«Φινλανδοποίηση στην καλύτερη…»

του Μάριου Πουλλάδου

09 Οκτ 2016

Η ΓΕΩΠΟΛΙΤΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΕΝΟΣ ΙΣΡΑΗΛΙΝΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΑΝΑΛΥΤΗ

Η αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας, σε συνδυασμό με την άνοδο του Ισλάμ, θα οδηγήσουν στην καλύτερη περίπτωση στη δορυφοριοποίηση της Κύπρου και στην πλήρη κατάληψη στη χειρότερη

«Η αδυναμία καλλιέργειας καθαρής εθνικής ταυτότητας ήταν ο λόγος κατάρρευσης των αραβικών κρατών», δήλωσε ο Δρ Ινμπάρ

Συνέχεια στις ενδιαφέρουσες διαλέξεις στα θέματα γεωπολιτικής και στρατηγικής έδωσαν αυτήν τη βδομάδα από κοινού το Κέντρο Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και η Ισραηλινή Πρεσβεία της Κύπρου. Μετά τη διάλεξη της Αμερικανοεβραίας ειδικού σε θέματα ενεργειακής ασφάλειας Μπρέντα Σιάφερ την προηγούμενη βδομάδα, τη σκυτάλη πήρε την περασμένη Πέμπτη ο Καθηγητής Εφραίμ Ινμπάρ, που εκτελεί καθήκοντα Διευθυντή του Κέντρου Στρατηγικών Σπουδών του Ισραήλ Begin-Sadat (BESA). Αντικείμενο της κλειστής συζήτησης στρογγυλής τραπέζης ήταν οι προοπτικές ανάπτυξης σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο.

Ανάμεσα στα θέματα που έθιξε ο Δρ Ινμπάρ ήταν οι σχέσεις Ισραήλ-ΗΠΑ, η ενδυνάμωση του Ιράν σε συνάρτηση με το πυρηνικό του πρόγραμμα, η άνοδος του ακραίου πολιτικού Ισλάμ, καθώς και οι τουρκικές αναθεωρητικές βλέψεις και ο αντίκτυπος στην Κύπρο. Το «παρών» τους στη συζήτηση έδωσαν για ακόμη μια φορά μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας Κύπρου, διπλωμάτες ξένων πρεσβειών, καθώς και ειδικοί σε θέματα ενέργειας, διεθνών σχέσεων και στρατηγικών σπουδών.

Η ανεπάρκεια ΗΠΑ-ΕΕ

Σε πρώτο στάδιο, ο Εβραίος καθηγητής μίλησε για την ανεπάρκεια της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, και συγκεκριμένα της διακυβέρνησης Ομπάμα στη Μέση Ανατολή. Περιγράφοντας τις αποτυχημένες επεμβάσεις σε Συρία, Λιβύη και Ιράκ, ο κ. Ινμπάρ δήλωσε χαρακτηριστικά πως «όλοι στην περιοχή μυρίστηκαν την αδυναμία Ομπάμα». Σε αυτό το πλαίσιο στιγμάτισε τις επιπτώσεις της απουσίας μόνιμου αμερικανικού στρατού, και ειδικά στόλου, στην Ανατολική Μεσόγειο, τονίζοντας μάλιστα πως συχνά ακούμε να λένε ότι «τελικά καλύτερα να είσαι αντίπαλος παρά σύμμαχος των ΗΠΑ».

Από την άλλη, έδωσε έμφαση στο γεγονός της αυξανόμενης ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας με στρατιωτική βάση στη Συρία και την πώληση όπλων στην Αίγυπτο. Έντονα επικριτικά, αν και υπερβολικά, ήταν τα σχόλιά του για την Ευρωπαϊκή Ένωση, για την οποία είπε πως δεν κατέχει στρατιωτική αλλά ούτε και οικονομική ισχύ για να επιβάλει τη θέλησή της στην περιοχή. Αναφέρθηκε επίσης στο Brexit, το οποίο, είπε, προκαλεί ρωγμές στο όλο οικοδόμημα. Σημείωσε, παράλληλα, πως οι Ευρωπαίοι δεν επιθυμούν να ελέγχονται από τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών.

Η αποτυχία των Αράβων

Στη συνέχεια έκανε μια περιγραφή της περιφερειακής κατάστασης, σημειώνοντας πως αυτό που παρατηρείται είναι η κατάρρευση των αραβικών κρατών σε Συρία, Ιράκ, Λιβύη και Αίγυπτο. Αναζητώντας τα αίτια αυτής της κατάρρευσης, εστίασε στην αποτυχία των εν λόγω κρατών να καλλιεργήσουν μια καθαρή εθνική ταυτότητα. «Δεν υπάρχουν αραβικά εθνικά κράτη από τη στιγμή που δεν υπάρχει το μονοπώλιο της άσκησης βίας», πρόσθεσε. Αυτό, όπως είπε, οδήγησε στη ραγδαία άνοδο του πολιτικού Ισλάμ.

«Σε κάθε εκλογική αναμέτρηση βλέπουμε τα ισλαμικά κόμματα να βγαίνουν κερδισμένα λόγω της δημοτικότητάς τους», είπε, φέρνοντας ως παράδειγμα τη Χαμάς στην Παλαιστίνη, τη Μουσουλμανική Αδελφότητα στην Αίγυπτο και τη Χεσμπολάχ στον Λίβανο.

Θρησκευτικές διενέξεις

Όσον αφορά την περιφερειακή ισορροπία ισχύος, δήλωσε πως οι τρεις πιο σημαντικές χώρες είναι το Ιράν, η Αίγυπτος και η Τουρκία, ενώ μεγάλη επιρροή ασκεί, όπως είπε, και η Σαουδική Αραβία. Για το ισλαμικό κόμμα ΑΚΡ του Ερντογάν σημείωσε πως είναι η τουρκική εκδοχή της Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Αναφερόμενος στις συγκρούσεις μεταξύ των μουσουλμάνων είπε: «Ευτυχώς για εμάς μαλώνουν μεταξύ τους. Είναι θρησκευτικές διαμάχες. Όπως ακριβώς συνέβαιναν πριν από πολλά χρόνια μεταξύ Χριστιανών, Καθολικών και Προτεσταντών».

Αναθεωρητική η Τουρκία

Στο πλαίσιο αυτό έκανε λόγο για χώρες που έχουν αναθεωρητικές τάσεις, όπως το Ιράν και η Τουρκία. Ειδικά για την Τουρκία είπε πως έχει βαδίσει προς την πλήρη ισλαμοποίηση και ταυτόχρονα έχει αναθεωρητική πολιτική για τη γύρω περιοχή. «Εδώ στην Κύπρο το αντιλαμβάνεστε πολύ περισσότερο. Το καλύτερο σενάριο για εσάς είναι η φινλανδοποίηση, ενώ το χειρότερο είναι η ολοκληρωτική κατάληψη του νησιού», υπογράμμισε ο Δρ Ινμπάρ, ο οποίος πρόσθεσε: «Ποιος θα σας προστατέψει τότε; H EE; Αυτό είναι αστείο».

Σε παρέμβαση από μέλος του κοινού, που ανέφερε χαριτολογώντας «το Ισραήλ», ο Δρ Ινμπάρ απάντησε στο ίδιο ύφος «Μην μας δοκιμάζετε». Κληθείς να σχολιάσει τις συνομιλίες στο Κυπριακό, είπε πως δεν είναι αρκετά ενήμερος για τα όσα συζητούνται, αλλά εξέφρασε την εκτίμηση ότι όπως και στην ισραηλινο-παλαιστινιακή διένεξη, η διαδικασία βασίζεται σε ιδεαλιστική βάση. «Είμαι σκεπτικιστής και δεν πιστεύω στις καλές προθέσεις του αντιπάλου. Εμείς δοκιμάσαμε και δεν πέτυχε», είπε.

Τριμερής συμμαχία

Έπειτα αναφέρθηκε και στην τριμερή συνεργασία Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ με συμμετοχή της Αιγύπτου, τονίζοντας πως τόσο οι ΗΠΑ όσο και η ΕΕ δεν αντιλαμβάνονται τη σημασία αυτής της συμμαχίας εναντίον του ακραίου Ισλάμ στην περιοχή. Ερωτηθείς για μια ενδεχόμενη ενεργειακή συμμαχία του Ισραήλ με την Τουρκία μέσω ενός αγωγού, είπε πως υπάρχουν στρατηγικά αλλά και οικονομικά εμπόδια που δεν επιτρέπουν προς το παρόν την υλοποίησή του. Για το συγκεκριμένο ζήτημα είπε πως το Κέντρο Στρατηγικών Σπουδών που δραστηριοποιείται θα εκδώσει το επόμενο διάστημα σχετική ανάλυση με επιχειρηματολογία εναντίον ενός τέτοιου αγωγού. Επιπλέον, είπε πως είναι εξαιρετικά απίθανο το Ισραήλ να ρισκάρει τις σχέσεις του με του Έλληνες και τους Αιγύπτιους για την ισλαμική Τουρκία.

Πυρηνική συμφωνία με Ιράν

Έντονη ήταν και η κριτική που άσκησε εναντίον του Ομπάμα για τη συμφωνία για τα πυρηνικά με το Ιράν. «H αμερικανική προσπάθεια να παράσχει μια πυρηνική ομπρέλα για τα κράτη του Κόλπου, προκειμένου να αποτρέψει τη διάδοση των πυρηνικών, ήδη έχει αποτύχει», τόνισε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι τα κράτη της περιοχής θα αναζητήσουν να τεθούν πλέον κάτω από την πυρηνική ομπρέλα του Ιράν. Η αποτυχία, όπως είπε, αυτή των Αμερικανών έγινε αντιληπτή και στο Τόκυο.

Προτίμηση στους Σουνίτες

Όσον αφορά το Ισραήλ ισχυρίστηκε πως ο κίνδυνος έχει μειωθεί εξαιτίας της αποδυνάμωσης των αραβικών κρατών της Συρίας, της Αιγύπτου και του Ιράκ. Θα πάρει, όπως είπε, χρόνια προκειμένου να ανακάμψουν, αλλά το μόνο σίγουρο είναι ότι το επόμενο διάστημα θα βιώσουμε περισσότερη τρομοκρατία. Εξήγησε, μάλιστα, πως αυτό οφείλεται αρχικά στην έλλειψη ενιαίου κράτους για άσκηση του μονοπωλίου της βίας, γεγονός που επιτρέπει την ελευθερία κινήσεων στους τρομοκράτες, ενώ ο δεύτερος λόγος είναι η μεγαλύτερη πλέον πρόσβαση διάφορων οργανώσεων σε όπλα. Ο ίδιος, πάντως, είπε πως προτιμά τη συνεργασία με το Σουνιτικό παρά με το Σιιτικό Ισλάμ που εκπροσωπεί το Ιράν.

Τέλος, κληθείς να τοποθετεί για τον ποιο υποψήφιο προτιμά στη θέση του νέου Αμερικανού Προέδρου, είπε αρχικά πως οποιοσδήποτε εκλεγεί θα είναι σίγουρα καλύτερος από τον Ομπάμα. «Δεν φοβάμαι την Κλίντον, αφού γνωρίζουμε την πολιτική της. Για τον Τραμπ έχω κάποιες αμφιβολίες, αλλά θα ζήσουμε και με αυτόν», ανέφερε γελώντας.

Πηγή: http://www.sigmalive.com/simerini/politics/369188/finlandopoiisi-stin-kalyteri