Εσωτερική απειλή Vs Εξωτερίκευση Κρίσης

26 Φεβρουάριος 2017

Του Χριστόδουλου Κ. Γιαλλουρίδη

Η χώρα, σε μια στιγμή που έχει ενεργό επιθετική στάση απέναντι στην Ελλάδα, έχει εσωτερικό πρόβλημα ισχυρής ισλαμικής πίεσης και εμφανούς κενού εξουσίας, το οποίο προέρχεται από το κενό που δημιούργησε ο αποκεφαλισμός του στρατεύματος, που αποτελούσε τον συνεκτικό ιστό του πολιτικού συστήματος

Η Τουρκία βρίσκεται, εδώ και εβδομάδες, στη μέγκενη της εσωτερικής πίεσης μεταξύ ισλαμικής απειλής και εσωτερικής ευρύτερης αμφισβήτησης της κυβέρνησης Ερντογάν. Η χώρα, σε μια στιγμή που έχει ενεργό επιθετική στάση απέναντι στην Ελλάδα, έχει εσωτερικό πρόβλημα ισχυρής ισλαμικής πίεσης και εμφανούς κενού εξουσίας, το οποίο προέρχεται από το κενό που δημιούργησε ο αποκεφαλισμός του στρατεύματος, που αποτελούσε τον συνεκτικό ιστό του πολιτικού συστήματος της χώρας, γεγονός που εμφανίζει ένα κενό δυσαναπλήρωτης πολιτειακής δομής, με ορατά τα ενδεχόμενα των συνεπειών της κρίσης, ως προς τη δομή του πολιτικού συστήματος της χώρας.

Ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα εις βάρος του, το οποίο ορισμένοι θεωρούν σκηνοθετημένο, έτσι ώστε να μπορέσει να δράσει, όπως έδρασε εν συνεχεία κατά πάντων, ενώ εμφανίζεται προς στιγμήν παντοδύναμος, στην πραγματικότητα είναι μόνος και απειλούμενος πανταχόθεν. Αυτήν τη στιγμή η Τουρκία έχει ίσως για πρώτη φορά στην ιστορία της, ένα πρόβλημα εμφανών κενών στη δομή του πολιτικού συστήματος, στον βαθμό που η χώρα μοιάζει, προς στιγμήν, μετέωρη με πρόδηλες τις δομικές της αδυναμίες σε επίπεδο κρατικής δομής και κυρίως δομών εξουσίας με έμφαση στη συνοχή, εν γένει, του πολιτικού της συστήματος.

Η εσωτερική απειλή του Ισλάμ είναι εμφανής και ισχυρότατη, ενώ η κυβέρνηση Ερντογάν δεν έχει την ισχυρή νομιμοποίηση και αξιοπιστία, που της είναι απαραίτητη για να αντιμετωπίσει το εσωτερικό πρόβλημα απειλής της κρατικής δομής και πολιτικής εξουσίας της χώρας, που προέρχεται από την εσωτερική αμφισβήτηση πολιτικών δυνάμεων της κοσμικής εξουσίας, κυρίως από το Ισλάμ.

Ο Ερντογάν επιχειρεί την εξωτερίκευση του εσωτερικού προβλήματος, επιτιθέμενος κατά της Ελλάδος, αφού απέτυχε η απόπειρα παρέμβασής του στη Μέση Ανατολή. Πρόκειται για μια ενεργό επιθετική πολιτική της Άγκυρας απέναντι στην Ελλάδα, η οποία προέρχεται, αναμφίβολα, πρωτίστως από εσωτερικούς παράγοντες νομιμοποίησης του καθεστώτος μέσα από την κατασκευή και ενεργοποίηση παράστασης εσωτερικής απειλής και διοχέτευσής της σε επεκτατισμό προς το Αιγαίο. Η Τουρκία συνήθως επηρεάζεται και από εσωτερικούς λόγους στην εξωτερική της πολιτική απέναντι στην Ελλάδα και όχι μόνον.

Κατά βάση η τουρκική πολιτική ακολουθεί έναν σχεδιασμό στρατηγικής, ο οποίος αποτελεί προϊόν της τουρκικής κρατικής πολιτικής που υπερβαίνει κυβερνήσεις και πρόσωπα και εντάσσεται στον σχεδιασμό των εκάστοτε κυβερνήσεων να ικανοποιήσουν το εθνικό συμφέρον της χώρας.

Αυτήν τη φορά, όμως, η απόφαση Ερντογάν μπορεί να ικανοποιήσει το τουρκικό συμφέρον, αλλά είναι αποφασιστικά συγκυριακή στον βαθμό που ο Τούρκος Πρόεδρος θέλει να δημιουργήσει μιαν εθνική πολιτική συσπείρωσης γύρω από τον ίδιο και την πολιτική του και υπέρβασης των συνθηκών ενεργού αμφισβήτησής του. Αυτό σημαίνει πως η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να αντιμετωπίσει μια σειρά απρόβλεπτων εξελίξεων επιθετικής πολιτικής της Άγκυρας απέναντί της, η οποία πολιτική λαμβάνει διαστάσεις μη αναμενόμενης και σε κάποιο βαθμό πρωτοφανούς πραγματικότητας.

Η Αθήνα είναι υποχρεωμένη να αντιδράσει, όχι με την έννοια της στρατιωτικής κινητοποίησης και μόνον, αλλά προπάντων με τη διεθνή κινητοποίηση και ενημέρωση ως προς την τουρκική απειλή που είναι ενεργός και άμεση. Η δυνατότητα της Ελλάδος να προβάλλει αποτρεπτική ισχύ, σημαίνει ισχυροποίηση της άμυνας στο Αιγαίο, ούτως ώστε το κόστος οποιασδήποτε επιθετικής ενέργειας να είναι μεγαλύτερο από το όφελος του επιτιθέμενου και ταυτόχρονα δυναμική ενημέρωση της κοινής γνώμης διεθνώς και του παγκόσμιου παράγοντα, δηλαδή των διεθνών οργανισμών και των κρατών των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ρωσίας, της Ευρώπης και του παγκόσμιου συστήματος, για το τι συμβαίνει στην γειτονιά μας από πλευράς της τουρκικής επιθετικότητας απέναντι στη Ελλάδα, η οποία δεν είναι απλά υπαρκτή, αλλά είναι ενεργά απειλητική και κρίσιμη για την ειρήνη και την ασφάλεια στη Μεσόγειο.

Η Ελλάδα βρίσκεται υπό τουρκική απειλή, η οποία δεν οφείλεται, όπως είπαμε, στις τουρκικές παραδοσιακές διεκδικήσεις και μόνον, αλλά διενεργούνται για να καταγραφούν ότι υφίστανται διεθνώς και κυρίως για να εκτονωθεί το εσωτερικό κλίμα πολιτικής της Τουρκίας προς τον Τούρκο Πρόεδρο, ο οποίος επιθυμεί να μεταφέρει το εσωτερικό πρόβλημα προς τα έξω, ούτως ώστε να υπάρξει εσωτερική εξισορρόπηση μέσα από τη δημιουργία εξωτερικού εχθρού.

Γι’ αυτό και κίνδυνοι μια ενεργότερης ανάφλεξης δεν πρέπει να αποκλειστούν, στον βαθμό που ο Τούρκος πρόεδρος μεταφέρει το πλαίσιο εσωτερικής πολιτικής νομιμοποίησης του καθεστώτος του στην αντιπαλότητας της χώρας του προς την Ελλάδα. Αυτό που μπορεί να διαφυλάξει την ειρήνη ενόψει της επιθετικής πολιτικής τού καθεστώτος της Άγκυρας απέναντι στην Ελλάδα θα ήταν δύο πράγματα.

Πρώτον, η ενεργοποίηση των συμμαχιών στην αμυντική γραμμή της χώρας, όπου θα μπορούσε να συμπράξει αμυντικά ο άξονας Αθηνών, Τελ Αβίβ, Καΐρου, Λευκωσίας, κατά τον αντίστοιχο του 1987 Αθήνα, Σόφια, Δαμασκός. Η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να οργανώσει την άμυνά της σε επίπεδο κοινών πολιτικών άμυνας, συμμαχιών στο Αιγαίο, συνεργαζόμενη με την Αίγυπτο, την Κύπρο και το Ισραήλ και στο αμυντικό επίπεδο.

ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ Κ. ΓΙΑΛΛΟΥΡΙΔΗΣ
Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής,
Διευθυντής Κέντρου Ανατολικών Σπουδών για τον Πολιτισμό και την Επικοινωνία,
Πάντειο Πανεπιστήμιο

ΠΗΓΗ:http://www.sigmalive.com/simerini/politics/408677/esoteriki-apeili-vs-eksoterikefsi-krisis#sthash.olOTCDF4.dpuf