10.04.2022 11:36
Φυτιρής Κωνσταντίνος*
Αρκετές δεκαετίες από την λήξη του ψυχρού πολέμου, ο Ρωσο-Ουκρανικός πόλεμος γίνεται η αφορμή για μια νέα παγκόσμια κρίση σε πολιτικό, στρατιωτικό και οικονομικό επίπεδο. Ένα νέο σύστημα παγκόσμιας ασφάλειας βρίσκεται στα σκαριά, αλλά η σταθεροποίηση του απαιτεί αρκετό χρόνο κατά τον οποίο όσα κράτη δεν προετοιμαστούν κατάλληλα και δεν προβούν σε προληπτικές ενέργειες θα βρεθούν σε μεγάλο κίνδυνο και θα πληρώσουν μεγάλο κόστος σε όλα τα επίπεδα.
Η Κυπριακή Δημοκρατία πολύ πιθανόν να βρεθεί στη μέση του κυκλώνα εφόσον ως γνωστό, βρίσκεται στην διαχωριστική γραμμή του ανταγωνισμού Δύσης και Ανατολής. Η ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση διασαφήνισε τον Δυτικό προσανατολισμό της και η πλήρης συμμετοχή στους θεσμούς της και στις αποφάσεις της Ε.Ε δεν αμφισβητείται από οποιονδήποτε. Δεν παύει όμως να είναι κοινώς αποδεκτό ότι το κάθε κράτος που εισήλθε στην Ε.Ε και στον δυτικό κόσμο το έκανε πρωτίστως για την υλοποίηση των Εθνικών του στόχων σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο και κυρίως για την ασφάλεια του.
Όμως για την Κυπριακή Δημοκρατία, δεκαοκτώ ακριβώς έτη από την ένταξη της στην Ε.Ε, τα οφέλη δεν είναι τα αναμενόμενα ειδικά στο πρόβλημα εισβολής και κατοχής από την Τουρκία παρά την συνεχή θετική στάση σε ότι της έχει ζητηθεί από τους εταίρους στην ΕΕ. Για τον λόγο αυτό η πολιτική ηγεσία δεν θα πρέπει να προσαρμόζεται στις απαιτήσεις που υποβάλλονται υπό μορφή «request» από τις Μεγάλες Δυνάμεις και ιδιαίτερα από ΗΠΑ, Ρωσία και Μεγάλη Βρετανία, όταν αυτές οι απαιτήσεις πλήττουν τα ζωτικά συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το τελευταίο θέμα που δημοσιοποιήθηκε σχετικά με την «κρούση» των ΗΠΑ για διάθεση ρωσικών συστημάτων της Ε.Φ με τελικό προορισμό την Ουκρανία, αντιμετωπίστηκε αρχικά από την κυβέρνηση με θετική προσέγγιση, όπως αναφέρουν τα δημοσιεύματα, χωρίς να διαψευσθούν από επίσημες πηγές. Οι συνεχιζόμενες δε δημόσιες αντιπαραθέσεις των μεγάλων κομμάτων της Κύπρου θυμίζουν εποχές μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας από τους τούρκους που τότε τα κόμματα διαδήλωναν στην Αθήνα κρατώντας τις σημαίες της Αγγλίας της, Ρωσίας και της Μ. Βρετανίας! Προφανώς οι πιέσεις από τους πρέσβεις των Μεγάλων Δυνάμεων προς την κυβέρνηση και τις ηγεσίες των κομμάτων – αναλόγως των ιδεολογικών τους προελεύσεων – είναι αφόρητες αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να ικανοποιούνται αυτές οι απαιτήσεις τους, χωρίς πρώτα να εξασφαλίζονται τα Εθνικά Συμφέροντα της Δημοκρατίας. Αυτή η πρακτική των ξένων δεν θα πάψει ποτέ, για αυτό και απαιτείται πριν την λήψη οποιασδήποτε απόφασης από την πολιτική ηγεσία, ιδιαίτερα για τόσο βαρύνουσας σημασίας, να γίνεται ορθολογική εξέταση όλων των παραγόντων και σεναρίων, κωδικοποίηση των μειονεκτημάτων/ πλεονεκτημάτων καθώς και των επιπτώσεων που θα επιφέρει αυτή η απόφαση, σε όλους τους τομείς. Υπάρχουν οι διαδικασίες, εγκεκριμένες από το Υπουργικό Συμβούλιο και αυτές θα πρέπει να τηρούνται όπως προβλέπονται στο σύστημα χειρισμού κρίσεων. Η επιχειρησιακή ετοιμότητα της Ε.Φ. δεν είναι θέμα πολιτικής ανάλυσης αλλά πρωτίστως στρατιωτικής και ως εκ τούτου οποιαδήποτε πολιτική απόφαση που επηρεάζει την Ε.Φ πρέπει να στηρίζεται σε τεκμηριωμένη στρατιωτική ανάλυση όπως ακριβώς γίνεται διαδικαστικά για την αντιμετώπιση της επιδημίας του COVID 19 που το Υπουργικό Συμβούλιο λαμβάνει αποφάσεις στηριζόμενο στις εισηγήσεις της επιδημιολογικής Ομάδας. Η πολιτική επιχειρηματολογία διαφόρων πολιτικών ότι θα αρθεί το εμπάργκο των ΗΠΑ κατά της Κύπρου και θα απαλλαγεί από τα ρωσικά όπλα αγοράζοντας αμερικάνικα είναι τουλάχιστον αφελής, για τους παρακάτω λόγους:
1. Η ένταξη της Κ.Δ κάτω από την ομπρέλλα ασφαλείας της Δύσης και των ΝΑΤΟ/ΗΠΑ είναι αδύνατη υπό τις περιστάσεις λόγω της πάγιας πολιτικής των ΗΠΑ. Ακόμα και αν υπάρχει πρόθεση της κυβέρνησης των ΗΠΑ για μια τέτοια αλλαγή, το βαθύ κατεστημένο και οι χρονοβόρες διαδικασίες για οποιαδήποτε στροφή στην εξωτερική πολιτική τους απαιτούν μια δεκαετία και ίσως και περισσότερο.
2. Η στροφή της Ε.Φ προς δυτικό εξοπλισμό με σταδιακή απόσυρση των Ρωσικών συστημάτων και με προυπόθεση την διατήρηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας της Ε.Φ, απαιτεί τουλάχιστον 15 χρόνια λαμβάνοντας υπόψη το οικονομικό κόστος και το διατιθέμενο προσωπικό, το οποίο θα πρέπει να εκπαιδευτεί και να αποδίδει τα μέγιστα υπό συνθήκες προσομοίωσης μάχης στον νέο στρατιωτικό εξοπλισμό.
Όσον αφορά στην αντιμετώπιση της Κυπριακής Δημοκρατίας από τις ΗΠΑ, Μεγάλη Βρετανία αλλά και την Ρωσία, ιστορικά οι πράξεις τους μέχρι και σήμερα, έχουν αποδείξει ότι αποδέχονται μεν και αναγνωρίζουν την ύπαρξη της Κ.Δ, χωρίς όμως να καταδικάζουν έμπρακτα την Τουρκία με κυρώσεις, για την κατοχή και τις τις επεκτατικές ενέργειες της στα Βαρώσια και στην ΑΟΖ. Ότι και να κάνει η Δημοκρατία, όσες υπηρεσίες και να τους προσφέρει μόνο τα ζωτικά τους συμφέροντα καθορίζουν τα τυχόν ανταλλάγματα προς όφελος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Όταν ο πόλεμος κατά του ISIS στην Συρία και Μ. Ανατολή οι ΗΠΑ παρεκάλεσαν την Κυπριακή Δημοκρατία να βοηθήσει στον αγώνα κατά του ISIS, η Δημοκρατία ανταποκρίθηκε άμεσα και απέστειλε τεράστιες ποσότητες οπλισμού κα πυρομαχικών ίσως τις μεγαλύτερες από όλα τα κράτη της Ευρώπης σε αναλογία πληθυσμού, χωρίς να λάβει οποιοδήποτε αντάλλαγμα. Δόθηκαν υποσχέσεις αλλά ως συνήθως ξεχάστηκαν μετά την λύση του προβλήματος. Όπως συμβαίνει και στην καθημερινή ζωή η προσφορά ξεχνιέται αλλά το κτύπημα ενάντια στα συμφέροντα ποτέ! Ούτε βέβαια η Ρωσία καταδίκασε έμπρακτα τις Τουρκικές ενέργειες. Ειδικά τώρα που τα βρήκε με την Τουρκία και η Κ.Δ πρωτοστάτησε στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, το πιθανότερο είναι ότι θα πληρωθεί υψηλό κόστος σε στρατιωτικό, οικονομικό και πολιτικό επίπεδο. Σωστά η Κυπριακή Δημοκρατία καταδίκασε και βοήθησε στην ανθρωπιστική κρίση στην Ουκρανία ως παθόντες εισβολής και κατοχής, γεγονός όμως που δεν αναφέρθηκε από κανέναν εταίρο , εκτός από την Ελλάδα, που ήταν η μοναδική που έκανε τον ανάλογο παραλληλισμό. Δεν είναι προς όφελος των εθνικών συμφερόντων της Κυπριακής Δημοκρατίας να εφαρμόζει τις οδηγίες της Ε.Ε πρωτοστατούσα ως «Βασιλικότερη του Βασιλέως». Δεν μπορεί δε να παραγνωριστεί το γεγονός ότι στην ομιλία του προς την Κυπριακή Βουλή την Πέμπτη 7 Απριλίου του 2022 ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Ζελένσκι, απέφυγε να αναφερθεί και να καταδικάσει την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο και τα δεινά που προκάλεσε αυτή στον Κυπριακό Ελληνισμό. Προφανώς δεν το έκανε για να μην διαταράξει τις σχέσεις της με την Τουρκία γιατί αυτό επιβάλλουν τα εθνικά συμφέροντα της χώρας του.
Η Ε.Φ προμηθεύτηκε Ρωσικό και Γαλλικό οπλισμό όχι γιατί το επιδίωξε αλλά γιατί καμιά άλλη δυτική χώρα δεν αποδεχόταν να πωλήσει οπλισμό για την άμυνα των ελευθέρων εδαφών της Δημοκρατίας απέναντι σε μια τεράστια κατοχική δύναμη. Η πρόσφατη δε μερική άρση του εμπάργκο από τις ΗΠΑ για μη φονικά όπλα είναι κάποιο βήμα μπροστά, αλλά χωρίς ουσιαστική σημασία για την περαιτέρω επιχειρησιακή αναβάθμιση της Εθνικής Φρουράς. Η Ε.Φ κτίστηκε με πολύ κόπο με το χρήμα και τον ιδρώτα του λαού και ουδείς έχει το δικαίωμα να την χρησιμοποιεί ως εργαλείο στιγμιαίων πολιτικών «εκλάμψεων».
Όσο η Τουρκία διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στην προσπάθεια ΗΠΑ και Ρωσίας για επέκταση της σφαίρας επιρροής τους στην Ανατολική Μεσόγειο, η Κυπριακή Δημοκρατία δεν θα πρέπει να αναμένει ουσιαστική αλλαγή στην πολιτική των ΗΠΑ και της Ρωσίας. Μπορεί να εκφραστούν θετικά σχόλια και υποσχέσεις σε ανώτατο επίπεδο αλλά δεν θα έχουν ουσιαστικό αποτέλεσμα που θα αλλάξει την κατάσταση προς όφελος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το παρελθόν έχει διδάξει και μάλιστα με τον πιο σκληρό τρόπο ότι, η εξωτερική πολιτική των χωρών και ειδικά των ισχυρών, όταν επικαλούνται το διεθνές δίκαιο εννοούν ότι αυτό προστατεύει τα δικά τους συμφέροντα.
Ως εκ τούτου και με δεδομένο το ακόμη πιο δύσκολο και περίπλοκο διεθνές περιβάλλον και τα νέα γεωπολιτικά δεδομένα, η πολιτική ηγεσία επιτέλους ας μην ακολουθεί αιφνιδιασμένη και φοβισμένη τις εξελίξεις αλλά ας βάλει επιτέλους ξεκάθαρα όρια και ας αφοσιωθεί για την υλοποίηση συγκεκριμένων στόχων. Και όταν το γενικότερο Εθνικό συμφέρον επιβάλλει τον συμβιβασμό, τουλάχιστον να μην υπάρχει υποχώρηση κάτω από τα όρια και να μην εγκαταλείπονται βασικοί προαποφασισμένοι στόχοι που εξασφαλίζουν την επιβίωση του Κυπριακού Ελληνισμού.
*Υποναύαρχος ε.α
ΠΗΓΗ:ΣΗΜΕΡΙΝΗ 10/4/2022
