του Δρ. Γιάννου Χαραλαμπίδη
06 Νοε 2016
ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ Β’ ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ ΚΑΙ Η ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΓΓ ΤΟΥ ΟΗΕ
Εκβιασμός με μοντέλο Κριμαίας και χάρτες με άρωμα πενταμερούς
Τι θα συμβεί με τους Κούρδους, τους Καταλανούς, τους Βάσκους και άλλους, εάν η ΕΕ και η Διεθνής Κοινότητα δεχθούν τη νομιμότητα ενός δημοψηφίσματος στα κατεχόμενα;
· Γιατί Τουρκοκύπριοι και έποικοι δεν μπορούν να έχουν δικαίωμα αυτοδιάθεσης;
· Τι συμφέρει περισσότερο την Τουρκία, η υπό συζήτηση λύση ή δημοψήφισμα προσάρτησης;
· Τι θα πράξει η ΕΕ που επιβάλλει κυρώσεις στη Ρωσία, εάν γίνει δημοψήφισμα προσάρτησης στα κατεχόμενα;
· Πώς η πρωτοβουλία κινήσεων δεν θα αφεθεί στην τουρκική πλευρά;
· Μπορεί το Πρωτόκολλο 10 να θωρακίσει την ΚΔ από ένα δημοψήφισμα στα κατεχόμενα;
Οι Τούρκοι έχουν σχέδιο Β’, με το οποίο, είτε άμεσα είτε έμμεσα, εκβιάζουν ή πιστεύουν ότι μπορούν να εκβιάζουν την Κυβέρνηση. Ειδικώς τώρα, που η διαπραγμάτευση μεταφέρεται στην Ελβετία επί του εδαφικού και επί άλλων εκκρεμούντων ζητημάτων, ο εκβιασμός οικοδομείται στην εξής βάση:
- Αναλόγως των εξελίξεων στην Ελβετία, υπάρχουν πληροφορίες ότι η τουρκική πλευρά ενδέχεται να δώσει χάρτη-δόλωμα, προκειμένου να εκβιάσει την Κυβέρνηση να αποδεχθεί συμμετοχή σε Πολυμερή ή να επωμιστεί ευθύνες.
- Εάν οι συνομιλίες δεν καταλήξουν, εάν δηλαδή ναυαγήσουν και δεν υπάρξει λύση, τότε Τουρκοκύπριοι και έποικοι θα οργανώσουν δημοψήφισμα, όπως συνέβη και στην Κριμαία, για ενσωμάτωση στην Τουρκία.
Είναι ένας σοβαρός εκβιασμός, ο οποίος θα πρέπει να αναλυθεί. Και όχι να υποτιμηθεί. Σε μια τέτοια, λοιπόν, περίπτωση, η Άγκυρα:
Α. Θα ισχυριστεί ότι, δεν είναι η ίδια εμπλεκόμενη και ότι υιοθετείται το μοντέλο της Κριμαίας.
Β. Πρόκειται για το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, το οποίο άσκησαν οι Τουρκοκύπριοι και οι έποικοι.
Τουρκική λογική
Στην πραγματικότητα, τα κατεχόμενα είναι, ούτως ή άλλως, ενσωματωμένα στην Τουρκία από κάθε άποψη. Και από στρατιωτική και από οικονομική και από πλευράς νερού, καθώς και ρεύματος.
Άρα η τουρκική λογική λέει το εξής:
Ή θα δώσουμε (λένε οι Τούρκοι) μέσω των συνομιλιών ένα ποσοστό εδάφους για να κατοχυρώσουμε, με την υπογραφή των Ελληνοκυπρίων, ότι ο Βορράς θα είναι εσαεί τουρκικός, μέσω της ομοσπονδίας και του τουρκοκυπριακού συνιστώντος κράτους (βλέπε κατάλοιπο εξουσίας, χωριστές διεθνείς εμπορικές συνθήκες με δυνατότητα οικονομικής προσάρτησης, απαγόρευση δικαιώματος ψήφου στους Ελληνοκυπρίους που θα διαμένουν στον Βορρά, σε εθνικές εκλογές και 20% μόνο σε τοπικές, ρύθμιση της αγοράς ακίνητης περιουσίας από το τουρκοκυπριακό συνιστών κράτος, για να προκύψει εκτός από πληθυσμιακή και εδαφική πλειοψηφία κλπ) ή θα προχωρήσουμε μόνοι μας.
Για την Άγκυρα και τους Τουρκοκυπρίους, η πρώτη επιλογή, δηλαδή της υπό συζήτηση ομοσπονδιακής λύσης, είναι πιο σίγουρη και πιο καλή από τη δεύτερη, δηλαδή του δημοψηφίσματος. Γιατί; Διότι με τη λύση, ο Βορράς γίνεται τουρκικός με την υπογραφή των Ελληνοκυπρίων, που έχουν τον τίτλο ιδιοκτησίας, ενώ με το δημοψήφισμα θα υπάρξουν τρομερά προβλήματα όπως:
Εάν η Κυβέρνηση το θελήσει και αν το θέσει από τώρα στην ΕΕ, θα υπάρχει η δυνατότητα επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία, ανάλογων με εκείνες που ετέθησαν σε βάρος της Ρωσίας όταν προχώρησε στην προσάρτηση της Κριμαίας, την οποία και θεώρησαν παράνομη. Υπάρχουν, μάλιστα, σημαντικές διαφορές μεταξύ της Κριμαίας και του ψευδοκράτους:
Α. Στην Κριμαία είχαμε έναν ρωσικό γηγενή πληθυσμό, που είχε αναπτύξει επί σειρά ετών πολιτισμό και ήταν νόμιμο πάντα το καθεστώς. Στην Κύπρο έχουμε στον Βορρά μετακίνηση πληθυσμών από τον Νότο και μεταφορά εποίκων, που συνιστούν έγκλημα πολέμου και αυτοί και τα παράγωγά τους. Ο γηγενής πληθυσμός, όπως και η ιδιοκτησία γης, κατά τρόπο νόμιμο, και με αποφάσεις διεθνών δικαστηρίων ανήκει στους Ελληνοκυπρίους, οι οποίοι εκδιώχθηκαν από τον Βορρά με τη βία και τη χρήση των όπλων.
Β. Το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, Άρθρο 1 Παράγραφος 2 του Χάρτη του ΟΗΕ, δικαιούνται να το ασκούν μόνο λαοί που κατοικούν σε συγκεκριμένο γεωγραφικό τόπο κατά τρόπο νόμιμο. Οι Τουρκοκύπριοι και οι έποικοι δεν απολαμβάνουν τα στοιχεία της νομιμότητας και δεν συνιστούν λαό. Άρα δεν έχουν το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης. Δεν μπορεί το δημοψήφισμα, που ενδέχεται να διοργανώσουν, να παράγει έννομα αποτελέσματα, εκτός και αν οι έχοντες έννομο συμφέρον, δηλαδή η Κυπριακή Δημοκρατία ως υποκείμενο διεθνούς δικαίου, καθώς και οι πολίτες της, των οποίων τα συμφέροντα και δικαιώματα πλήττονται, συναινέσουν.
Γ. Το όποιο δημοψήφισμα στα κατεχόμενα δεν μπορεί να παράγει έννομα αποτελέσματα και να γίνει δεκτό, ενόσω υπάρχουν τα ψηφίσματα 541 και 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας, που καθορίζουν ρητώς ότι το ψευδοκράτος δεν υφίσταται. Συν του γεγονότος ότι υπάρχει η αντιδήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου του 2005, εκδοθείσα από την ΕΕ, η οποία τονίζει ρητώς ότι στην Κύπρο αναγνωρίζει μόνο την Κυπριακή Δημοκρατία, καθώς και ότι η Τουρκία είναι υποχρεωμένη να την αναγνωρίσει. Αυτό το τμήμα του κοινοτικού κεκτημένου το οποίο -παρότι θα έπρεπε να αποτελεί, αλλά δεν αποτελεί τη βάση των συνομιλιών- βρίσκεται σε άμεση νομική συνάφεια με το Πρωτόκολλο 10, επί τη βάσει του οποίου στην ΕΕ εντάχθηκε ολόκληρη η Κυπριακή Δημοκρατία, με αναστολή του κοινοτικού κεκτημένου στο βόρειο τμήματα της Κύπρου λόγω της κατοχής.
Ο ασκός του Αιόλου σε Τουρκία και ΕΕ
Εάν η ΕΕ και ο ΟΗΕ αποδεχθούν τον νόμιμο χαρακτήρα ενός τέτοιου δημοψηφίσματος, ανοίγει ο ασκός του Αιόλου. Θα ήταν δε, μπούμερανγκ για την ίδια την Τουρκία, εάν οι Κούρδοι διεξήγαγαν ένα ανάλογο δημοψήφισμα για τη δημιουργία χωριστού κράτους. Μάλιστα, οι Κούρδοι είναι γηγενής πληθυσμός στις περιοχές όπου κατοικούν και δεν είναι η εκεί παρουσία τους αποτέλεσμα εισβολής και κατοχής.
Πέραν τούτου, τι θα συμβεί στην Ισπανία με τους Καταλανούς και τους Βάσκους; Ποιος θα τους εμποδίσει να διενεργήσουν αποσχιστικά δημοψηφίσματα, εάν η διεθνής κοινότητα και δη η ΕΕ αναγνωρίσει ένα τέτοιο δημοψήφισμα στον κατεχόμενο κυπριακό Βορρά; Εκείνη δε, που δεν θα ήθελε να συμβεί κάτι τέτοιο είναι η Ελλάδα.
Εάν νομιμοποιηθεί ένα δημοψήφισμα στα κατεχόμενα εδάφη της Κύπρου, γιατί να μην οργανώσει, πράγμα που το έχει πάντα στο μυαλό της η Άγκυρα, ανάλογο δημοψήφισμα στη Θράκη; Είναι, λοιπόν, ακόμη ένας λόγος για την Αθήνα να κινητοποιηθεί ενθέρμως για τη στήριξη της Λευκωσίας, όπως και η Ισπανία, καθώς και άλλες χώρες της ΕΕ, που αντιμετωπίζουν αποσχιστικά φαινόμενα. Ή που δεν συμπαθούν την τουρκική πολιτική για τους δικούς τους λόγους και συμφέροντα. Ακόμη και σε μια τέτοια περίπτωση, δηλαδή διενέργεια δημοψηφίσματος στα κατεχόμενα, η Κυπριακή Δημοκρατία θα συνεχίσει να είναι κράτος μέλος της ΕΕ, του ΟΗΕ, και ο Βορράς κατεχόμενα αυτής εδάφη.
Δεν μπορεί να αλλάξει το Πρωτόκολλο 10 για την ένταξη ολόκληρης της Κύπρου στην ΕΕ. Η Λευκωσία από τώρα και δη σε διπλωματικό επίπεδο θα πρέπει να καθιστά σαφές ότι μπαίνει ταφόπλακα στην ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας. Και όπως είναι η κατάσταση σήμερα, θα βρει πολλούς συμμάχους εντός της ΕΕ.
Επί τούτων δε, προσθέτουμε και κάτι άλλο: Είναι σίγουρος ο κ. Ακιντζί ότι σε ένα τέτοιο δημοψήφισμα οι Τουρκοκύπριοι, ακόμη και κάποιοι εκ των βολεμένων έποικοι, θα ψηφίσουν την ενσωμάτωσή τους στην Τουρκία; Εκτός και αν είναι δημοψήφισμα-μαϊμού. Κάτι που είναι πολύ πιθανό. Όμως, η φόρμουλα αυτή ενδέχεται να προκαλέσει προβλήματα μεταξύ των Τουρκοκυπρίων και των εποίκων, λόγω αντικρουόμενων συμφερόντων. Είναι, δε, πρόδηλο ότι τα προβλήματα αυτά θα τα επιλύσει η Τουρκία με τον δικό της χαρακτηριστικό τρόπο.
Θα τους κόψει τον βήχα και το νερό, που τους στέλνει με τον αγωγό της ειρήνης. Αλλά και μετά από μια ομοσπονδιακή λύση, με την εξάρτηση που έχει δημιουργηθεί, δεν θα τους κόβει μόνο το νερό αλλά και το ρεύμα, εάν δεν υπακούνε στη δική της πολιτική. Την οποία θα μεταφέρουν σε επίπεδο Κεντρικής Κυβέρνησης.
Η εναλλακτική επιλογή
Σε κάθε περίπτωση θα μπορούσαν να υπογραμμιστούν τα εξής: Για την Άγκυρα, τους Τουρκοκυπρίους και τους εποίκους, η υπό συζήτηση λύση είναι πολύ πιο επωφελής και επικερδής από ένα δημοψήφισμα, το οποίο, για τους λόγους που έχουμε ήδη αναλύσει, υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες να αποτύχει από νομικής πλευράς. Αντιθέτως, με την υπό συζήτηση λύση, η τουρκική πλευρά νομιμοποιεί το υφιστάμενο ψευδοκράτος σε ισότιμο συνιστών κράτος, καθιστώντας το εσαεί τουρκικό, ενώ με το δημοψήφισμα η νομιμότητα σε καμιά περίπτωση δεν είναι δεδομένη.
Συν το ότι υπάρχει για τους Τουρκοκυπρίους και την Άγκυρα ο κίνδυνος, εάν βεβαίως η Κυβέρνηση έχει από τώρα σχέδιο δράσης, να εξελιχθεί σε μπούμερανγκ. Και λόγω Κριμαίας και λόγω Κουρδικού αλλά και ένεκα Καταλανών και Βάσκων. Κυρίως δε, συμφερόντων μερίδας κρατών μελών της ΕΕ και δη ισχυρών, που δεν θέλουν την Τουρκία στα πόδια τους.
Ας μη μας διαφεύγει ότι μπορεί μεν η Άγκυρα να αυθαδιάζει στην ΕΕ, αλλά έχει τόσα οφέλη, ώστε να μην τη συμφέρει η όποια διακοπή των ενταξιακών της διαδικασιών. Ενδέχεται, μάλιστα, εάν οι Τούρκοι κατανοήσουν ότι ο εκβιασμός τους δεν πιάνει, γιατί να μη γίνουν διαλλακτικότεροι εφόσον το κόστος θα είναι μεγαλύτερο του οφέλους;
Εάν δε, διαγνώσουν πρόκληση εσωτερικού προβλήματος από ένα σχέδιο Β που θα αποτύχει, θα προβούν σε δεύτερες σκέψεις. Διότι ο Ερντογάν δεν θέλει αποτυχίες. Επειδή, όμως, η πρωτοβουλία των κινήσεων δεν θα πρέπει να αφεθεί στην τουρκική πλευρά, ο Πρόεδρος μπορεί να καλύψει τα νώτα του και, ταυτόχρονα, τα νώτα μας.
Και να δημιουργήσει τις συνθήκες, ώστε να αποκαλυφθεί η Τουρκία, η οποία κρατεί το κλειδί της λύσης, εάν θέλει όντως λύση, ή διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και πλήρη έλεγχο του νησιού. Εφόσον, λοιπόν, ο ΓΓ του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν έχει πρόθεση ενεργού εμπλοκής στο Κυπριακό και επειδή λόγω της λήξης της θητείας του δεν έχει τίποτε να χάσει, ας του ζητήσει ο Πρόεδρος, μετά τις συνομιλίες της Ελβετίας, να μεταβεί αμέσως στην Άγκυρα και να ξεκαθαρίσει από την τουρκική κυβέρνηση τι θέλει επί του θέματος της ασφάλειας, εάν δηλαδή θα επιμείνει μέχρι τέλους στις εγγυήσεις και στην παρουσία τουρκικού στρατού, και αν θα συνεχίσει να συνδέει τα ζητήματα αυτά με την παράδοση χαρτών ή όχι. Εάν η απάντηση της Άγκυρας είναι αρνητική, τότε να αναλάβει ο ίδιος ο ΓΓ του ΟΗΕ τον καταλογισμό ευθυνών για ένα πιθανό αδιέξοδο.
Με τη φόρμουλα αυτή, ο Πρόεδρος απεγκλωβίζεται από τους όποιους εκβιασμούς σχεδιάζει η Τουρκία και, ταυτοχρόνως, αποτρέπει τις πιθανότητες επιτυχίας ενός τουρκικού σχεδίου Β, όπως είναι το δημοψήφισμα ενσωμάτωσης των κατεχομένων ή της αναγνώρισής τους από κράτη της διεθνούς κοινότητας και δη μουσουλμανικά, είτε γιατί θα προκύψει ναυάγιο, είτε γιατί ο λαός θα πει «όχι» σε ένα νέο σχέδιο ανάλογο με εκείνο του Ανάν.
Ιδού λοιπόν εναλλακτικές επιλογές για να πέσουν στο κενό οι τουρκικοί εκβιασμοί και για να ξέρουμε σε αυτές τις κρίσιμες στιγμές πού πατούμε και πού πηγαίνουμε. Διότι, όπως όλοι συμφωνούν, κλειδί είναι η Άγκυρα. Το οποίο κλειδί, εάν δεν δοκιμαστεί στην πράξη, πώς θα ξέρουμε ότι όντως μπορεί να ανοίξει την πόρτα της λύσης;
