργία Συμμαχιών, στον άξονα Κύπρου – Ελλάδας – Ισραήλ, εξ αφορμής του αγωγού EastMed, που σημαίνει και την εμπλοκή μεγάλων χρηματοδοτών από την Ευρώπη και από αλλού. Οπότε έχουμε διπλή αποτροπή. Και στρατιωτική και οικονομικής υφής.
2. Εμπλοκή και χωρών της Ε.Ε. στην περιοχή μας, η οποία είναι ιδιαιτέρως ταραχώδης, που σημαίνει διευκολύνσεις στρατηγικής φύσεως σε χώρες όπως η Γαλλία, για παράδειγμα, μέσω λιμανιών και αεροδρομίων.
3. Ενίσχυση της Εθνικής Φρουράς και διάθεση των κονδυλίων που ο φορολογούμενος πολίτης πληρώνει από την τσέπη του. Δυστυχώς, το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων αυτών δεν διατίθενται για την άμυνα, αλλά για να κλείσουν οι τρύπες που δημιουργεί η διαφθορά του κομματικού κατεστημένου. Και το επαναλαμβάνουμε για να εμπεδωθεί:
Α. Είναι ανόητος όποιος θέλει πόλεμο με την Τουρκία, αλλά είναι επικίνδυνοι όσοι είναι εναντίον της ισχυρής άμυνας και της αποτροπής. Εάν δεν έγιναν οι έρευνες από την ΕΝΙ και αν προέκυψε κρίση, οφείλεται στην τουρκική επιθετική πολιτική, η οποία, όμως, τροφοδοτείται από την απουσία δικής μας αποτρεπτικής ικανότητας.
Β. Κανένας ξένος δεν θα εμπλακεί σε κρίση με την Τουρκία για το χατίρι μας, όταν εμείς δεν θέλουμε να έχουμε αποτροπή. Το είδαμε και με την ΕΝΙ. Βεβαίως, περίπτωση από περίπτωση διαφέρει. Οι Αμερικανοί, για παράδειγμα, ισχυρίζονται ότι δεν θα επιτρέψουν να συμβεί το ίδιο με την Exxon. Εφόσον, όμως, εμείς δεν έχουμε αξιόπιστες συμμαχίες και δικές μας ένοπλες δυνάμεις αποτροπής, τότε τα πάντα εξαρτώνται πολύ περισσότερο από τα συμφέροντα των Αμερικανών με την Τουρκία ή άλλων χωρών με την Άγκυρα, παρά τις δικές μας σχέσεις με τρίτες χώρες. Η συγκυρία ενδεχομένως να είναι για μας ευνοϊκή. Τι θα συμβεί, όμως, εάν αλλάξει; Εάν υπάρχει αναθέρμανση σχέσεων με θύμα… την Κύπρο;
Και το ερώτημα αυτό σχετίζεται με το εξής ζήτημα: Ποια είναι η σχέση μας με τις ΗΠΑ; Πώς καθορίζεται μέσω του Ισραήλ, της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ;
4. Εκμετάλλευση της ένταξής μας στην Ε.Ε. μέσω:
Α. Του 47,2. Αυτός είναι ένας συνδυασμός διπλωματικών και άλλων μέτρων αλληλεγγύης, ακόμη και στρατιωτικών, σε περίπτωση που η Κύπρος δεχθεί νέα τουρκική επίθεση εντός της ΑΟΖ. Διότι, τι άλλο από επίθεση είναι η παρουσία του «Πορθητή» με τη συνοδεία τουρκικών πλοίων εντός της κυπριακής ΑΟΖ; Η θέση αυτή συνδυάζεται με τα συμπεράσματα της 23ης Μαρτίου, στα οποία, εκτός των άλλων, υπάρχει ρητή αναφορά ότι το Συμβούλιο παρακολουθεί τις εξελίξεις και μπορεί να δράσει αναλόγως, κατόπιν, βεβαίως, αιτήματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, της οποίας τα έννομα συμφέροντα και η κυριαρχία πλήττονται. Εάν, ενόψει της νέας Συνόδου στο τέλος του μήνα, τα συμπεράσματα, που θα αφορούν στην Τουρκία, δεν είναι αυτά που επιθυμούμε, τότε, είτε εμείς, είτε κάποια άλλη χώρα, όπως η Αυστρία, η οποία το έχει ξανακάνει, μπορούμε να αποτρέψουμε την έκδοσή τους στο σκέλος που αφορά την Τουρκία.
Β. Των τουρκικών υποχρεώσεων. Επί τούτου, θα πρέπει να ζητηθεί καθορισμός χρονοδιαγράμματος για την εφαρμογή των τουρκικών υποχρεώσεων προς την Κυπριακή Δημοκρατία, όπως είναι η άρση του εμπάργκο σε βάρος πλοίων και αεροσκαφών και η εισαγωγή κυπριακών προϊόντων, παρότι επιτρέπεται το αντίστροφο. Έχουμε, δηλαδή, αθέτηση υποχρεώσεων και συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού. Εάν η Άγκυρα δεν τις εκπληρώσει, θα πρέπει να ζητηθούν επιπρόσθετες κυρώσεις. Κατ’ ελάχιστον θα πρέπει να καταστεί σαφές ότι, εάν η Άγκυρα δεν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, ούτε το θέμα της κατάργησης της βίζας σε Τούρκους πολίτες μπορεί να συζητηθεί, ούτε η εμβάθυνση της τελωνειακής ένωσης μπορεί να ολοκληρωθεί. Τα τουρκικά αιτήματα δεν είναι δυνατό να προχωρήσουν, εφόσον η Άγκυρα δεν εφαρμόσει όσα προβλέπει η υφιστάμενη τελωνειακή ένωση και δεν προκύψει η ομαλοποίηση των σχέσεών της με την Κυπριακή Δημοκρατία και η αναγνώρισή μας, όπως η αντιδήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου ρητώς καθορίζει και η οποία είναι ενσωματωμένη στα συμπεράσματα της 23ης Μαρτίου του 2018. Άρα, πρέπει να είναι σαφής η σύνδεση των τουρκικών αιτημάτων με την ομαλοποίηση σχέσεων και την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας.
ΝΑΤΟϊκή, αντί τουρκική Βάση
Πέραν τούτων, υπάρχει και το ευρύτερο ζήτημα της ασφάλειας, που είναι συνυφασμένο με την αποχώρηση του τουρκικού στρατού. Το θέμα αυτό μπορεί να επιλυθεί στο πλαίσιο της ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας και της μορφής που αυτή θα λάβει, έπειτα από διοικητικές μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο της λύσης, στο ΝΑΤΟ. Η Τουρκία προβάλλει τον ισχυρισμό ότι θέλει να έχει στρατό στην Κύπρο για την ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων και τη δική της. Και κατ’ ελάχιστον θέλει να διατηρήσει Βάσεις. Εάν η Κύπρος ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, αντί της τουρκικής Βάσης θα μπορούν να εγκατασταθούν Βάσεις της Συμμαχίας, χωρίς την παρουσία του στρατού των εγγυητριών δυνάμεων.
Ερώτημα: Υπό αυτές τις συνθήκες, τι θα υποστηρίξει η Άγκυρα, εάν εγερθεί θέμα ΝΑΤΟ προ ή κατά τη διαδικασία λύσης; Θα ασκήσει βέτο; Και τι θα πει; Ότι θα την απειλεί η Συμμαχία και δη οι Αμερικανοί ή άλλοι Ευρωπαίοι μέσω Κύπρου; Τότε θα εκτεθεί και δεν θα έχει λόγο καν για να ζητά περισσότερα από την ενταξιακή της πορεία, όταν θεωρεί τους Ευρωπαίους και τους Αμερικανούς συμμάχους της ως εχθρούς ή ως απειλή. Το τουρκικό βέτο είναι πιθανό να εξελιχθεί σε μπούμερανγκ, εάν υιοθετήσουμε συγκροτημένη στρατηγική. Διότι θα αποκαλυφθεί το κοινό μυστικό, χωρίς άλλοθι. Ότι, δηλαδή, η Άγκυρα δεν επιθυμεί λύση, αλλά τον πλήρη έλεγχο της Κύπρου, μέσω των συνταγματικών δομών μιας ομοσπονδίας και μέσω της ισχύος της και μέσω του ΝΑΤΟ, εφόσον εμείς θα είμαστε εκτός της Συμμαχίας.
Ο στόχος
Στην ουσία, η Τουρκία επιδιώκει να εδραιώσει με τη λύση, εάν εμείς δεν είμαστε στο ΝΑΤΟ, την ασφάλεια της Κύπρου, για λογαριασμό της Συμμαχίας. Με μια Κύπρο αποστρατιωτικοποιημένη και εκτός ΝΑΤΟ, ποιος θα μας παρέχει ασφάλεια σε περίπτωση κρίσης; Μήπως η Τουρκία; Και εμείς να μην το θελήσουμε, θα το αιτηθούν οι Τουρκοκύπριοι. Άρα, η έγερση θέματος για ένταξη στο ΝΑΤΟ όχι μόνον εξουδετερώνει τους τουρκικούς ισχυρισμούς για τη διαρκή παρουσία του Αττίλα στην Κύπρο, αλλά ταυτοχρόνως εξουδετερώνει την ανάγκη επεμβατικών και εγγυητικών δικαιωμάτων, αφού θα ανήκουμε στο ίδιο σύστημα ασφάλειας, που η ίδια η Ε.Ε., της οποίας είμαστε κράτος μέλος, χαρακτηρίζει ως θεμέλιο λίθο της δικής της ασφάλειας.
Ταυτοχρόνως, δε, ενισχύει και δεν μειώνει την κυριαρχία ενός κράτους, ειδικώς όταν είναι μικρό και αδύναμο, αφού ανήκει σε ένα σύστημα συλλογικής ασφάλειας, υπό την έννοια ότι το κράτος αυτό γνωρίζει πώς να διαχειρίζεται τα εθνικά του συμφέροντα.
Ρεαλισμός και εθνικό συμφέρον
Η περί ένταξης του ΝΑΤΟ θέση είναι στηριγμένη στην εξυπηρέτηση των εθνικών συμφερόντων χωρίς ιδεολογικό χρώμα. Διότι, έτσι λειτουργεί το διεθνές σύστημα. Άλλωστε, και η Ρωσία συνεργάζεται άψογα με τη ΝΑΤΟϊκή Τουρκία, λόγω εξυπηρέτησης κοινών συμφερόντων. Και το τονίζουμε αυτό, διότι υπάρχει ο λογικός ισχυρισμός περί παρεξηγήσεων με τη Ρωσία, η οποία μας στηρίζει στον ΟΗΕ. Και στη δική μας περίπτωση και σε αυτήν της Τουρκίας, με την οποία φλερτάρει εντόνως, η Μόσχα δεν ενεργεί από αλτρουϊσμό, αλλά επί τη βάσει της εξυπηρέτησης των δικών της εθνικών συμφερόντων. Ακόμη και με τις ΗΠΑ συνεργάζεται. Είναι τυχαία, άραγε, η θέση Τραμπ περί εκ νέου συμμετοχής της Ρωσίας στους G-7, για να ξαναγίνουν G-8; Αυτά διδάσκει ο ρεαλισμός. Μάλιστα, μετά το Κραν Μοντανά, όπου έχει αποδειχθεί ότι, ακόμη και αυτή η λύση της ομοσπονδίας, για να περάσει από την ουτοπία στον ρεαλισμό, πρέπει να αποδεχθούμε ό,τι η Τουρκία αξιώνει, είναι αναγκαία η παρουσίαση εναλλακτικών προτάσεων στο πλαίσιο συγκροτημένης στρατηγικής.
Επιβάλλεται να βγούμε από το κουτί της ουτοπίας των 43 χρόνων και των αδιεξόδων. Στόχος είναι η διασφάλιση της Κυπριακή Δημοκρατίας και η άρση, και ουχί η νομιμοποίηση, των τετελεσμένων της εισβολής. Συνεπώς, θα πρέπει να υποβληθούν προτάσεις απαλλαγής από την κατοχή, τις οποίες, εάν απορρίπτει η Τουρκία, θα φέρει αυτή το βάρος της ευθύνης, πληρώνοντας κόστος. Διότι, η μέχρι τώρα αδιαλλαξία της δεν οφείλεται μόνο στο γεγονός εχθρούς ή ως απειλή. Το τουρκικό βέτο είναι πιθανό να εξελιχθεί σε μπούμερανγκ, εάν υιοθετήσουμε συγκροτημένη στρατηγική. Διότι θα αποκαλυφθεί το κοινό μυστικό, χωρίς άλλοθι. Ότι, δηλαδή, η Άγκυρα δεν επιθυμεί λύση, αλλά τον πλήρη έλεγχο της Κύπρου, μέσω των συνταγματικών δομών μιας ομοσπονδίας και μέσω της ισχύος της και μέσω του ΝΑΤΟ, εφόσον εμείς θα είμαστε εκτός της Συμμαχίας.
ΠΗΓΗ:http://www.sigmalive.com/blog/charalambidesg/2018/06/2387/to-kouti-tis-outopias-kai-o-themelios-lithos-tou-nato
