30 Σεπτέμβριος 2018, 18:04
Της Νάταλης Μιχαηλίδου
ΕΚΡΗΚΤΙΚΟΣ Ο ΝΙΚΟΛΑΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ
Μετά βδελυγμίας απορρίπτει το πλαίσιο Γκουτέρες ο Νικόλας Παπαδόπουλος, έστω και ως βάση διαπραγμάτευσης, χαρακτηρίζοντάς το ως «το χειρότερο έγγραφο που έχουμε δει στην ιστορία του Κυπριακού». Στη συνέντευξή του στη «Σημερινή» της Κυριακής, ο πρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος ξεκαθαρίζει ότι δεν πρόκειται να δεχτεί ένα «πλαίσιο λύσης για το Κυπριακό» με τουρκικές εγγυήσεις και επεμβατικά δικαιώματα, ενώ ζητά από το κυβερνών κόμμα να ξεκαθαρίσει τις θέσεις του σε σχέση με τον κατοχικό στρατό, τις εγγυήσεις και τη συνέχιση της Κυπριακής Δημοκρατίας.
«Δεν τοποθετείται καθόλου στα θέματα της ασφάλειας και του στρατού, αλλά παραπέμπει αυτά τα κρίσιμα για εμάς ζητήματα στους πρωθυπουργούς. Ως να μην έχει λόγο η Κυπριακή Δημοκρατία»
Η θέση του ΔΗΚΟ είναι ότι μπορεί να υπάρξει λύση με δύο ζώνες, μία τουρκική στον βορρά και μία ελληνική στον νότο, με ισχυρή κεντρική κυβέρνηση και διασφάλιση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των βασικών ελευθεριών. Σωστά ερμηνεύω τη «ΔΔΟ με σωστό περιεχόμενο»;
Είναι αυτά και πολλά άλλα, που περιλαμβάνονται στις ομόφωνες αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου. Το πιο σημαντικό φυσικά είναι να έχουμε ένα λειτουργικό κράτος κι ένα κράτος που δεν θα εποπτεύεται από την Τουρκία με οποιονδήποτε τρόπο, είτε με εγγυήσεις είτε με επεμβατικά δικαιώματα είτε με την παραμονή στρατού που θα έχει αυτόν τον ρόλο.
Επομένως και αυτά και πολλά άλλα είναι σημαντικοί παράγοντες, που εμείς, ναι, θα θέλαμε να δούμε να περιλαμβάνονται σε μια λύση, η οποία σίγουρα θα είναι ένας συμβιβασμός, αλλά τουλάχιστον να είναι λειτουργική. Γιατί αν θα συμβιβαστούμε, αλλά στο τέλος θα καταλήξουμε με μία μη λειτουργική λύση, η οποία θα καταρρεύσει σε σύντομο χρονικό διάστημα, θα οδηγήσουμε τον λαό μας σε περαιτέρω περιπέτειες.
Σε περιπέτειες, αν δεν αλλάξουμε μεθοδολογία, αναφέρεται και ο Πόλυς Πολυβίου στην έκθεση που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα…
Σεβαστές οι απόψεις του κυρίου Πολυβίου, αλλά η εισήγησή του να προχωρήσουμε με μία ενδιάμεση συμφωνία εμπεριέχει πάρα πολλούς κινδύνους. Κατ’ ακρίβειαν, αυτή είναι μια μόνιμη επιδίωξη της Τουρκίας, που με την ενδιάμεση συμφωνία θέλει στην ουσία να επιτύχει το 99% των επιδιώξεών της, δηλαδή να αναβαθμιστεί το ψευδοκράτος, να υποβαθμιστεί η Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά να μείνει άλυτο το Κυπριακό.
Κανένας δεν μας εγγυάται ότι η Τουρκία θα ολοκληρώσει την τελική συμφωνία όταν θα έχουμε προχωρήσει σε μια ενδιάμεση συμφωνία. Αντίθετα, η ιστορία του Κυπριακού δείχνει ότι η Τουρκία ουδέποτε τιμά την υπογραφή της. Άρα, για ποιο λόγο εμείς να μπούμε σε μια τόσο ριψοκίνδυνη κατάσταση πραγμάτων, όπου θα αναβαθμίσουμε μέσα σε μία ημέρα το ψευδοκράτος, θα υποβαθμίσουμε την ΚΔ και δεν θα έχουμε τελική συμφωνία του Κυπριακού;
Επιμένετε στη Νέα Στρατηγική;
Η στρατηγική σήμερα καθορίζεται από τα νέα δεδομένα που έχουμε μπροστά μας. H Τουρκία δεν είναι διατεθειμένη να κάνει οποιουσδήποτε συμβιβασμούς και να εγκαταλείψει πάγιες αδιάλλακτες θέσεις της – είδαμε στην τελευταία συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών στη Νέα Υόρκη μια επανάληψη των ίδιων απαράδεκτων θέσεων. Δυστυχώς, φαίνεται ότι δεν είναι στις προτεραιότητές της η επίλυση του Κυπριακού.
Επομένως, η δική μας στρατηγική θα πρέπει να περιλαμβάνει την ανάληψη πρωτοβουλιών, έτσι ώστε να πιέσουμε την Τουρκία με οποιοδήποτε τρόπο μπορούμε (και δεν ισχυρίζομαι ότι αυτό είναι εύκολο), πρώτον να έρθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και, δεύτερον, όταν έρθει, να υπάρχει προοπτική κατάληξης σε μια συμφωνία.
Με τις σημερινές δεδηλωμένες θέσεις της δεν φαίνεται να υπάρχει αυτή η προοπτική, γι’ αυτό θα πρέπει παράλληλα εμείς να ακολουθούμε μια εξωτερική πολιτική που θα ενισχύει ή και θα αξιοποιεί τα δικά μας γεωστρατηγικά πλεονεκτήματα (όποια κι αν έχουμε) και από την άλλη θα αντιμετωπίζει τους τουρκικούς σχεδιασμούς, ενόσω δεν έχουμε φυσικά διαπραγματεύσεις ή και κατάληξη σε μια συμφωνία.
Όπως είναι σήμερα το Κυπριακό, πόσο βάθος χρόνου θα χρειαζόταν προκειμένου να εφαρμοστεί η Νέα Στρατηγική και να έχει αποτέλεσμα;
Μα έχουμε χειροπιαστά αποτελέσματα και παραδείγματα πρωτοβουλιών, που έχουν επιφέρει κάποιο πολιτικό κόστος ή και πολιτική πίεση στην Τουρκία. Η ένταξή μας στην Ε.Ε. ήταν μια πολιτική απόφαση που έθεσε την Τουρκία σ’ ένα ενδεχομένως διαφορετικό πλαίσιο σε ό,τι αφορά τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού.
Οι εξωτερικές μας σχέσεις με το Ισραήλ και την Αίγυπτο, η σύναψη συμφωνιών για την αξιοποίηση του φυσικού αερίου, όλα αυτά έχουν θέσει την Τουρκία προ νέων τετελεσμένων και θεωρώ ότι αυτός είναι ένας από τους λόγους που αντιδρά με τον τρόπο που αντιδρά σε σχέση με την παραβίαση της ΑΟΖ. Δεν θεωρώ ότι τα προηγούμενα χρόνια αξιοποιήσαμε τα δικά μας πλεονεκτήματα σε τέτοιο αποτελεσματικό βαθμό, όπου ακριβώς θα βλέπαμε σήμερα τα αποτελέσματα που θα θέλαμε, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να συνεχίσουμε αυτές τις προσπάθειες.
Θα δούμε, όμως, μια Τουρκία πιο επεκτατική και πιο επιθετική;
Δεν νομίζω ότι είναι από εμάς που εξαρτάται αν η Τουρκία θα γίνει πιο επεκτατική. Η πολιτική της καθοδηγείται κυρίως από τις επιδιώξεις του ίδιου του Ερντογάν, ο οποίος τα τελευταία 15 χρόνια έχει οδηγήσει την Τουρκία σε μια ισλαμοποίηση, μια εγκατάλειψη του κοσμικού κράτους που είχε δημιουργήσει ο Ατατούρκ σε μια προσπάθεια επαναφοράς της μεγάλης οθωμανικής αυτοκρατορίας και επέκτασης της επιρροής της χώρας σε οποιαδήποτε περιοχή υπάρχει τουρκική παρουσία και τουρκικές μειονότητες. Και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο διαπιστώνουμε ότι η Τουρκία έχει προβλήματα με όλους τους γείτονές της, περιλαμβανομένης και της Κύπρου.
Σε συνέντευξή του στη «Σημερινή», ο Αβέρωφ Νεοφύτου δήλωσε ότι «η θέση μηδέν στρατός, μηδέν εγγυήσεις πριν καν τη συμφωνία για το Κυπριακό, σημαίνει μόνιμα σαράντα χιλιάδες τουρκικό στρατό στην Κύπρο και για πάντα παραμονή των τουρκικών εγγυήσεων. Και για πάντα άλυτο το Κυπριακό». Πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε πριν από οποιαδήποτε συμφωνία την αποχώρηση των τουρκικού στρατού και την κατάργηση της συνθήκης εγγυήσεων λαμβάνοντας υπόψη και τον διεθνή παράγοντα;
Κανένας δεν έχει εισηγηθεί κάτι τέτοιο. Αντίθετα. Αυτό που λέμε είναι ότι η συμφωνία πρέπει να προνοεί και να προβλέπει ότι θα αποχωρήσει πλήρως ο κατοχικός στρατός. Η θέση του ΔΗΣΥ, αλλά και του ίδιου του Προέδρου της Δημοκρατίας σε αυτό το θέμα, δεν είναι ξεκάθαρη. Ούτε είναι ξεκάθαρη η θέση τους για το ζήτημα των εγγυήσεων. Ούτε είναι ξεκάθαρη η θέση τους για τη δημιουργία μιας στρατιωτικής Βάσης, όπως οραματίζεται η Τουρκία μετά τη λύση.
Ούτε είναι ξεκάθαρη η δική τους θέση για τη συνέχιση της ΚΔ, που για εμάς αποτελεί και τη μόνη εγγύηση για την ασφάλεια του λαού μας και τη συνέχιση της λειτουργίας του Κράτους. Άρα, πρέπει πρώτα να διευκρινίσει ο ΔΗΣΥ ποιες είναι οι θέσεις του σε όλα αυτά τα πάρα πολύ σοβαρά ζητήματα και μετά να απαντήσουμε εμείς για τις ξεκάθαρες τοποθετήσεις και θέσεις μας, που περιλαμβάνονται στις ομόφωνες αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου.
Τονίζω και επαναλαμβάνω ότι, η εισήγηση για την αποχώρηση του κατοχικού στρατού, μετά την υπογραφή της συμφωνίας αλλά και πριν από την ολοκληρωμένη εφαρμογή τής όποιας συμφωνίας, είναι ομόφωνη απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου, επί προεδρίας του Γ. Βασιλείου, με τη σύμφωνο γνώμη του ΔΗΣΥ. Αν ο ΔΗΣΥ έχει αλλάξει θέσεις κι έχει μετανιώσει για τις θέσεις με τις οποίες συμφώνησε το 1989, θα πρέπει να μας εξηγήσει για ποιο λόγο θεωρούν ότι οι θέσεις τους έχουν αλλάξει.
Το πλαίσιο Γκουτέρες δεν είναι καλή βάση για διαπραγμάτευση;
Όχι. Είναι το χειρότερο έγγραφο που έχουμε δει στην ιστορία του Κυπριακού. Αναφέρομαι, φυσικά, στην τελευταία έκθεση του κ. Γκουτέρες, του Σεπτεμβρίου του 2017, η οποία περιλαμβάνει μόνο όλες τις δικές μας υποχωρήσεις, καμία υποχώρηση από την πλευρά της Τουρκίας και προβαίνει σε εισηγήσεις που είναι επικίνδυνες για τη δική μας πλευρά, όπως είναι για παράδειγμα η σύναψη ενδιάμεσης συμφωνίας. Δεν τοποθετείται καθόλου στα θέματα της ασφάλειας και του στρατού, αλλά παραπέμπει αυτά τα πάρα πολύ σημαντικά, κρίσιμα για εμάς, ζητήματα στους πρωθυπουργούς.
Ως να μην έχει λόγο η ΚΔ. Σε ό,τι αφορά ιδιαίτερα το ζήτημα των εγγυήσεων, όταν κάποιος διαβάσει την παράγραφο 24 της έκθεσής του, διαπιστώνει ότι δεν έχει πρόβλημα ο κ. Γκουτέρες με τις εγγυήσεις της Τουρκίας, ούτε με το επεμβατικό δικαίωμα. Το πρόβλημά του είναι το μονομερές επεμβατικό δικαίωμα. Αν, δηλαδή, δεν είναι μονομερές το επεμβατικό δικαίωμα της Τουρκίας, δεν έχει κανένα απολύτως πρόβλημα. Δεν υπάρχει περίπτωση εμείς να συμφωνήσουμε με ένα τέτοιο πλαίσιο επίλυσης του Κυπριακού.
Άρα, με δεδομένο ότι ήδη διανύουμε τον «καυτό» Σεπτέμβρη για το Κυπριακό, ποιο είναι, κατά την άποψή σας, το επόμενο βήμα, στο οποίο πρέπει άμεσα να προβούμε;
Δεν πιστεύω ότι είναι ούτε καυτός ούτε δύσκολος ο Σεπτέμβρης. Ούτε κινητικότητα υπάρχει. Θεωρώ ότι υπάρχει στασιμότητα. Βλέπουμε μια επανάληψη θέσεων και μιαν αμηχανία από πλευράς Ηνωμένων Εθνών. Δεν έχουμε ακούσει ποιο είναι το σχέδιο για τα επόμενα βήματα, τουλάχιστον από δικής τους πλευράς. Απ’ εκεί και πέρα, πολύ φοβάμαι ότι τα επόμενα βήματα δεν εξαρτώνται τόσο πολύ από εμάς, αλλά από την «καλή διάθεση» της Τουρκίας, που δυστυχώς δεν υπάρχει.
Και όσον αφορά τις αναγκαίες ενέργειες από πλευράς μας;
Πρέπει, κατά προτεραιότητα, να προχωρήσουν οι ενεργειακοί μας σχεδιασμοί – να αξιοποιήσουμε το φυσικό αέριο για να κερδίσουμε συμμαχίες, να αναβαθμίσουμε τον γεωστρατηγικό ρόλο της Κύπρου και με αυτόν τον τρόπο να πιέσουμε περαιτέρω την Τουρκία για να προσπαθήσουμε να επιλύσουμε το Κυπριακό. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να υπαναχωρήσουμε από αυτούς τους σχεδιασμούς κάτω από τις απειλές της Άγκυρας ή και λόγω των τουρκικών παράνομων παραβιάσεων της ΑΟΖ μας.
Σε επόμενο επίπεδο, σίγουρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θα πρέπει -όταν και αν θα έχουμε αυτές τις παραβιάσεις- να ληφθούν μέτρα, έτσι ώστε η ίδια η Ε.Ε. να αναλάβει την ευθύνη να αντιμετωπίσει αυτές τις παραβιάσεις της Τουρκίας. Η ΑΟΖ της Κύπρου δεν είναι μόνο δική μας ΑΟΖ. Είναι ΑΟΖ της ίδιας της Ε.Ε. Η Αν. Μεσόγειος αποτελεί, κατά τα λεγόμενα των ίδιων των Ευρωπαίων αξιωματούχων, περιοχή ιδιαίτερης γεωστρατηγικής σημασίας για την Ευρώπη. Εντάσσεται στο πλαίσιο των δικών τους ενεργειακών σχεδιασμών.
Ο αγωγός της Αν. Μεσογείου, που προβλέπεται να υλοποιηθεί μελλοντικά, ιδιαίτερα αν ανακαλύψουμε και νέα κοιτάσματα υδρογονανθράκων, είναι ένα έργο ύψιστης σημασίας, όπως το χαρακτηρίζει η ίδια η Ε.Ε. Γιατί ακριβώς θα της προσφέρει μια εναλλακτική πηγή ενέργειας, έτσι ώστε να μην είναι απόλυτα εξαρτώμενη από τη Ρωσία. Όλα αυτά μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε για να πετύχουμε αυτό που εμείς θεωρούμε ότι πρέπει να είναι ο δικός μας ενδιάμεσος στόχος.
Μήπως, τελικά, τα γεγονότα και οι χειρισμοί μάς οδηγούν σε de facto λύση δύο κρατών; Ποια είναι η εκτίμησή σας;
Πρέπει να είναι μία από τις βασικές επιδιώξεις μας ότι δεν θα επιτρέψουμε την επίλυση του Κυπριακού με τον τρόπο που θέλει η Τουρκία. Η φιλοσοφία της Τουρκίας -και αυτό πάντα πρέπει να το έχουμε υπόψη μας- είναι ότι εκείνη κατέχει τα εδάφη μας, εμείς έχουμε το Κράτος, άρα στο δικό της μυαλό η λύση είναι να μας δώσει κάποια εδάφη κι εμείς να παραχωρήσουμε Κράτος.
Ενόσω δεν λύνεται το Κυπριακό, αναβαθμίζεται το ψευδοκράτος και υποβαθμίζεται η ΚΔ, η Τουρκία πετυχαίνει αυτόν τον σχεδιασμό. Άρα πρέπει να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί σε ό,τι αφορά τη διαφύλαξη της ΚΔ, που είναι και η μόνη ασπίδα προστασίας που έχουμε για την προώθηση των δικών μας εθνικών δικαίων και συμφερόντων.
Ο στόχος του ΔΗΚΟ για τον ενδιάμεσο
Προεκλογικά έγινε κάτι εντυπωσιακό για τα κυπριακά δεδομένα: όλα τα μικρά κόμματα του ενδιάμεσου, με μοναδική εξαίρεση τον κ. Λιλλήκα, συνασπίστηκαν γύρω από το πρόσωπό σας. Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα είδαμε να μην υπάρχει συνέχεια και να «επιβεβαιώνονται» όσοι μίλησαν για συγκυριακή συμμαχία και οι επικρίσεις για συμμαχία μη όμορων δυνάμεων. Στις Ευρωεκλογές προχωράτε μόνοι σας, ενώ οι υπόλοιποι ψάχνουν συνεργασίες. Υπάρχει τελικά πρόθεση ή προοπτική για δημιουργία τρίτου πόλου;
Σε ό,τι αφορά το ΔΗΚΟ, η συνεργασία με τον ενδιάμεσο είναι συνειδητή επιλογή. Πιστεύουμε ότι πρέπει να συνεχιστεί και θα καταβάλουμε κάθε προσπάθεια προς αυτήν την κατεύθυνση. Να μου επιτρέψετε, πάντως, να διαφωνήσω ότι η συνεργασία αυτή τερματίστηκε μετά τις εκλογές. Η συνεργασία συνεχίστηκε σε κοινοβουλευτικό επίπεδο, με κοινές συνεδρίες των κοινοβουλευτικών ομάδων των τεσσάρων κομμάτων -Οικολόγους, ΕΔΕΚ, Αλληλεγγύη και ΔΗΚΟ- όπου προσπαθήσαμε να καταλήξουμε σε συμφωνημένες θέσεις σε συγκεκριμένα νομοσχέδια και κοινοβουλευτικές πρωτοβουλίες.
Δεν είμαστε ένα κόμμα, δεν συμφωνούμε σε όλα, αλλά υπάρχει ένα τεράστιο περιθώριο συνεργασιών σε επιμέρους ζητήματα. Κι επαναλαμβάνω ότι, τουλάχιστον για το ΔΗΚΟ, αυτό θα είναι μια από τις επιδιώξεις μας. Τώρα, όσον αφορά τις Ευρωεκλογές, η κάθε εκλογική αναμέτρηση έχει τις ιδιομορφίες της. Δεν μπορεί κάποιος να αγνοεί τα «μαθηματικά» των εκλογών.
Για παράδειγμα, ποιο είναι το εκλογικό μέτρο σε Ευρωεκλογές. Από την πρώτη στιγμή είχαμε πει εμείς ότι ενδεχομένως το ΔΗΚΟ να πρέπει να διεκδικήσει τη μία έδρα στην Ευρωβουλή από μόνο του και κατά το δυνατόν να υπάρξει μια συνεργασία των υπολοίπων κομμάτων για να διεκδικήσουν την έκτη έδρα, όπως έγινε στις προηγούμενες Ευρωεκλογές. Σε κάθε περίπτωση το ΔΗΚΟ οφείλει να επαναδιεκδικήσει τη μία έδρα που είχε κερδίσει στις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις για το Ευρωκοινοβούλιο.
Ήδη έχουμε ξεκινήσει την προσπάθεια για τις Ευρωεκλογές και σε ειδική συνεδρία της Γραμματείας έχουμε καθορίσει το οργανωτικό μας πλαίσιο. Φυσικά, προτεραιότητά είναι ο καταρτισμός του ψηφοδελτίου και είμαι αισιόδοξος ότι την αμέσως επόμενη περίοδο θα είμαστε έτοιμοι να προβούμε στις απαραίτητες αποφάσεις για να μπορέσουμε να ξεκινήσουμε αυτήν τη νέα εκλογική προσπάθεια.
«Οι πιο στενοί μου συνεργάτες»
Ποιος είναι ο στόχος για τις Ευρωεκλογές; Το 11% του 2014 ή το 15% των Βουλευτικών;
Στόχος είναι να έχουμε καλά αποτελέσματα, να ξεπεράσουμε, αν είναι δυνατόν, το αποτέλεσμα των προηγούμενων Ευρωεκλογών και να συνεχίσουμε μια πορεία διεύρυνσης του ΔΗΚΟ.
Στην καθημερινότητά σας ως πολιτικός αρχηγός, οι πιο στενοί σας συνεργάτες ποιοι θα λέγατε ότι είναι;
Οφείλω να πω ότι είναι η Γραμματεία του κόμματος. Μετά το τελευταίο Καταστατικό Συνέδριο του κόμματος, η Γραμματεία έχει αναβαθμιστεί, με πιο συχνές συνεδρίες – υπάρχει μια συνεχής επαφή, γιατί πιστεύω ακριβώς ότι η συλλογικότητα της ηγεσίας μπορεί να μας βοηθήσει έτσι ώστε από τη μια να παραγάγουμε πολιτική και από την άλλη να διαχειριστούμε διάφορα προβλήματα που προκύπτουν καθημερινά. Μέχρι στιγμής οφείλω να ομολογήσω ότι είναι πάρα πολύ ενθαρρυντικά τα αποτελέσματα αυτής της συνεργασίας, όσο και αν… ταλαιπωρώ εγώ τους συνεργάτες μου!
ΠΗΓΗ:http://www.sigmalive.com/simerini/politics/531987/nikolas-papadopoulos-to-xeirotero-eggrafo-stin-istoria
