19/8/2019
της Φανούλας Αργυρού*
Διάβασα με ενδιαφέρον το άρθρο του συνάδελφου Κώστα Βενιζέλου στον «Φιλελεύθερο» (και στον Ονήσιλο) στις 18 Αυγούστου 2019 με τίτλο «Το μεγάλο δούλεμα του Ελληνισμού – Διχοτόμησαν την Κύπρο και στα χαρτιά, από το 1974 – Από τότε συμφώνησαν για δύο συνιστώντα κράτη». Το οποίο αναφέρεται στα συμφωνηθέντα στην Γενεύη 1 το 1974 με προεδρεύοντα τον τότε υπ. Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας Τζέμις Κάλλαχαν και τους υπουργούς εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, δηλαδή των τριών υποτιθέμενων εγγυητριών δυνάμεων. Έγραψε μεταξύ άλλων ο συνάδελφος:
«Μια αναφορά, κομβικής σημασίας, η οποία προδίκαζε σε μεγάλο βαθμό τη συνέχεια σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, είχε περιληφθεί στη συμφωνία των εγγυητριών δυνάμεων, στη Γενεύη, τον Ιούλιο του 1974.
Η αναφορά «στην ύπαρξιν εν τη πράξει δυο αυτόνομων διοικήσεων εις την Κύπρο» αποτελούσε αναγνώριση των αποτελεσμάτων της εισβολής, η οποία ήταν σε εξέλιξη.
⦁ Στο αρχείο Κωνσταντίνου Καραμανλή («Γεγονότα και Κείμενα», Όγδοος τόμος), καταγράφονται εκτενώς οι τριμερείς διαπραγματεύσεις Ελλάδος, Τουρκίας, Βρετανίας, μεταξύ 25-30 Ιουλίου 1974, στη Γενεύη. Από τα πρακτικά προκύπτουν πολλά τόσο για τις προθέσεις της Τουρκίας όσο και των άλλων πρωταγωνιστών, της Ελλάδος και της Βρετανίας.
Την 30ή Ιουλίου 1974, στη Διάσκεψη της Γενεύης, οι εγγυήτριες δυνάμεις καταλήγουν σε ένα κείμενο όπου μεταξύ άλλων αναφέρεται πως «οι υπουργοί εσημείωσαν την ύπαρξιν εν τη πράξει δυο αυτόνομων διοικήσεων εις την Κύπρο, δηλών ότι εκείνη της ελληνοκυπριακής κοινότητος και εκείνη της τουρκοκυπριακής κοινότητος».
Προστίθεται, όμως, ότι «οι υπουργοί συνεφώνησαν να μελετήσουν κατά την προσεχή των συνάντηση τα ανακύπτοντα εκ της υπάρξεως των αυτονόμων διοικήσεων προβλήματα, χωρίς τούτο να προδικάζη τα μέλλοντα να εξαχθούν εκ της καταστάσεως ταύτης συμπεράσματα…». (σελ. 44)…
Ο Μακάριος, βρισκόμενος στο Λονδίνο, εξέφρασε την ικανοποίησή του για την επίτευξη της συμφωνίας για την κατάπαυση του πυρός στην Κύπρο, «πράγμα που θα θέση τέρμα στην τρομακτική απώλεια ανθρώπινων υπάρξεων και στα τόσα δεινά». Ως προς το περιεχόμενο της συμφωνίας ο Μακάριος κράτησε αποστάσεις:
⦁ «Πάντως δεν δύναμαι να ειπώ ότι είμαι ικανοποιημένος από το σύνολο του περιεχομένου της συμφωνίας. Εις το κυριώτερον αυτής τμήμα, που είναι εκείνο το οποίον αφορά την αποχώρησιν των τουρκικών δυνάμεων εκ Κύπρου, η συμφωνία είναι πολύ αόριστος».
Αρχείο Κ. Καραμανλή και Βρετανική Εθνικό Αρχείο
Είναι πολύ ενδιαφέρον το άρθρο του Κ. Βενιζέλου γιατί χρησιμοποίησε το αρχείο Κ. Καραμανλή το οποίο ταυτίζεται επί της ουσίας με τα βρετανικά αποδεσμευμένα έγγραφα.
Στις 11 Ιανουαρίου 2017 είχα προβάλει ακριβώς το θέμα αυτό στο άρθρο μου στην «Σημερινή» με τίτλο « Το σκηνικό επαναλαμβάνεται…» χρησιμοποιώντας τα αποδεσμευμένα επίσημα βρετανικά έγγραφα από το βρετανικό Εθνικό Αρχείο. Το παραθέτω μαζί με φωτοτυπία της εν λόγω συμφωνίας που υπέγραψαν οι τρείς υπουργοί Εξωτερικών παρμένο από το πρόσφατο μου (10ο) βιβλίο « Διζωνική vs Δημοκρατία» στο οποίο καλύπτω και την Γενεύη 1.
Ο Μακάριος δεσμεύθηκε με τους Βρετανούς και ευχαρίστησε τους Τούρκους
Όσο για το ρόλο του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, αυτός είχε αφήσει τον εαυτό του να παγιδευθεί ανεπανόρθωτα με τις συνεννοήσεις του με τους «σωτήρες» του Βρετανούς α) στην συνάντησή του με τον βρετανό Πρωθυπουργό Χάρολτ Γουίλσον στις 17 Ιουλίου 1974 και 2) στην ξεχωριστή (17/7/1974) συνάντησή του με τον βρετανό υπ. Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας Τζέιμς Κάλλαχαν και 3) στην συνάντησή του με την τουρκική αντιπροσωπεία στον ΟΗΕ πριν την ομιλία του όταν «ευχαρίστησε την Τουρκία και της μεταβίβασε τα αισθήματα ευγνωμοσύνης και υποχρέωσής του»…
(Βλέπε α) απομνημονεύματα του Faruk Ahmet Barutsu, (ο Φαρούκ Αχμέτ Μπαρουτσού ήταν ο υπεύθυνος των κυπριακών υποθέσεων στο τουρκικό ΥΠΕΞ) που αναδημοσίευσε σε συνέχειες η «Σημερινή» το 1993. Στην έκδοση της 12ης Ιουλίου 1993 δημοσίευσε λεπτομερώς για την συνάντηση Μακαρίου/Τουρκικής αντιπροσωπείας στον ΟΗΕ και β) βιβλίο γράφουσας
« ΔΙΖΩΝΙΚΗ vs ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ» 2019. Ως επίσης σε σχέση με την συνάντησή του με τον Χάρολτ Γουίλσον το βιβλίο κ. Κώστα Ν. Χατζηκωστή « ‘Εξι προεδρικά πορτραίτα» και για την συνάντησή του με τον Τζέιμς Κάλλαχαν άρθρο της γράφουσας στην «Σημερινή» 28 Ιουλίου 2019 « 45 χρόνια, λάθη, αυταπάτες, ψευδαισθήσεις» πέραν του πιο πάνω νέου βιβλίου).
http://www.sigmalive.com/simerini/politics/395154/to-skiniko-epanalamvanetai
Το σκηνικό επαναλαμβάνεται…
*Ερευνήτρια/δημοσιογράφος
