Τουρκία: Φρένο στον Eνεργειακό Διάλογο με Βρυξέλλες ελέω ΑΟΖ

Print Friendly, PDF & Email

18 Φεβρουαρίου 2018, 5:38 μμ  

 του    Παύλου Ξανθούλλη, Βρυξέλλες   

Αναβολή του ενεργειακού διαλόγου με την Ε.Ε. αποφάσισε, σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», η κυβέρνηση Ερντογάν, προφασιζόμενη αδυναμία να παραστεί στη συνάντηση υψηλού επιπέδου που επρόκειτο να πραγματοποιηθεί την Τρίτη 27 Φεβρουαρίου, στις Βρυξέλλες.

Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι οι λόγοι που οδήγησαν τον Ταγίπ Ερντογάν να αναβάλει τον ενεργειακό διάλογο με την Ε.Ε. δεν είναι άσχετοι και με τις πρόσφατες φραστικές υποδείξεις που επιστράτευσαν οι Βρυξέλλες αναφορικά με την παρεμπόδιση του ερευνητικού πλοίου της ιταλικής εταιρείας Eni να προχωρήσει σε έρευνα στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Όπως μας ανέφερε έγκυρη κοινοτική πηγή, αν και η Άγκυρα δεν λαμβάνει υπόψη τις φραστικές παραινέσεις της Ε.Ε., καθώς δεν συνεπάγονται κυρώσεις, εντούτοις αποφάσισε να αναβάλει τον ενεργειακό διάλογο με τις Βρυξέλλες, προκειμένου να στείλει μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις ότι «δεν δέχεται μαθήματα και υποδείξεις από κανέναν» στο ζήτημα του φυσικού αερίου και των «νόμιμων δικαιωμάτων και συμφερόντων» που ισχυρίζεται πως έχουν τόσο η ίδια όσο και η τουρκοκυπριακή κοινότητα.

Οι ίδιοι κοινοτικοί κύκλοι υποδείκνυαν ότι ο ενεργειακός διάλογος επρόκειτο να πραγματοποιηθεί πέντε μέρες μετά τη λήξη της τουρκικής Navtex, σημειώνοντας πάντως ότι η απόφαση της Τουρκίας να αναβάλει τις συζητήσεις με τις Βρυξέλλες δεν προσφέρεται για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων, αναφορικά με τις προθέσεις της Άγκυρας, πλην της δεδομένης έκφρασης δυσφορίας για τις φραστικές παρεμβάσεις της Ε.Ε. 

Συγκλίνουσες πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι η Τουρκία έχει ήδη απαντήσει επί της ουσίας τόσο στην προσπάθεια παρέμβασης που εκδήλωσε η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ε.Ε. Φεντερίκα Μογκερίνι προς τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου για αποκλιμάκωση της έντασης (βλέπε άλλη στήλη), όσο και στις φραστικές υποδείξεις του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και εκπροσώπων της Ε.Ε. οι οποίοι επέκριναν την τουρκική στάση. Επί της ουσίας, και διά της διπλωματικής οδού, η Άγκυρα προέβαλε τους εξής ισχυρισμούς, στο πλαίσιο συζητήσεων με κοινοτικούς επίσημους, καθιστώντας σαφές ότι οι σχεδιασμοί της σε σχέση με την Κύπρο δεν ανατρέπονται:

Σε σχέση με το οικόπεδο 3, η Άγκυρα ισχυρίζεται ότι βρίσκεται στην ούτω καλούμενη ΑΟΖ του ψευδοκράτους. Συνεπώς, σύμφωνα με την Άγκυρα, οι όποιες έρευνες, όπως και η ενδεχόμενη αξιοποίηση των φυσικών πόρων (σ.σ. της Κυπριακής Δημοκρατίας), θα έπρεπε να δρομολογηθούν μόνο με τη σύμφωνη γνώμη της τ/κ κοινότητας ή μετά από μια διευθέτηση του Κυπριακού. Επί του προκειμένου, η Άγκυρα επιστράτευσε και έγγραφο προς τον ΟΗΕ, διά του οποίου είχε ενημερώσει τον Διεθνή Οργανισμό «για τα εξωτερικά όρια της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας που καθορίστηκε από τη συμφωνία διαχωρισμού της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας, η οποία υπεγράφη μεταξύ της Τουρκίας και της ‘Τουρκικής Δημοκρατίας Βορείου Κύπρου’ στις 21 Σεπτεμβρίου 2011». 

Σε ό,τι αφορά στο νοτιοδυτικό τμήμα της θαλάσσιας περιοχής Κύπρου και κυρίως το οικόπεδο 6, η Τουρκία επιστράτευσε το έγγραφο που καταθέτει εδώ και επτά χρόνια, από το 2011, στο Συμβούλιο Σύνδεσης με την Ε.Ε., εν μέσω αδράνειας των κυπριακών κυβερνήσεων. Το εν λόγω έγγραφο, το οποίο απεκάλυψε ο «Φ», διατυπώνει τον ισχυρισμό ότι «η Τουρκία έχει νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο, ειδικά στα δυτικά του γεωγραφικού μήκους 32 ° 16’18 «E», απέναντι δηλαδή από την Πάφο, πλησίον του Ακάμα.

Σύμφωνα με τους τουρκικούς προκλητικούς ισχυρισμούς, «οι ενέργειες των Ελληνοκυπρίων δεν περιφρονούν απλώς τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων, αλλά επίσης διεκδικούν τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, στα δυτικά του νησιού». Εν κατακλείδι, η Άγκυρα ισχυρίζεται ότι η θέση που η ίδια διατυπώνει και οι διεκδικήσεις της στη θαλάσσια περιοχή Κύπρου «είναι συνεπείς με τους σχετικούς κανόνες του Διεθνούς Δικαίου και τις καθιερωμένες εθιμικές πρακτικές»…

Με άλλα λόγια, όπως ευθέως προκύπτει, η Τουρκία θεωρεί ότι έχει «νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα» σε όλο σχεδόν το φάσμα της θαλάσσιας περιοχής Κύπρου.

Συναφείς πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι η απόφαση της κυβέρνησης Ερντογάν να αναβάλει τον ενεργειακό διάλογο συνδέεται και με την αξίωση του υπουργού Ενέργειας της Τουρκίας και γαμπρού του Ταγίπ Ερντογάν, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, να γίνει δεκτός «μετά βαΐων και κλάδων» στην έδρα της Ε.Ε. Ο γαμπρός του κ. Ερντογάν είχε αναβάλει και στα τέλη του περασμένου χρόνου τον ενεργειακό διάλογο με την Ε.Ε., καθώς αξίωνε τη διευθέτηση κοινής συνάντησης με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και τον Πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, καθώς και κοινής συνάντησης με την Ύπατη Εκπρόσωπο Φεντερίκα Μογκερίνι και τον Αντιπρόεδρο της Κομισιόν Φρανς Τίμερμανς. 

Εκλογικά καρφιά Τσαβούσογλου

Στο κενό έπεσε η παρέμβαση που επεχείρησε να εκδηλώσει η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ε.Ε Φεντερίκα Μογκερίνι, για αποκλιμάκωση της έντασης στη κυπριακή ΑΟΖ. Κατόπιν συνεννόησης με το ΥΠΕΞ της Κυπριακής Δημοκρατίας, η κ. Μογκερίνι ήγειρε το ζήτημα, στο πλαίσιο συνάντησης με τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου, στο περιθώριο διάσκεψης που πραγματοποιήθηκε στο Κουβέιτ. Ό

πως είναι σε θέση να γνωρίζει ο «Φ», ο Τούρκος ΥΠΕΞ απάντησε στην κ. Μογκερίνι, στρέφοντας τα βέλη του προς τον Νίκο Αναστασιάδη και διατυπώνοντας τον ισχυρισμό ότι εάν ο κ. Αναστασιάδης δεν είχε το μυαλό του στις εκλογές και συναινούσε στη λύση του Κυπριακού στο Κραν Μοντανά, τον περασμένο Ιούλιο, τότε τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά. Σήμερα δεν θα συζητούσαμε ούτε για κρίση, ούτε για αποκλιμάκωση, ανέφερε χαρακτηριστικά στην κ. Μογκερίνι ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, επιχειρώντας να καταστήσει «αθώα περιστερά» την Τουρκία και αποκλειστικό υπεύθυνο των εξελίξεων που σημειώθηκαν στην κυπριακή ΑΟΖ, τον Πρόεδρο Αναστασιάδη… 

Δεν της τραβάνε το αφτί

Η Ε.Ε. «διαφωνεί κάθετα με τη συμπεριφορά της Τουρκίας», όπως δήλωσε ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, εξασφαλίζοντας χειροκροτήματα από σημαντικό μέρος του κυπριακού ακροατηρίου. Αλλά, την ίδια ώρα η Ε.Ε. διαφωνεί εξίσου κάθετα και με την επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας, γεγονός που αποθρασύνει το καθεστώς της Άγκυρας.

Αν μάλιστα προστεθούν στην εικόνα, αφενός, η πρόσφατη ικανοποίηση του αιτήματος Ερντογάν για σύγκληση ευρωτουρκικής συνάντησης κορυφής (Βάρνα, 26 Μαρτίου) και, αφετέρου, η πρόθεση των Βρυξελλών να παράσχουν προς την Άγκυρα πρόσθετη οικονομική στήριξη 3 δισεκατομμυρίων ευρώ για τους Σύρους πρόσφυγες που φιλοξενούνται σε τουρκικό έδαφος, τότε γίνεται κατανοητό ότι η Ε.Ε. δεν προσανατολίζεται σε καμιά περίπτωση να εγείρει ζήτημα συνεπειών για τη νέα τουρκική εισβολή στην κυπριακή ΑΟΖ και την παρεμπόδιση άσκησης κυριαρχικών δικαιωμάτων κράτους-μέλους, να εξερευνά και να εκμεταλλεύεται τους φυσικούς του πόρους. Αλλά, αντίθετα, επιχειρεί με νέα δώρα προς το καθεστώς Ερντογάν να διασφαλίσει τη συνέχιση της ευρωτουρκικής συμφωνίας για το Προσφυγικό, η οποία έχει διαφημιστεί από τη Κομισιόν, κατά κύριο λόγο, ως η συνταγή που οδήγησε στη μείωση των μεταναστευτικών ροών προς την Ε.Ε. 

Θα πρέπει πάντως να επισημανθεί ότι στην παρούσα φάση ούτε η Λευκωσία εγείρει ζήτημα κυρώσεων, καθώς επικεντρώνεται στη διαφοροποίηση της τουρκικής στάσης, στη μετακίνηση του στόλου της Τουρκίας και στην υλοποίηση των ενεργειακών σχεδιασμών στο οικόπεδο 3. Τι θα γίνει όμως εάν οι στόχοι της Λευκωσίας δεν υλοποιηθούν; Έχει εκπονηθεί σενάριο διαχείρισης αρνητικών εξελίξεων; 

Κύκλοι στις Βρυξέλλες επισημαίνουν ότι τα περιθώρια εξασφάλισης νέων κυρώσεων κατά της Άγκυρας είναι ελάχιστα έως ανύπαρκτα. Αφενός, γιατί απαιτείται ομόφωνη απόφαση 28 κρατών-μελών, κάτι εξαιρετικά δύσκολο καθώς η συντριπτική πλειοψηφία στο Συμβούλιο δεν ευνοεί μια τέτοια εξέλιξη. Και, αφετέρου, γιατί εκ των πραγμάτων διαπραγματευτικά κεφάλαια δεν προβλέπεται να ανοίξουν στο ορατό μέλλον, ενώ η ελευθέρωση των ευρωπαϊκών θεωρήσεων διαβατηρίων και η αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης δεν βρίσκονται επί του παρόντος στο τραπέζι (αν και θεωρείται βέβαιο ότι θα επανέλθουν σε μεταγενέστερο χρόνο). Η Λευκωσία θα μπορούσε να επιδιώξει βεβαίως την επιβολή οικονομικών κυρώσεων κατά της Τουρκίας, κατά το πρότυπο των κυρώσεων της Ε.Ε. κατά της Ρωσίας, κάτι που θεωρείται «ακραία σκέψη» για τις Βρυξέλλες. Άλλωστε, η Ε.Ε. δεν τόλμησε καν να συζητήσει ενδεχόμενο οικονομικών κυρώσεων κατά του κ. Ερντογάν, παρά το γεγονός ότι η Άγκυρα εισέβαλε στο Αφρίν της Συρίας. Δεν είναι δε τυχαίο ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο χαρακτήρισε την εισβολή ως «επέμβαση», αποφεύγοντας να την καταδικάσει. 

Σύμφωνα με τις ίδιες κοινοτικές πηγές, η εκτόνωση της κρίσης στην κυπριακή ΑΟΖ είναι πιθανότερο να επιτευχθεί με παράλληλες κινήσεις αναβολής των ενεργειακών σχεδιασμών της Λευκωσίας – τερματισμού των τουρκικών προκλήσεων στην ΑΟΖ. Και, με επιστέγασμα, την επανέναρξη των απευθείας διαπραγματεύσεων… 

ΠΗΓΗ:http://www.philenews.com/eidiseis/politiki/article/491226/toyrkia-freno-ston-energiako-dialog-me-bryxelles-eleo-aoz