12.04.2018 11:39
Επιμέλεια: Μάριος Πούλλαδος
Για επτά χρόνια συνεχίζεται η αιματηρή σύγκρουση στη Συρία, όπου οι μεγάλες δυνάμεις, με περιφερειακούς παίκτες και διαμέσου αντιπροσώπων (proxy), διαρρηγνύουν τα ιμάτια της χώρας..
Από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος το 2011, ο ΟΗΕ υπολογίζει ότι περίπου 400.000 Σύριοι σκοτώθηκαν, ενώ εκατομμύρια έχουν εγκαταλείψει τη χώρα. Ακολουθεί μια χρονολογική εξέλιξη των γεγονότων, ενώ το πιο πάνω βίντεο παρουσιάζει την εξέλιξη της κατάστασης από το 2011 μέχρι και τον Μάρτιο του 2018.
2011
Μάρτιος: Ξεσπούν διαδηλώσεις στην πόλη Ντάαρα σχετικά με την κράτηση από τις Δυνάμεων Ασφαλείας μιας ομάδας αγοριών που κατηγορούνται για αντικυβερνητικά γκράφιτι στους τοίχους του σχολείου τους. Στις 15 Μαρτίου πραγματοποιείται διαμαρτυρία στην Παλιά Πόλη της Δαμασκού. Στις 18 Μαρτίου, οι δυνάμεις ασφαλείας άνοιξαν πυρ εναντίον διαμαρτυρίας στο Ντάραα, σκοτώνοντας τέσσερις ανθρώπους. Οι διαδηλώσεις εξαπλώνονται, όπως και η καταστολή από τις δυνάμεις του Άσαντ, ο οποίος, παράλληλα, απελευθέρωσε δεκάδες πολιτικούς κρατούμενους.
Απρίλιος: Ο Άσαντ, μετά από 48 χρόνια, θέτει τη χώρα σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης. Καταργεί, επίσης, το Ανώτατο Δικαστήριο Κρατικής Ασφάλειας και εκδίδει διάταγμα “που ρυθμίζει το δικαίωμα ειρηνικής διαμαρτυρίας, ως ένα από τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα που εγγυάται το Συριακό Σύνταγμα”.
Μάιος: Οι Ηνωμένες Πολιτείες επιβάλλουν κυρώσεις κατά του Άσαντ και άλλων έξι ανώτερων αξιωματούχων της Συρίας. Το Υπουργείο Οικονομικών αναφέρει λεπτομερώς τις κυρώσεις, λέγοντας: “Ως αποτέλεσμα αυτής της ενέργειας, οποιαδήποτε ιδιοκτησία στις Ηνωμένες Πολιτείες ή στην κατοχή ή στον έλεγχο των αμερικανικών προσώπων στα οποία τα άτομα που απαριθμούνται στο Παράρτημα έχει συμφέρον, μπλοκαριστεί, απαγορεύεται γενικά να συμμετέχουν σε συναλλαγές μαζί τους”.
Αύγουστος: Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα καλεί τον Άσαντ να παραιτηθεί και διατάζει να παγοποιηθούν τα περιουσιακά στοιχεία της συριακής κυβέρνησης.
Σεπτέμβριος – Η Ευρωπαϊκή Ένωση απαγορεύει την εισαγωγή συριακού πετρελαίου.
Οκτώβριος: Οργανωμένες ομάδες της αντιπολίτευσης της Συρίας θεσπίζουν το Εθνικό Συμβούλιο της Συρίας, ένα πλαίσιο για την παύση της κυβέρνησης του Άσαντ και τη δημιουργία ενός νέου συστήματος.
Παράλληλα, Ρωσία και Κίνα άσκησαν βέτο σε ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο θα απαιτούσε την άμεση παύση της καταστολής στη Συρία κατά των αντιπάλων του Άσαντ. Εννέα από τις δεκαπέντε χώρες μέλη του Συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, ψήφισαν υπέρ της υιοθέτησης του ψηφίσματος.
Νοέμβριος: Ο Αραβικός Σύνδεσμος αναστέλλει την ιδιότητα μέλους της Συρίας από τον οργανισμό. Οι Υπουργοί Εξωτερικών από 19 χώρες του Αραβικού Συνδέσμου ψηφίζουν την επιβολή οικονομικών κυρώσεων κατά του συριακού καθεστώτος για τη συμμετοχή του σε αιματηρή καταστολή πολιτικών διαδηλωτών.
Η Τουρκία ανακοινώνει σειρά μέτρων, συμπεριλαμβανομένων οικονομικών κυρώσεων, κατά της Συρίας.
Δεκέμβριος: Η Συρία υπογράφει πρόταση του Αραβικού Συνδέσμου, με στόχο τον τερματισμό της βίας ανάμεσα στις κυβερνητικές δυνάμεις και τους διαδηλωτές.
2012
Ιανουάριος: Ο Αραβικός Σύνδεσμος αναστέλλει την αποστολή του στη Συρία, καθώς συνεχίζεται η βία.
Φεβρουάριος: To Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών δεν καταλήγει σε συμφωνία σχετικά με σχέδιο ψηφίσματος που αποσκοπεί να πιέσει τη Συρία να τερματίσει τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις. Σε ψήφισμα που ακολούθησε, το Συμβουλίου Ασφαλείας καταδικάζει τη δράση εναντίον της Συρίας, αλλά δεν υιοθετείται μετά το veto της Ρωσίας και της Κίνας.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες κλείνουν την πρεσβεία τους στη Δαμασκό και ανακαλούν τους διπλωμάτες τους. Τους πρέσβεις τους ανακαλούν και τα κράτη του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου και αποβάλλουν τους Σύριους πρεσβευτές από τις χώρες τους.
Οι Σύριοι ψηφίζουν ένα συνταγματικό δημοψήφισμα, με σχεδόν το 90% των ψηφοφόρων να εγκρίνει τις αλλαγές στο Σύνταγμα, οι οποίες περιλαμβάνουν τη δυνατότητα ενός πολυκομματικού συστήματος.
Πολλές ακραίες ισλαμιστικές οργανώσεις ξεπηδούν ανάμεσα στους αντικαθεστωτικούς, με την ευχή του Ayman al-Zawahiri, αρχηγού της al Qaeda.
Μάρτιος: Η κυβέρνηση της Συρίας αποδέχεται το σχέδιο του Κόφι Ανάν (τότε Ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ στη χώρα) για τον τερματισμό της βίας. Η πρόταση επιδιώκει να σταματήσει τη βία, να δώσει πρόσβαση σε ανθρωπιστικούς οργανισμούς, να απελευθερώσει κρατούμενους και να ξεκινήσει πολιτικός διάλογος για να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες του συριακού λαού.
Απρίλιος: Σε μια διάσκεψη στην Κωνσταντινούπολη, η διεθνής ομάδα Φίλοι του Συριακού Λαού αναγνωρίζει επίσημα το Εθνικό Συμβούλιο της Συρίας ως νόμιμο εκπρόσωπο του Συριακού λαού.
Ιούνιος: H Τουρκία αλλάζει τους κανόνες εμπλοκής μετά την κατάρριψη τουρκικού αεροσκάφους, δηλώνοντας ότι, εάν τα συριακά στρατεύματα πλησιάσουν τα σύνορα της Τουρκίας, θα θεωρηθούν ως στρατιωτική απειλή.
Ιούλιος: Ο εκπρόσωπος του Συριακού Υπουργείου Εξωτερικών, Τζιχάντ Μακίσσι, απειλεί να χρησιμοποιήσει χημικά και βιολογικά όπλα ενάντια στις εξωτερικές δυνάμεις: “Δεν θα χρησιμοποιηθούν ποτέ χημικά ή βιολογικά όπλα … εκτός αν η Συρία εκτεθεί σε εξωτερική επιθετικότητα”.
Ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός ξεκινά τη μάχη για τη Δαμασκό. Η κυβέρνηση διατηρεί τον έλεγχο της πρωτεύουσας, όμως κάποιες περιοχές των προαστίων της περνούν στον έλεγχο των ανταρτών.
Οκτώβριος: Πέντε άνθρωποι σκοτώνονται από συριακό βομβαρδισμό στην τουρκική συνοριακή πόλη Akcakale. Σε απάντηση, η Τουρκία επιτέθηκε σε συριακούς στόχους και το κοινοβούλιό της εξουσιοδότησε ένα ψήφισμα που δίνει στην κυβέρνηση άδεια να αποσπάσει τους στρατιώτες της σε ξένες χώρες.
Νοέμβριος: Το Ισραήλ ρίχνει προειδοποιητικά πυρά προς τη Συρία, μετά από χτύπημα βλήματος σε ισραηλινό στρατιωτικό σταθμό. Είναι η πρώτη φορά που το Ισραήλ χτύπησε τη Συρία κατά μήκος των Υψωμάτων του Γκολάν από τον πόλεμο Γιόμ Κιμπούρ του 1973.
2013
Απρίλιος: Ο επικεφαλής της σιιτικής, λιβανέζικης οργάνωσης Χεζμπολάχ, ο Χασάν Νασράλα, παραδέχεται ότι μαχητές του εμπλέκονται σε μάχες στο πλευρό του συριακού στρατού. Το Ιράν γίνεται ο βασικός σύμμαχος του Άσαντ, που ανήκει στη μειονότητα των Αλαουιτών, ένα παρακλάδι των Σιιτών.
Μάιος: Δημοσιεύεται μια φωτογραφία που δείχνει τις σχέσεις της Αμερικής με τους Τζιχαντιστές. Συγκεκριμένα, ο Γερουσιαστής Μακέιν εμφανίζεται σε φωτογραφία με αντάρτες του Ελεύθερου Συριακού στρατού (FSA), ανάμεσά τους και ο ηγέτης των τζιχαντιστών.
Αύγουστος: Επιθέσεις σε δύο περιοχές που ελέγχουν οι Σύροι αντάρτες κοντά στη Δαμασκό. Το καθεστώς κατηγορείται ότι χρησιμοποίησε αέριο σαρίν (1.400 νεκροί, σύμφωνα με την Ουάσινγκτον). Τον Σεπτέμβριο συνήφθη μια ρωσοαμερικανική συμφωνία για την καταστροφή του χημικού οπλοστασίου της Δαμασκού.
2014
Ιανουάριος: Οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και το Λεβάντε κατακτούν την πόλη Ράκα, έπειτα από μάχες με αντίπαλες ομάδες ανταρτών. Στο τέλος Ιουνίου η οργάνωση μετονομάζεται σε Ισλαμικό Κράτος και ανακοινώνει την ίδρυση ενός «χαλιφάτου» στις περιοχές της Συρίας και του Ιράκ που ελέγχει.
Ιούνιος: Οι ακραίες ισλαμικές οργανώσεις εγκαθιδρύουν το Ισλαμικό Κράτος, που ξεκινά από τη δυτική Συρία και εκτείνεται στο ανατολικό Ιράκ. Ηγέτης είναι ο Abu Bakr al-Baghdadi και η οργάνωση καταλαμβάνει τη Μοσούλη.
Αύγουστος: Το Ισλαμικό Κράτος δημοσιεύει τον αποκεφαλισμό του Αμερικανού δημοσιογράφου James Foley. Είχαν προηγηθεί δεκάδες δολοφονίες ξένων δημοσιογράφων και γιατρών που είχαν καταφτάσει στη Συρία.
Σεπτέμβριος: Η επιτροπή ερευνών του ΟΗΕ κατηγόρησε τις συριακές αρχές ότι χρησιμοποίησαν χημικά όπλα σε οκτώ περιπτώσεις στα δυτικά της χώρας. Ουάσιγκτον, Λονδίνο και Παρίσι κατηγόρησαν τον συριακό στρατό ότι επί 16 μήνες εξαπέλυε επιθέσεις με αέριο χλωρίου, ενώ για τη Ρωσία δεν υπήρχαν επαρκείς αποδείξεις για την ενοχή του συριακού καθεστώτος.
Οι ΗΠΑ ξεκινούν τις αεροπορικές επιδρομές στη Συρία, με στόχο την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους.
2015
Ιανουάριος: Το λεγόμενο «Ισλαμικό Κράτος» εκδιώκεται από το Κομπάνι, μια κουρδική πόλη στα σύνορα με την Τουρκία, έπειτα από περισσότερους από τέσσερις μήνες σφοδρών μαχών από τις κουρδικές δυνάμεις με την υποστήριξη του συνασπισμού κατά των τζιχαντιστών υπό τις ΗΠΑ.
Αύγουστος: Το Ισλαμικό Κράτος καταλαμβάνει την Παλμύρα και καταστρέφει αρχαιότητες.
Σεπτέμβριος: Η Ρωσία, σύμμαχος του Άσαντ, ξεκινά μια εκστρατεία εναέριων επιδρομών, που έχει στόχο τις «τρομοκρατικές» ομάδες, μεταξύ αυτών και το Ντάες (‘‘Ισλαμικό Κράτος’’). Όμως αντάρτες και Δυτικοί κατηγορούν τη Μόσχα ότι βάζει στο στόχαστρό της κυρίως οργανώσεις των μετριοπαθών ανταρτών. Οι επιδρομές αυτές βοηθούν το καθεστώς, που μέχρι τότε βρισκόταν στα πρόθυρα κατάρρευσης, να ανακαταλάβει έδαφος.
2016
Αύγουστος: Η Τουρκία ξεκινά την επιχείρηση «Ασπίδα του Ευφράτη» στην επαρχία του Χαλεπιού, εναντίον δύο οργανώσεων που χαρακτηρίζει «τρομοκρατικές»: του ΙΚ και των Κούρδων μαχητών των Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG), συμμάχων της Ουάσινγκτον στη μάχη κατά των τζιχαντιστών.
Νοέμβριος: Η αραβοκουρδική δύναμη που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ ξεκινά μια ευρεία επιχείρηση για την ανακατάληψη της Ράκας, ντε φάκτο πρωτεύουσας του ΙΚ στη Συρία, παράλληλα με αυτή που διεξάγεται στη Μοσούλη του Ιράκ.
Νοέμβριος: Οι δυνάμεις του καθεστώτος και οι σύμμαχοί τους ξεκινούν μια νέα επιχείρηση στο Χαλέπι, χάρη στην οποία ανακαταλαμβάνουν τη μία μετά την άλλη τις ανταρτοκρατούμενες συνοικίες της πόλης.
Δεκέμβριος: Υπογράφεται ρωσοτουρκική συμφωνία για την απομάκρυνση χιλιάδων ανταρτών και αμάχων που βρίσκονται στις τελευταίες ανταρτοκρατούμενες συνοικίες του Χαλεπιού. Όμως «αναστέλλεται» μία ημέρα αργότερα προτού μπορέσει να τεθεί σε ισχύ.
Ξεκινά η απομάκρυνση των αμάχων και των ανταρτών από το Χαλέπι.
2017
Φεβρουάριος: H συριακή κυβέρνηση κατηγορήθηκε από τη Διεθνή Αμνηστία ότι σε όλη την περίοδο της κρίσης εκτελέστηκαν σε συριακή φυλακή πάνω από 13.000 αιχμάλωτοι.
Mετά την ανακατάληψη της πόλης Αλ Μπαμπ από τον τουρκικό στρατό, τελευταίου προπυργίου της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος στην επαρχία του Χαλεπιού (βόρεια Συρία), 70.000 Σύροι επιστρέφουν σε αυτές τις επαρχίες.
Φεβρουάριος: Η Ρωσία και η Κίνα ασκούν βέτο σε μια απόφαση του ΟΗΕ που προέβλεπε την επιβολή κυρώσεων στη Συρία επειδή έκανε χρήση χημικών όπλων.
Μάρτιος: Σημαντικό πλήγμα στον αγώνα κατά της ισλαμικής τρομοκρατίας δέχθηκε η Αλ Κάιντα, όταν αμερικάνικο, μη επανδρωμένο αεροσκάφος βομβάρδισε την περιοχή που βρισκόταν ο δεύτερος σε ιεραρχία της Αλ Κάιντα, Αμπού Αλ Χαΐρ Αλ Μάσρι, γαμπρός του Μπιν Λάντεν.
Την ίδια περίοδο, οι ΗΠΑ ανέπτυξαν αρκετές εκατοντάδες πεζοναύτες με πυροβόλα όπλα στη Συρία, στο πλαίσιο της επιχείρησης για την εκδίωξη του Ισλαμικού Κράτους από την πρωτεύουσά του, τη Ράκα
Οι στρατηγοί των τριών Αρχηγών Γενικών Επιτελείων ΗΠΑ, Ρωσίας και Τουρκίας, πραγματοποιούν συνάντηση στην τουρκική πόλη της Αττάλειας.
Η απόφαση αυτή των ΗΠΑ να στηρίξει τους Κούρδους αντάρτες του YPG, προκάλεσε πανικό και απογοήτευση στην Τουρκία, καθόσον οι Τούρκοι θεωρούν το YPG τρομοκρατική οργάνωση και παρακλάδι του Τουρκικού ΡΚΚ. Oι Τούρκοι στήριξαν από την αρχή τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό (FSA), ο οποίος έχασε πλέον την εμπιστοσύνη των Δυτικών, λόγω της ακραίας ριζοσπαστικοποίησής του στο Ισλάμ.
Απρίλιος: Οι ΗΠΑ ξεκίνησαν την προαναγγελθείσα από τον Ντόναλντ Τραμπ επίθεση κατά της Συρίας στην αεροπορική βάσης Σαϊράτ. Ο βομβαρδισμός χαρακτηρίστηκε επίθεση κατά κυρίαρχου κράτους από τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν.
Η Ρωσία ανέστειλε τη συμφωνία αεροπορικής ασφάλειας πάνω από τη Συρία και ζήτησε επείγουσα σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Η Γαλλία, με την υποστήριξη της Μεγάλης Βρετανίας, χαρακτήρισε την επίθεση των ΗΠΑ ως «Προειδοποίηση προς ένα εγκληματικό καθεστώς». Η Τουρκία, με τη σειρά της, χαρακτήρισε ως θετική εξέλιξη την επίθεση, την οποία καταδίκασε το Ιράν.
Μάιος: Στα άκρα η αντιπαράθεση Τουρκίας – ΗΠΑ με αφορμή την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να εξοπλίσει με βαριά όπλα τους Κούρδους μαχητές των δυνάμεων YPG της Συρίας και να αναλάβουν αυτοί στο πλαίσιο των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), και όχι ο τουρκικός στρατός, την επιχείρηση για την ανακατάληψη της Ράκας.
Ιούνιος: Oι χώρες του Κόλπου (η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Υεμένη, η Λιβύη και το Μπαχρέιν) ανακοίνωσαν ότι διέκοψαν τις σχέσεις τους με το Κατάρ, κατηγορώντας το ότι υποστηρίζει την τρομοκρατία. Τη διπλωματική εκπροσώπηση της Αιγύπτου στο Κατάρ ανέλαβε η Ελλάδα.
Ιούλιος: O αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων και πρωθυπουργός του Ιράκ, Χάιντερ αλ-Αμπάντι ανακοίνωσε τη νίκη κατά του Ισλαμικού Κράτους στην πόλη της Μοσούλης.
Οκτώβριος: Ξέσπασαν μάχες νότια του πλούσιου σε κοιτάσματα πετρελαίου Κιρκούκ, με ανταλλαγές πυρών πυροβολικού ανάμεσα στους Κούρδους μαχητές Πεσμεργκά και τις δυνάμεις της ιρακινής ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
Οι άντρες των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), της συμμαχίας μεταξύ Κούρδων και Αράβων που στηρίζεται από τις δυνάμεις των ΗΠΑ, ανακοίνωσαν την απελευθέρωση της Ράκας στις 17 Οκτωβρίου του 2017, ύστερα από τις πολύμηνες μάχες κατά των τζιχαντιστών του αυτοαποκαλούμενου Ισλαμικού Κράτους.
Νοέμβριος: O Συριακός Αραβικός Στρατός, με τη στήριξη των συμμάχων του, ανάμεσά τους και η σιίτικη, λιβανέζικη, παραστρατιωτική οργάνωση Χεζμπολάχ, απελευθέρωσε την Αμπού Καμάλ, τελευταία πόλη και προπύργιο της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος (ISIS) στη Συρία.
2018
Ιανουάριος: Η Τουρκία ξεκινά μια επίθεση στη βόρεια Συρία, για να εξαφανίσει τους Κούρδους αντάρτες που ελέγχουν την περιοχή γύρω από το Αφρίν.
Φεβρουάριος: Το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών εγκρίνει ομόφωνα ψήφισμα κατάπαυσης του πυρός για 30 ημέρες στη Συρία, αν και δεν είναι σαφές πότε πρέπει να ξεκινήσει η εκεχειρία ή πώς θα εφαρμοστεί.
Απρίλιος: Σύριοι ακτιβιστές, διασώστες και ιατροί λένε ότι μια δηλητηριώδης επίθεση αερίου στην πόλη Ντούμα, κοντά στην πρωτεύουσα, έχει σκοτώσει τουλάχιστον 40 άτομα. Η συριακή κυβέρνηση και η Ρωσία απορρίπτουν τους ισχυρισμούς.
O Τραμπ λέει ότι θα αποφασίσει για μια απάντηση των Η.Π.Α. στην επίθεση και αποκαλεί «ζώο» τον Άσαντ.
Πηγές: ΒΒC, CNN, Washington Post, Wikipedia
http://www.sigmalive.com/news/international/501012/syria-20112018-to-xroniko-tou-polemou-binteo