18 ΙΟΥΝ 2017
του Δρ. Γιάννος Χαραλαμπίδης
Φόρμουλα ασφάλειας μέσω ΝΑΤΟ και εντολών του Σ. Ασφαλείας
Υπάρχει δυνατότητα και πώς να εξουδετερωθούν οι πάγιες τουρκικές θέσεις στο θέμα του στρατού και των εγγυήσεων;
ΠΡΟΤΑΞΗ
* ΕΑΝ Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΗΡΙΖΕΙ ΜΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ, ΤΙ ΘΑ ΠΡΑΞΕΙ ΟΤΑΝ ΤΟ ΖΗΤΗΣΟΥΝ ΟΙ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ;
* ΓΙΑΤΙ ΑΔΥΝΑΤΕΙ ΑΠΟ ΜΟΝΟΣ ΤΟΥ Ο ΟΗΕ ΝΑ ΕΓΓΥΗΘΕΙ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΛΥΣΗΣ;
* ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΠΟΙΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΠΙΤΥΧΕΙ ΤΟ ΣΥΜΦΩΝΟ ΦΙΛΙΑΣ
Το κύριο χαρακτηριστικό της Γενεύης 2 είναι το έγγραφο-οδηγός για την ασφάλεια. Εξ αφορμής, λοιπόν, παραπέμπουμε στο εξής αξίωμα της Ρεαλιστικής Σχολής Σκέψης: Κάθε κράτος έχει ως βασική διπλή αποστολή την εσωτερική του ασφάλεια, που αφορά στον ρόλο της αστυνομίας, και την εξωτερική, της οποίας ο κύριος ρόλος ανήκει στις ένοπλες δυνάμεις. Είναι, μάλιστα, σαφές ότι η ασφάλεια ενός κράτους είναι συμφυής με την κυριαρχία. Όσο πιο αυτόνομο και αύταρκες είναι το σύστημα ασφάλειας ενός κράτους, τόσο πιο μεγάλος είναι ο δείκτης της κυριαρχίας του και τόσο πιο χαμηλός είναι εκείνος των εξαρτήσεών του και της μετατροπής του σε προτεκτοράτο. Αυτή η αξιωματική σχέση ισχύει και αντίστροφα.
Εσωτερική και εξωτερική πτυχή ασφάλειας
Για τον καταρτισμό του εγγράφου που ετοιμάζει ο κ. Έιντε, λογικό είναι να τεθούν από ελλαδικής και ελληνοκυπριακής πλευράς οι εξής παράμετροι, που αφορούν στην ασφάλεια:
Στην εξωτερική ασφάλεια, η επικέντρωση στρέφεται στην τουρκική πολιτική και δη στον αναθεωρητικό της χαρακτήρα, που είναι συναφής με την εσωτερική πτυχή, δηλαδή με τη λειτουργικότητα του υπό συζήτηση πολιτειακού μορφώματος της ομοσπονδίας. Και η εσωτερική και η εξωτερική ασφάλεια της λύσης είναι αρρήκτως συνδεδεμένες με τα ανωτέρω. Γιατί; Διότι η Άγκυρα δεν έχει εγκαταλείψει την αναθεωρητική της πολιτική, που σημαίνει ότι, όσα είναι σήμερα παράνομα ή υπό αμφισβήτηση, την επαύριον θα πρέπει να καταστούν νόμιμα και προς όφελος της Άγκυρας. Σε ό,τι αφορά τον χώρο της Ελλάδας και της Κύπρου, ο πρώτος στόχος της Τουρκίας είναι η νομιμοποίηση των τετελεσμένων της εισβολής, ο δεύτερος της αλλαγής του καθεστώτος στο Αιγαίο, όπου ήδη σήμερα ισχύουν de facto οι γκρίζες ζώνες, και ο τρίτος θα είναι η Δυτική Θράκη, η οποία θα κυπροποιηθεί ή θα κοσοβοποιηθεί.
Αλήθεια, ποια είναι η θέση της Ελλάδας, μετά τη λύση του Κυπριακού, εάν οι μουσουλμάνοι της Δυτικής Θράκης εγείρουν ζήτημα ομοσπονδίας στο μοντέλο της Κύπρου; Μάλιστα, στη Δ. Θράκη, οι πληθυσμοί δεν είναι αποτέλεσμα εισβολής και κατοχής και βίαιης μετακίνησης, όπως συμβαίνει στην Κύπρο, αλλά γηγενείς. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημανθεί ότι τόσο η υφιστάμενη κατάσταση στην Κύπρο, δηλαδή της κατοχής, όπως και οι γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο, είναι αποτέλεσμα της εξωτερικής τουρκικής πολιτικής. Η εξωτερική τουρκική απειλή στην Κύπρο έχει εξελιχθεί σε εσωτερική, λόγω της κατοχής, και υπάρχει ο κίνδυνος να καταστεί μόνιμη μέσω της δυσλειτουργικότητας του ομοσπονδιακού συστήματος.
Πηγή ανασφάλειας
Επειδή περί ομοσπονδίας ο λόγος, ως εσωτερικής, μάλιστα, απειλής, μετά τη λύση θα ήταν δυνατό να τονιστούν τα εξής:
Πρώτον, η ομοσπονδία είναι ο τουρκικός και βρετανικός στόχος της διχοτόμησης από το 1956. Ο στόχος αυτός επεβλήθη de facto μέσω του γεωγραφικού, διοικητικού και πληθυσμιακού διαχωρισμού και της ομοσπονδίας.
Δεύτερον, η ομοσπονδία και ο διχοτομικός της χαρακτήρας έχουν κατοχυρωθεί μέσω των συνομιλιών, αφού τα τετελεσμένα της εισβολής θα νομιμοποιηθούν στην εξής βάση:
Το υφιστάμενο ψευδοκράτος με τους θεσμούς του, επί τη βάσει εδαφικών αναπροσαρμογών, θα αποτελεί το τουρκοκυπριακό συνιστών κράτος, το οποίο θα είναι ισότιμου καθεστώτος με τις ελεύθερες σήμερα περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία θα υποβιβασθεί σε ελληνοκυπριακό συνιστών κράτος και θα συνεταιριστεί με τον βορρά για να αποκτήσουν μία εξ ημισείας Κεντρική Εξουσία με εκ Περιτροπής Προεδρία.
Τρίτον, η Τουρκία έχει ήδη κατοχυρώσει τον έλεγχο του βορρά και μετά τη λύση, αφού ελέγχει το νερό, με τον «αγωγό της ειρήνης», το ηλεκτρικό ρεύμα, τις τηλεπικοινωνίες και το τραπεζικό σύστημα. Εφόσον έχει κατοχυρωμένη τη διχοτόμηση και τον έλεγχο του βορρά, βάζει σε εφαρμογή την πλήρη τουρκοποίηση της Κύπρου με την παραχώρηση των τεσσάρων βασικών ελευθεριών της Ε.Ε. για τους Τούρκους πολίτες και για τις τουρκικές εταιρείες. Έχουμε, δηλαδή, μιαν αλλαγή βάσης των συνομιλιών και μια σκλήρυνση της τουρκικής στάσης, για να μπορεί, εκτός των άλλων, η Άγκυρα να έχει βάθος διαπραγμάτευσης. Και να συνδέει πλέον την ασφάλεια, όχι μόνο με το εδαφικό, αλλά με τις τέσσερεις βασικές ελευθερίες για τους Τούρκους πολίτες. Υπάρχει και κάτι άλλο:
Μέσα από το διαπραγματευτικό βάθος, η Άγκυρα επιδιώκει να θέτει την Κυβέρνηση υπό πίεση ή να την αναγκάζει να υποχωρεί, για να μην της καταλογιστούν ευθύνες, όταν η Τουρκία προχωρήσει σε υποτυπώδεις υποχωρήσεις και σε προηγούμενες τουρκικές της θέσεις, ζητώντας ανταλλάγματα. Και έτσι, στην περίπτωση που υποχωρήσει η Λευκωσία – υπό το πρόσχημα που ακούμε και σήμερα για τη Γενεύη 1 και 2, δηλαδή για να μην της καταλογιστούν ευθύνες – οι προηγούμενες τουρκικές θέσεις θα υιοθετηθούν πανηγυρικά από την εκάστοτε Κυβέρνηση, ως δείγμα νέας καλής θελήσεως.
Το πρόβλημα του κλήρου…
Συνεπώς, το ίδιο το πολιτειακό σύστημα της ομοσπονδίας και όσα έχουν επί τούτου αποφασιστεί, στο πλαίσιο των συνομιλιών, αποτελούν μια εσωτερική ωρολογιακή βόμβα ανασφάλειας, η οποία θα είναι δυνατό να εκραγεί ανά πάσα στιγμή, όταν η Τουρκία το θελήσει. Αυτή θα καθορίζει τον χρόνο. Διότι, αυτή θα συνεχίσει να διαθέτει τη στρατιωτική ισχύ και να συνιστά απειλή, εφόσον δεν υπάρχουν σημεία εγκατάλειψης της αναθεωρητικής της πολιτικής. Το ίδιο το πολιτειακό σύστημα της ομοσπονδίας θα προκαλεί τριβές και ανασφάλεια, καθώς και ο αυταρχικός χαρακτήρας τού τουρκικού κράτους. Η πολιτική της Άγκυρας θα συνιστά τον κεντρικό παράγοντα εσωτερικής και εξωτερικής ανασφάλειας. Συνεπώς, καμιά εσωτερική αστυνομία δεν θα είναι δυνατό να παρέχει ασφάλεια σε ένα τρικέφαλο πολιτειακό σύστημα, του οποίου οι θεσμικές διαφωνίες θα το παραλύουν και θα προκαλούν εντάσεις, που δεν θα είναι ικανές να διευθετηθούν μέσα από τον λεγόμενο Μηχανισμό Κρίσεων, του οποίου η λειτουργικότητα τελεί εν αμφιβόλω. Στηρίζεται στον κλήρο!
ΟΗΕ και Κεφάλαιο 7
Ως προς την εξωτερική, αλλά και την εσωτερική ασφάλεια, προβάλλονται οι εξής, μεταξύ άλλων, προτάσεις:
Πρώτον, Επίβλεψη της εφαρμογής της λύσης από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και μάλιστα κάτω από το κεφάλαιο 7.
Δεύτερον, Σύμφωνο Φιλίας μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας – Κύπρου.
Ρεαλιστικά ομιλούντες, παρατηρούμε τα ακόλουθα:
Α. Το κεφάλαιο 7 θα ενεργοποιηθεί και ενεργοποιείται εφόσον αποφασίσουν υποκειμενικά, με ομοφωνία, και επί τη βάσει των συμφερόντων τους, τα Μόνιμα Κράτη Μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας ότι υπάρχει διάρρηξη ή απειλή διάρρηξης της παγκόσμιας ή ακόμη και της περιφερειακής ειρήνης. Εφόσον θα έχουμε λύση, δεν θα έχουμε κρίση και, ως εκ τούτου, η παρουσία του ΟΗΕ θα είναι υπό το κεφάλαιο 6, που σημαίνει ότι δεν μπορούν να δράσουν στρατιωτικά οι δυνάμεις των Ην. Εθνών. Εάν προκύψει κρίση, ποιες θα είναι οι χώρες εκείνες που θα διαθέσουν στρατό για να έρθουν σε πόλεμο με την Τουρκία στην περίπτωση που ενεργοποιηθούν τα άρθρα 43 – 49 του Κεφαλαίου 7;
Υπάρχουν λανθασμένες αντιλήψεις για τον ρόλο και τις δυνατότητες των Ην. Εθνών και μεγάλες προσδοκίες, όπως υπήρχαν κατά καιρούς και διαψεύστηκαν. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να μηδενίσουμε τον ρόλο του, αλλά να τον εντάξουμε στις πραγματικές του δυνατότητες, έχοντας κατά νουν ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται στη βάση εθνικών συμφερόντων των Μονίμων Μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, καθώς και ότι τα Ην. Έθνη δεν είναι ούτε παγκόσμια κυβέρνηση, ούτε παγκόσμιο δικαστήριο για την απονομή και επιβολή δικαίου. Ούτε διαθέτουν τους ανάλογους μηχανισμούς, ούτε δικό τους στρατό. Συνιστούν Διεθνή Οργανισμό που στηρίζεται στα κράτη μέλη, με κύριο αντικείμενο τον σεβασμό της κυριαρχίας τους. Το δε Συμβούλιο Ασφαλείας και οι δομές των Ην. Εθνών αποτυπώνουν την ιεραρχία ισχύος μεταξύ των κρατών-μελών και η απονομή της δικαιοσύνης προκύπτει αναλόγως της σύγκλισης δικαίου με τα συμφέροντα των ισχυρών. Ακόμη και στην υποθετική περίπτωση κατά την οποία θα βρεθεί φόρμουλα για να τεθεί η επιτήρηση εφαρμογής της λύσης εξ υπαρχής κάτω από το κεφάλαιο 7, διαδικαστικά ισχύουν τα ανωτέρω. Και αν η Άγκυρα επέμβει, θα εμπλακεί η εν Κύπρω μικρή δύναμη σε πολεμικές συγκρούσεις; Μάλλον θα κλειστεί στους στρατώνες της. Άλλωστε, ακόμη και αν η Δύναμη των κυανόκρανων είναι κάτω από το Κεφάλαιο 7, για να εμπλακεί στρατιωτικά θα πρέπει να εξαντληθούν μια σειρά άλλων διπλωματικών και οικονομικών μέτρων (Βλέπε άρθρα 39 -43). Για τη δική μας περίπτωση, θα είναι αργά. Η Τουρκία θα έχει ήδη δημιουργήσει νέα τετελεσμένα…
Τρίτον, το Σύμφωνο Φιλίας συνιστά μια λογική φόρμουλα μετά τη λύση, στο πλαίσιο, όμως, του οποίου ο ισχυρός θα είναι αυτός που θα έχει το πάνω χέρι, δηλαδή η Τουρκία. Τέτοια Σύμφωνα Φιλίας, για να μπορούν να λειτουργούν, θα πρέπει να στηρίζονται επί των ισοζυγίων δυνάμεων των κρατών μελών ή το ίδιο το Σύμφωνο να ανήκει σε ευρύτερους αμυντικούς σχεδιασμούς ή Οργανισμούς, όπως είναι το ΝΑΤΟ. Στην περίπτωση της Κύπρου τα δύο από τα τρία μέρη θα ανήκουν στο ΝΑΤΟ, το οποίο θα ελέγχει την κατάσταση, μέσω Ελλάδας και Τουρκίας. Γιατί να μην καταστεί και το τρίτο μέρος, δηλαδή και η Κύπρος, ΝΑΤΟ;
Η ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων
Εάν θα ήταν δυνατό να υπάρξει μια δύναμη, η οποία θα μπορούσε να επιβλέπει την εφαρμογή της λύσης και να διατηρήσει το Σύμφωνο Φιλίας ζωντανό, καθώς και να εγγυηθεί την εξωτερική αλλά και εσωτερική, σε μεγάλο βαθμό, ασφάλεια, αυτή θα ήταν του ΝΑΤΟ σε συνεργασία με το Συμβούλιο Ασφαλείας και την Ε.Ε. Και η θέση αυτή στηρίζεται στους εξής λόγους:
Η παρουσία του ΝΑΤΟ συνιστά τη φόρμουλα αποχώρησης τουρκικών στρατευμάτων, κατάργησης των εγγυήσεων και εξουδετέρωσης των επιχειρημάτων περί της ανασφάλειας, που αισθάνονται οι Τουρκοκύπριοι από τους Ελληνοκυπρίους. Ή ότι η Τουρκία απειλείται στο μαλακό της υπογάστριο μέσω Κύπρου. Τι θα πει, λοιπόν, η Άγκυρα, ότι δεν δέχεται να αντικατασταθεί ο δικός της στρατός από ΝΑΤΟϊκό; Ο οποίος ΝΑΤΟϊκός στρατός είναι συμμαχικός και θα είναι δυνατό να εγκατασταθεί στο νησί κάτω από τις εξής προϋποθέσεις:
Α. Η Κύπρος θα καταστεί από την πρώτη μέρα της λύσης ισότιμο κράτος μέλος του ΝΑΤΟ.
Β. Οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ με εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας δεν θα περιλαμβάνουν τουρκικά, ελληνικά και αγγλικά αγήματα, παρά μόνον από κράτη μέλη της Ε.Ε. Επειδή, δε, η Άγκυρα αναφέρεται σε ΝΑΤΟϊκή βάση μετά τη λύση, η θέση αυτή θα ήταν δυνατό να γίνει δεκτή, εφόσον η Κύπρος ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και εφόσον στις εν Κύπρω βάσεις δεν θα υπάρχουν τουρκικά, ελληνικά ή βρετανικά στρατεύματα. Εάν κάποιος εξετάσει τον περιφερειακό γεωπολιτικό χάρτη, θα διαπιστώσει ότι η ισχύς και η επίβλεψη ανήκει στο ΝΑΤΟ και στους Συμμάχους του, πλείστοι των οποίων είναι κράτη μέλη της ΕΕ. Βεβαίως, είναι και η Ρωσία στο παιχνίδι, με την οποία έχουμε άριστες σχέσεις. Και η Τουρκία, όμως, είναι στο ΝΑΤΟ, αλλά η Μόσχα έχει τέτοιες σχέσεις με την Άγκυρα, που κάποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι είναι καλύτερες από εκείνες μεταξύ Λευκωσίας – Μόσχας. Απλώς είναι ζήτημα πολιτικής κουλτούρας και κατά πόσον μπορούν να σπάσουν τα ταμπού της ψυχροπολεμικής περιόδου.
Εναλλακτική πολιτειακή πρόταση
Με την παρουσία του ΝΑΤΟ, του οποίου η δύναμη θα προέρχεται από τα κράτη μέλη της Ε.Ε., θα εμπεδωθούν συνθήκες ασφάλειας και εσωτερικά και εξωτερικά, υπό την προϋπόθεση ότι θα προκύψει ένα πολιτειακό σύστημα που δεν θα γεννά αποσταθεροποίηση και το οποίο θα περιορίζει, όσο αυτό είναι δυνατό, τις επεμβάσεις της Τουρκίας. Ως εκ τούτου, οι δομές του πολιτειακού συστήματος λογικό είναι να απαντούν σε μια μεταρρύθμιση του κράτους της Ζυρίχης με ενιαίο χαρακτήρα και με τις υφιστάμενες έξι διοικητικές επαρχίες να μπορούν να λάβουν τη μορφή της διοικητικής τοπικής αυτοδιοίκησης. Από αυτές τις περιφέρειες, στις δύο θα υπάρχει Τουρκοκύπριος και στις άλλες τέσσερεις Ελληνοκύπριος περιφερειάρχης – διοικητής, που θα υπάγεται σε μία ενιαία κεντρική Κυβέρνηση, με έναν ενιαίο λαό ως πηγή της εξουσίας χωρίς τα κατάλοιπα εξουσίας, όπως η συμφωνία της 11ης Φεβρουαρίου προνοεί, δημιουργώντας διχοτομικές ερμηνείες και τάσεις στον τομέα της κυριαρχίας. Ταυτοχρόνως, προκαλεί κινδύνους παραγωγής πρωτογενούς δικαίου από τα συνιστώντα κράτη.
Η εκλογή στην εκτελεστική και νομοθετική εξουσία θα είναι δυνατή στη δημοκρατική αρχή ένας άνθρωπος – μία ψήφος, χωρίς περιορισμούς στις βασικές ελευθερίες και υπό την προϋπόθεση ότι στις ελληνοκυπριακές ζώνες η πλειοψηφία των βουλευτών θα ανήκουν στην ελληνοκυπριακή κοινότητα και στις τουρκοκυπριακές στην τουρκοκυπριακή, ενώ, ταυτοχρόνως, εάν ο Πρόεδρος είναι Έλληνας, αυτομάτως ο Αντιπρόεδρος θα είναι Τούρκος.
Η φόρμουλα αυτή, εκτός της κατοχύρωσης των βασικών ελευθεριών, επιτρέπει την πλήρη επιστροφή και την εγκατάσταση των προσφύγων χωρίς ποσοστώσεις ή άλλους περιορισμούς και στηρίζεται στη μεθοδολογική διαδικασία ότι οι αρχές του διεθνούς δικαίου, καθώς και της Ε.Ε., καθορίζουν τη λύση και όχι τα τετελεσμένα της εισβολής. Συν του ότι, κατοχυρώνεται η συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτή είναι μια δημοκρατική πρόταση στη λογική του αμοιβαίου οφέλους, που επιλύει μέσω του ΝΑΤΟ, του ΟΗΕ και της Ε.Ε., αλλά και μέσω της βιωσιμότητας της λύσης, την εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια της Κύπρου.
Η μετεξέλιξη
Είναι εσφαλμένη η αντίληψη που ενδεχομένως υιοθετείται, ότι δηλαδή το σύστημα της ασφάλειας αφορά μόνο στον τουρκικό στρατό και στις εγγυήσεις. Αφορά και στα κενά και στη λειτουργικότητα ή όχι του πολιτειακού συστήματος. Βεβαίως, εάν τα όσα συζητούνται σήμερα έχουν ομοσπονδιακή κατάληξη, μακάρι να βγούμε ψεύτες, αλλά το Κυπριακό δεν θα επιλυθεί, αλλά θα υπεισέλθει σε μια νέα φάση, ενδεχομένως πιο περίπλοκη από την υφιστάμενη. Εκτός και αν γίνει αποδεκτή η πλήρης επικυριαρχία της Άγκυρας, μέσω των δομών του νέου πολιτειακού συστήματος, των νέων εποικιστικών ρευμάτων, που θα είναι νόμιμα πλέον, καθώς και μέσω της οικονομικής μας εξάρτησης και απορρόφησης. Κάτι, που, αν συμβεί, θα σημαίνει ότι θα μετεξελιχθούμε σε Χονγκ Κονγκ της… Τουρκίας.
ΠΗΓΗ:http://www.sigmalive.com/blog/charalambidesg/2017/06/2139/i-efarmogi-tou-kef7-kai-i-epilysi-anasfaleias-ton-tk#.dpuf
