23/10/2018
του Άριστου Μιχαηλίδη
Όταν λένε ότι συζητούν «έξω από το κουτί» δεν ξέρω τι σημαίνει ακριβώς. Διότι, είναι άγνωστο τι συζητούν. Συζητούν έξω από το κουτί της ΔΔΟ; Έξω από το κουτί των ψηφισμάτων του ΟΗΕ; Έξω από το κουτί των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Πάντως, μια χαρά τα είπε ο Κουντρέτ Οζερσάι. «Πρώτα», λέει, «πρέπει να συμφωνήσουμε αν έχουμε κοινό όραμα και για το τι είδους διαπραγμάτευση θα κάνουμε», διότι «λείπει η συναντίληψη ακόμα και για το πιο θεμελιώδες στοιχείο, τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία. Την αντιλαμβανόμαστε διαφορετικά». Συμφωνώ μαζί του. Μόνο που τα λέει λίγο ανάποδα. Αυτό που θα έπρεπε να συζητούν, είτε στις επίσημες συνομιλίες, είτε στις ανεπίσημες μεταξύ φραπέ και εσπρέσο, είναι ένα: Πώς θα βάλουν στο κουτί την εφαρμογή των ψηφισμάτων του ΟΗΕ, το ευρωπαϊκό κεκτημένο, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία.
Διότι, συναντίληψη και κοινό όραμα δεν υπάρχουν, ακριβώς επειδή η πλευρά του κ. Οζερσάι, αφαιρεί αυτά τα στοιχεία από το κουτί. «Οι ταμπέλες για το είδος μιας διευθέτησης δεν έχουν σημασία. Σημασία έχει η ουσία και οι προσδοκίες κάθε κοινότητας», λέει. Αλλά, μετά από τόσα χρόνια δεν γνωρίζουν όλοι ποιες είναι οι προσδοκίες κάθε κοινότητας; Ασφαλώς γνωρίζουν. Προπάντων, ο κ. Οζερσάι, χρόνια διαπραγματευτής και με πολλές γνωριμίες στην ελληνοκυπριακή κοινότητα, γνωρίζει πολύ καλά ότι η βασική προσδοκία που έχουν οι Ελληνοκύπριοι είναι να υπάρξει ασφάλεια στο μέλλον τους. Να μην αισθάνονται ότι απειλούνται και ελέγχονται από την Άγκυρα. Δεν χρειάζονται συνομιλίες έξω από το κουτί για να το αντιληφθεί αυτό. Εκτός κι αν χρειάζονται για να παραμεριστούν αυτές οι προσδοκίες και όχι να αντιμετωπιστούν με ειλικρίνεια και εντιμότητα. Από την άλλη, η προσδοκία των Τουρκοκυπρίων, όπως τη διατυπώνει και ο ίδιος και άλλοι, είναι να διασφαλιστεί η πολιτική τους ισότητα. Η διαφορά των δύο προσδοκιών είναι ότι την πολιτική ισότητα τη διασφαλίζουν και τα Ηνωμένα Έθνη και η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ελληνοκύπριοι διαπραγματευτές με τις συμφωνίες που κάνουν. Ενώ την ασφάλεια των Ελληνοκυπρίων δεν τη διασφαλίζει κανένας. Προπάντων, όταν απανωτά απειλούνται από τους Τούρκους ηγέτες και οι Τουρκοκύπριοι πολιτικοί χειροκροτούν τις απειλές.
Με αυτά τα δεδομένα, συνομιλίες έξω από το κουτί, μπορεί και να σημαίνουν τον παραμερισμό των ανησυχιών των Ελληνοκυπρίων, ώστε να εξευρεθεί μια φόρμουλα που θα τους πείσει να δεχθούν την παραμονή της Τουρκίας στην πατρίδα τους. Επομένως, το ουσιαστικό ερώτημα, που πρέπει να απαντηθεί από τους Τουρκοκύπριους, μέσα ή έξω από το κουτί, για να διαπιστωθεί αν υπάρχει κοινό όραμα, είναι: Θέλουν να απαλλαγεί η πατρίδα τους από την Τουρκία ή όχι; Όλα τα άλλα, περί αναζήτησης συναντίληψης και προσδοκιών είναι προφάσεις. Επικίνδυνες προφάσεις. Διότι, βάζουν Ελληνοκύπριους πολιτικούς να διαβουλεύονται έξω από το πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών. Σε μια παράλληλη διαδικασία, που ενέχει και τον κίνδυνο υπονόμευσης των διαπραγματευτών.
Φυσικά και είναι θεμιτό, ίσως και επιβαλλόμενο, να συναντώνται Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι πολιτικοί για να συζητούν χαλαρά και διερευνητικά. Αλλά, μήπως, είχαν αποτέλεσμα οι συναντήσεις των κομμάτων στο Λήδρα Πάλας που γίνονται έξω από το κουτί εδώ και πάρα πολλά χρόνια; Μήπως, είχαν αποτέλεσμα οι πολλές ιδιωτικές συναντήσεις πολλών πολιτικών Ε/κ και Τ/κ τα τελευταία χρόνια; Αν είχαν αποτέλεσμα ήταν εις βάρος του δικαίου και υπέρ της απομάκρυνσης από την ουσία του προβλήματος. Διότι ακριβώς, το βασικό πρόβλημα δεν προέρχεται από την αναζήτηση κοινού οράματος για τη διοίκηση του κοινού κράτους, ούτε από το ότι έχουμε διαφορετική αντίληψη του τι είναι ΔΔΟ. Αλλά, από το ότι έχουμε διαφορετική αντίληψη του τι είναι ανεξαρτησία και δημοκρατία. Όταν οι Τουρκοκύπριοι ηγέτες θεωρούν ότι δεν μπορεί να υπάρξει λύση αν δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Τουρκίας αντί της Κύπρου, πού μπορούν να καταλήξουν οι συζητήσεις έξω από το κουτί; Όταν ο Οζερσάι θεωρεί πως στη διεθνώς αναγνωρισμένη κυπριακή ΑΟΖ, που ανήκει σε όλο τον κυπριακό λαό, «η Τουρκία έχει νόμιμο συμφέρον», πού θα βρούμε το κοινό όραμα; Στη εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου στην Τουρκία; Για να λέμε ότι αποκτήσαμε κοινή αντίληψη;
aristosm@phileleftheros.com
ΠΗΓΗ:http://www.philenews.com/f-me-apopsi/arthra-apo-f/article/599075/to-koino-orama-prepei-na-periechei-kai-soyltanoys-kyrie-ozersai
