23/9/2023
Γράφει η Ειρήνη Σαββίδου*
Η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών λαμβάνει χώρα στη Νέα Υόρκη και σε ό,τι μας αφορά φέρνει μαζί της την ευθεία πρόκληση του Τούρκου προέδρου έναντι της Κύπρου και της Ελλάδος. Σε συνέντευξή του σε αμερικανικό μέσο, ο πρόεδρος Ερντογάν αναφέρθηκε στις καλές και φιλικές σχέσεις της χώρας του με την Ελλάδα, ενώ κράτησε ίσες αποστάσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Ρωσία. Λίγο αργότερα και από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ εμφανίστηκε ακριβώς όπως τον έχουμε συνηθίσει· κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία των κατεχομένων -κατά τα λεγόμενά του την «ΤΔΒΚ»- και να ξεκινήσουν διπλωματικές, πολιτικές και οικονομικές επαφές, ενώ η λύση των δυο κρατών αποτελεί για τον ίδιο τη μόνη βιώσιμη λύση για το κυπριακό. Φυσικά, κάτι τέτοιο αντιστρατεύεται το διεθνές δίκαιο, ωστόσο, αυτή έπρεπε να ήταν μια αναμενόμενη συμπεριφορά από έναν αυταρχικό ηγέτη, που στόχο έχει να καταστήσει τη χώρα του ηγεμόνα στην ανατολική Μεσόγειο.
Στο πλαίσιο της ΓΣ του ΟΗΕ, ο Τούρκος πρόεδρος και ο Έλληνας πρωθυπουργός συναντήθηκαν με σκοπό τη συζήτηση των ελληνοτουρκικών θεμάτων. Μια συνάντηση προπομπός για τις συζητήσεις που θα ακολουθήσουν το επόμενο διάστημα. Αν και καμία από τις δυο πλευρές δεν υπαναχώρησε σε επίπεδο στρατηγικής και πάγιων θέσεων και οποιαδήποτε διευθέτηση καθίσταται δύσκολη, φαίνεται ότι η Τουρκία συμφωνεί στη διατήρηση της σχετικής νηνεμίας στο Αιγαίο και γενικότερα στα ελληνοτουρκικά, όχι προφανώς επειδή επιδιώκει την επίλυση των προβλημάτων δια μέσου της διπλωματικής οδού, αλλά επειδή η αγορά των αμερικανικών μαχητικών F-16, όπως επίσης και η χρηματοδότηση από τη Δύση για τη διαχείριση του μεταναστευτικού και την αποκατάσταση και την ανακατασκευή των σεισμόπληκτων περιοχών, περνούν εν μέρει από την καλή της συμπεριφορά έναντι της Ελλάδος.
Με άλλα λόγια, η Τουρκία αντιλαμβάνεται ότι οι προκλήσεις έναντι των γειτόνων της δυσχεραίνουν τη θέση και τις σχέσεις της με τη Δύση. Ωστόσο, η ομιλία του Τούρκου προέδρου στη ΓΣ προηγήθηκε της συνάντησής του με τον Έλληνα πρωθυπουργό. Αυτό φαίνεται ότι ανάγκασε τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη να αναφερθεί στο κυπριακό και να επισημάνει ότι η λύση των δυο κρατών δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Ωστόσο, εάν όντως κάτι τέτοιο ειπώθηκε, έπρεπε να συμπεριληφθεί στη σχετική ανακοίνωση της ελληνικής προεδρίας. Από την άλλη μεριά, ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης προσπάθησε από το βήμα της συνέλευσης, στην οποία συμμετέχουν αυτόνομα και κυρίαρχα κράτη, να θέσει συνομιλητές τον ίδιο τον Τούρκο πρόεδρο και τη χώρα του για την επίλυση του κυπριακού.
Σε κάθε περίπτωση, η διαχρονική, αλληλουχική συμπεριφορά του Τούρκου προέδρου στη βάση του αυταρχικού φαινομένου διαφαίνεται από τη σύνολη στάση του έναντι του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών, αυτή τη φορά συνεπικουρούμενος από τα γεγονότα στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και της τουρκικής κυριαρχίας στην περιοχή. Τα γεγονότα στην Πύλα και η στάση της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ στην Κύπρο, αλλά και ζητήματα που δεν αφορούν το κυπριακό, όπως η αποτυχία για τη συμφωνία των ουκρανικών σιτηρών την οποία προσάπτει στο Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, δεν ικανοποιούν τον πρόεδρο Ερντογάν, γι’ αυτό και στην ομιλία του αμφισβήτησε το θεσμό, ενώ ακύρωσε και τη συνάντησή του με τον ΓΓ επικαλούμενος άλλη εργασία. Επομένως, τα πολλά πρόσωπα του Ερντογάν, φιλικά και εχθρικά, αποτυπώνουν απλώς τις τουρκικές επεκτατικές επιδιώξεις.
*Πολιτικός Επιστήμων, ερευνήτρια στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, επικεφαλής της IS Pegasus Coaching & Consulting Ltd
ΠΗΓΗ:https://www.philenews.com/apopsis/paremvaseis-ston-f/article/1387610/ta-polla-prosopa-tou-erntogan-sti-nea-iorki/
