Τι μας (ύπεν) – Θυμίζει το Αμπτουλχαμίντ Χαν

19/8/2023

Γράφει η Ειρήνη Σαββίδου*

Η Τουρκία εξέδωσε NAVTEX με διάρκεια έξι μήνες και η έξοδος του πλέον προηγμένου τουρκικού γεωτρυπάνου στην ανατολική Μεσόγειο τράβηξε την προσοχή της ελληνικής διπλωματίας.

Το τελευταίο διάστημα η Τουρκία δραστηριοποιήθηκε στην περιοχή αρκετά συντηρητικά, κυρίως γύρω από τις ακτές της Μερσίνας. Τώρα, το σημείο έρευνας του γεωτρυπάνου είναι νοτιότερα, ωστόσο, κινείται εντός (της δυνητικής) τουρκικής υφαλοκρηπίδας. Δεν παραβιάζει, δηλαδή, οποιαδήποτε κυριαρχικά δικαιώματα άλλων κρατών. Τούρκοι δημοσιογράφοι αναφέρουν ότι η Τουρκία αναζητεί την ενεργειακή της απεξάρτηση και γι’ αυτό προκύπτει η ανάγκη για διερεύνηση τυχόν κοιτασμάτων πιο μακριά από τις ακτές της χώρας.

Ο πρόεδρος Ερντογάν υπήρξε σαφής σε πρόσφατες δηλώσεις του, λέγοντας πως η Τουρκία πρέπει να είναι δυνατή τόσο στο πεδίο όσο και στο τραπέζι (των διαπραγματεύσεων). Συνδέοντας τις δηλώσεις του Τούρκου προέδρου με την έξοδο του Αμπντουλχαμίντ Χαν, η Τουρκία υπενθυμίζει την παρουσία της στην περιοχή.

Χρειάζεται, ωστόσο, προσοχή, όσο προσεκτική είναι και η Τουρκία με το σημείο ερευνών. Η ενέργεια αποτελεί ζήτημα εθνικής ασφάλειας για την Τουρκία, καθώς πρώτον, είναι μια μεγάλη χώρα, άρα, οι ανάγκες της αυξάνονται συνεχώς και δεύτερον, επιζητεί την ενεργειακή της απεξάρτηση, κυρίως από τη Ρωσία και το Ιράν. Δεσμεύει, επομένως, μια περιοχή την οποία έχουν ήδη εξετάσει τα τουρκικά σεισμογραφικά.

Εδώ, βέβαια, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η Τουρκία δεν διαθέτει την απαραίτητη τεχνογνωσία ως προς τις σεισμογραφικές έρευνες και τις διαδικασίες των γεωτρήσεων, γι’ αυτό, άλλωστε, δεν έχουν σημειωθεί ιδιαίτερες επιτυχίες, πέραν του κοιτάσματος στη Μαύρη Θάλασσα, το οποίο παραμένει ανεπιβεβαίωτο. Σε κάθε περίπτωση, ο στόχος της τουρκικής κινητικότητας στα θαλάσσια ύδατα της περιοχής δεν είναι μόνο η υπενθύμιση της παρουσίας της χώρας στην ανατολική Μεσόγειο, αλλά, είναι και μια συνειδητοποιημένη προσπάθεια της Τουρκίας για την εφαρμογή μιας στρατηγικής ενεργειακής αυτονομίας, χωρίς μάλιστα, τουλάχιστον προς το παρόν, να παραβιάζει τα εν δυνάμει κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος ή την ανακηρυχθείσα κυπριακή ΑΟΖ. 

Η Ελλάδα μπορεί να ασκήσει το κυριαρχικό της δικαίωμα για επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης της μέχρι τα 12 ναυτικά μίλια. Ωστόσο, η τουρκική κυβέρνηση έχει εξουσιοδοτηθεί από την τουρκική εθνοσυνέλευση να κηρύξει τον πόλεμο στην Ελλάδα, το γνωστό casus belli, εάν η τελευταία προχωρήσει σε οποιαδήποτε δραστηριότητα επέκτασης των χωρικών της υδάτων, ζήτημα το οποίο προηγείται της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας. Σε αυτό το σημείο, πρέπει να σημειωθεί ότι η αντίδραση της Τουρκίας ως προς την ανακήρυξη της κυπριακής ΑΟΖ υπήρξε σταδιακή δια των γνωστών παραβιάσεων, των λεγόμενων οριοθετήσεων με το ψευδοκράτος και την αποτροπή γεωτρήσεων. Η Τουρκία είναι μια αναθεωρητική δύναμη, ωστόσο, όλα τα πιο πάνω συνθέτουν την ανάγκη για σημαντικές αλλαγές στην ενεργειακή στρατηγική της ελληνικής διπλωματίας, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την επέκταση των χωρικών της υδάτων στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Οποιαδήποτε άλλη στρατηγική δεν συνάδει ούτε με την ενίσχυση της επιδιωκόμενης ελληνικής αμυντικής αποτροπής.

*Πολιτικός επιστήμων, επικεφαλής της IS Pegasus Coaching & Consulting Ltd

ΠΗΓΗ:https://www.philenews.com/apopsis/paremvaseis-ston-f/article/1370309/ti-mas-ipen-thimizi-to-amptoulchamint-chan/