29/10/2023
γράφει ο Ανδρέας Πιμπίσιης
Το Κυπριακό ουδέποτε λειτουργούσε εν κενώ, αλλά από της γεννήσεώς του σχετίζεται και επηρεάζεται από τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και στην ευρύτερη περιοχή. Αναπόφευκτα η νέα τάξη πραγμάτων που δημιουργείται και θα προκύψει από την κρίση στη Μέση Ανατολή και τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς, θα έχει το δικό του αντίκτυπο και στο Κυπριακό.
Στο αμέσως επόμενο διάστημα θα γίνουν οι πολυαναμενόμενες κινήσεις από πλευράς του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών με ζητούμενο την αναβίωση προσπαθειών. Νωρίς και εκτός πραγματικότητας να λεχθεί ο,τιδήποτε για συνομιλίες και διαπραγματεύσεις. Οι πρώτες κινήσεις θα αφορούν αποκλειστικά τον εντοπισμό πιθανών διαδρόμων για συνομιλίες.
Η Λευκωσία θεωρεί πως παρά την κρίση που προκαλεί ένας ακόμα πόλεμος και παρά το γεγονός ότι η σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς είναι στην περιοχή της Κύπρου, υπάρχει προοπτική για να μπει το Κυπριακό ξανά σε τροχιά και να αναβιώσει ένας διάλογος. Εκτιμάται ότι είναι προς το συμφέρον και των ίδιων των Ηνωμένων Εθνών να διαφανεί μια θετική εξέλιξη στην περιοχή. Γι’ αυτό και θα αναμένει να δει τον επόμενο επισκέπτη από τη Νέα Υόρκη προκειμένου να καταγράψει τις θέσεις της για το πως θα επανεκκινήσει το Κυπριακό.
Η τουρκική πλευρά έχει ωστόσο μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση στο όλο ζήτημα. Θεωρεί πως η κρίση στην περιοχή ενισχύει τη θέση της περί λύσης δύο κρατών. Οι τοποθετήσεις του Ερσίν Τατάρ στη διάρκεια επισκέψεων του στην Τουρκία είναι αρκούντως ξεκάθαρες του τι επιδιώκει η τουρκική πλευρά. Θέλει να εκμεταλλευθεί την κρίση στην περιοχή για να σπρώξει ακόμα περισσότερο προς την κατεύθυνση της λύσης δύο κρατών.
Οι γραφικές προσεγγίσεις Τατάρ
Μιλώντας στο πανεπιστήμιο «Αφιόν Κοτσάτεπε» ο Ερσίν Τατάρ ανέφερε (πηγή Κίπρις/ΓΤΠ) επέλεξε να συνδέσει το Κυπριακό με την κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Κατά την ομιλία του, λέγοντας ότι είναι ολοφάνερο αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Παλαιστίνη, ο Τατάρ επανέλαβε ότι δεν πρόκειται ποτέ να εγκαταλείψουν τις εγγυήσεις της Τουρκίας παρά τις δηλώσεις «ορισμένων κύκλων», κατά την έκφρασή του, που λένε ότι «οι εγγυήσεις είναι ξεπερασμένες» και «δεν υπάρχει ανάγκη να παραμείνει η Τουρκία στο νησί».
Σε άλλη ομιλία του στο δήμο Αλντίνταγ ο Ερσίν Τατάρ είπε ότι «καμία συνείδηση δεν μπορεί να ανεχτεί τη σφαγή αθώων πολιτών και παιδιών εκεί. Ως εκ τούτου, κηρύξαμε τριήμερο πένθος στην Κύπρο, όπως και εδώ (στην Τουρκία). Πενθούσαμε 3 ημέρες». Τα γεγονότα στην Παλαιστίνη συνεχίζονται ακόμη, όπως είπε για τον πόλεμο, «κι αυτό δεν είναι αποδεκτό» λέγοντας πως όλα τα κράτη του κόσμου έχουν αρχίσει να το καταδικάζουν. Ενώ η «τδβκ», κατά την έκφρασή του, βίωνε αυτόν τον πόνο πριν από χρόνια, ο ΟΗΕ και άλλοι παρέμειναν θεατές, ανέφερε ο κ. Τατάρ και κάλεσε τον ΟΗΕ να αναλάβει δράση ξανά. Ο Ερσίν Τατάρ ανέφερε ότι ο ΟΗΕ στάθηκε εναντίον των Τ/κ στο θέμα του δρόμου της Πύλας. «Αλλά πόσο μπορούν να επέμβουν στην Παλαιστίνη σήμερα; Έχουμε αμφιβολίες γι’ αυτό. Νομίζω ότι είναι δικαίωμά μας να ρωτήσουμε τι κάνουν τα Ηνωμένα Έθνη σε ένα περιβάλλον όπου δολοφονούνται τόσα παιδιά».
Οι τοποθετήσεις του Ερσίν Τατάρ όσον αφορά τα γεγονότα στην περιοχή μπορεί να φαίνονται και κάπως γραφικές ιδιαίτερα όταν συνδέει την ΕΟΚΑ με το Ισραήλ, πλην όμως δεν είναι τυχαίες. Σε δηλώσεις του από το Αφιονκαράχισαρ είπε ότι οι Τουρκοκύπριοι είναι «ένας λαός που έχουμε έρθει αντιμέτωποι με παρόμοια βίαια περιστατικά, κατά τη διάρκεια εκείνων των δύσκολων εποχών, όπως γνωρίζει όλος ο κόσμος» για να συνεχίσει, ισχυριζόμενος ότι «ο λαός μας είχε σφαγιαστεί από τους τρομοκράτες της ΕΟΚΑ», κατά την έκφρασή του.
Όλα αυτά θα τα πει αύριο-μεθαύριο και στους όποιους απεσταλμένους έρθουν στο νησί για να ψάξουν διαδρόμους επανέναρξης των συνομιλιών στο Κυπριακό. Ο Ερσίν Τατάρ αλλά και η τουρκική πλευρά ευρύτερα θα επικαλείται τα γεγονότα στο Ισραήλ και στη Γάζα για να ενισχύσει τη θέση της περί λύσης δύο κρατών. Όπως επανέλαβε και προσφάτως ο Τατάρ εάν πρόκειται να προκύψει λύση στην Κύπρο, θα πρέπει να είναι η λύση των δύο κρατών. «Το καθεστώς της Τουρκικής Δημοκρατίας ως εγγυήτριας χώρας και η παρουσία του τουρκικού στρατού ως εγγυητής της ειρήνης και της ηρεμίας στο νησί δεν πρέπει ποτέ να καταργηθεί», το είπε και θα επαναλάβει πολλές φορές ακόμη ο Τατάρ για να πείσει τους συνομιλητές του ότι δεν υπάρχει άλλη διέξοδος για το Κυπριακό παρά αυτή της λύσης δύο κρατών.
Ο παράγοντας Τουρκία
Στην περιοχή δημιουργείται μια νέα τάξη πραγμάτων με την Τουρκία να παίζει και πάλι πρωταγωνιστικό ρόλο. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανάλωσε όλη του τη συμπάθεια προς τα θύματα του Ισραήλ σε μια τηλεφωνική επικοινωνία του στις 7 Οκτωβρίου όταν μίλησε με τον Ισάακ Χέρτζογκ. Στη συνέχεια πήρε θέση και πολύ ξεκάθαρη μάλιστα: Αθώωσε τη Χαμάς την οποία χαρακτήρισε ως μια οργάνωση Μουτζαχεντίν που αγωνίζεται για τους Παλαιστίνιους. Είναι γνωστό εξάλλου ότι ο Ερντογάν είχε διαχρονικά αγαστές σχέσεις με τη Χαμάς, φιλοξενώντας στην Άγκυρα αρκετά ηγετικά στελέχη της τρομοκρατικής οργάνωσης παρά τις αντιδράσεις των Ηνωμένων Πολιτειών.
Σε άρθρο της τουρκικής Τζουμχουριέτ (πηγή ΓΤΠ) αναφέρεται πως η στρατιωτική ένταση στη Μέση Ανατολή, η οποία έφερε ξανά αντιμέτωπους το Ισραήλ και τη Χαμάς, έχει αρχίσει να αντανακλά αρνητικά στις σχέσεις Τουρκίας-Ισραήλ και υπενθυμίζει ότι στην ομιλία του στην κοινοβουλευτική ομάδα του ΑΚΡ στις 25 Οκτωβρίου, ο Ερντογάν άσκησε σκληρή κριτική τόσο στο Ισραήλ όσο και στις δυτικές χώρες, ιδίως στις Ηνωμένες Πολιτείες, και έστειλε το μήνυμα ότι η Άγκυρα δεν θα συνεχίσει πλέον τη διαδικασία εξομάλυνσης με το Ισραήλ.
Αυτό το νέο αρνητικό κλίμα που προκύπτει στην περιοχή αναμένεται ότι θα παίξει ρόλο και σ’ ότι αφορά τις προσπάθειες αναβίωσης του Κυπριακού. Η Τουρκία έχει τη δική της ατζέντα σ’ ό,τι αφορά την περιοχή και η οποία δεν φαίνεται να είναι η ίδια με εκείνη των Αμερικανών και άλλων συμμάχων της στη Δύση. Και οι εξελίξεις δείχνουν ότι Τουρκία και Δύση βρίσκονται και πάλι σε αντιπαράθεση. Αυτό σημαίνει πως ΗΠΑ και άλλες χώρες θα δυσκολευτούν να πείσουν την Τουρκία να κάνει βήματα στο Κυπριακό. Οι όποιοι σχεδιασμοί είχαν γίνει στη λογική μας θετικής ατζέντας θα πρέπει τώρα να διαφοροποιηθούν στη βάση των νέων δεδομένων που προκύπτουν από τον πόλεμο Ισραήλ – Χαμάς, λαμβάνοντας σοβαρά η υπόψη τη θέση που στέκεται σήμερα η Τουρκία.
ΠΗΓΗ:https://www.philenews.com/politiki/article/1401376/kinisis-sto-kipriako-ipo-ti-skia-enos-polemou/
