11 Μάρτιος 2018, 18:03
Του Χρίστου Χαραλάμπους
ΜΕΝΕΙ Ο ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΚΡΙΣΙΜΟ ΤΕΤ-Α-ΤΕΤ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗ-ΑΚΙΝΤΖΙ
ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΝΕΤΑΙ Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΤΟΧΙΚΟ ΗΓΕΤΗ. ΑΓΚΑΘΙ Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ, ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΕ ΠΛΕΥΡΑ ΝΑ ΘΕΤΕΙ ΚΟΚΚΙΝΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ
Απεσταλμένο «Ειδικής Αποστολής» για ωρίμανση των συνθηκών διορίζει το επόμενο διάστημα ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες
Το αργότερο μέχρι το τέλος της εβδομάδας θα ανακοινωθεί από την Ειδική Αντιπρόσωπο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στην Κύπρο, Ελίζαμπεθ Σπέχαρ, που επέστρεψε στο νησί από τη Νέα Υόρκη, η ημερομηνία για την πρώτη, μετά την κατάρρευση της διάσκεψης στο Κραν Μοντανά, τετ-α-τετ συνάντηση, στο πλαίσιο δείπνου, του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη με τον κατοχικό ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί. Κομβική μεν εξέλιξη για τις προοπτικές επανέναρξης των συνομιλιών για το Κυπριακό, αλλά και κίνηση που εμπεριέχει αυξημένο ρίσκο, δεδομένων των αδιάλλακτων θέσεων που προβάλλει ποικιλοτρόπως το κατοχικό καθεστώς, το οποίο παίζει καθαρά πλέον το παιχνίδι της Άγκυρας.
Αγκάθι το πλαίσιο συζήτησης
Αν και το επικείμενο δείπνο έχει ως βασική στόχευση να σπάσει ο παρατεταμένος πάγος μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων και ως εκ τούτου αναμένεται μια ανοικτή συζήτηση, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θέλει ο διάλογος να κινηθεί σε ένα ευρύτερα συμφωνημένο πλαίσιο. Ώστε, όπως μας έλεγε χαρακτηριστικά στενός του συνεργάτης, να μην υπάρχει ανοικτό παράθυρο που θα επιτρέπει την παρείσφρηση θεμάτων τα οποία διακαώς θέλει να βάλει στο τραπέζι η τ/κ πλευρά, όπερ μεθερμηνευόμενον, το θέμα του φυσικού αερίου.
Από την άλλη, βεβαίως, ο κατοχικός ηγέτης, που εσχάτως λαμβάνει απευθείας ντιρεκτίβες από το προεδρικό παλάτι στην Άγκυρα, σε καμία περίπτωση δεν θέλει να συμμετέχει σε μια στεγανοποιημένη συζήτηση, ώστε να θέσει στον διάλογο τα ζητήματα των υδρογονανθράκων, θεωρώντας πως έτσι, και μέσω της τουρκικής ισχύος των όπλων, θα βάλει πίεση στην ε/κ πλευρά, είτε για λύση στα δικά του μέτρα είτε για παράλληλη πορεία, που θα εμβολίζει το κυριαρχικό δικαίωμα για εκμετάλλευση του φυσικού πλούτου από την Κυπριακή Δημοκρατία.
Θέσεις μετωπικά συγκρουόμενες
Αν το δείπνο κοινωνικού χαρακτήρα με τα τόσα εμπόδια θεωρείται, και είναι το πρώτο, προπαρασκευαστικό βήμα για μια πιθανή επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, τα επόμενα αναγκαία βήματα φαντάζουν επί του παρόντος ανυπέρβλητα εμπόδια. Και αυτό γιατί οι αναγνώσεις ε/κ και τ/κ πλευράς για τις προϋποθέσεις αλλά και τα στάδια μιας ανανεωμένης διαδικασίας, πόρρω απέχουν μεταξύ τους.
Συγκεκριμένα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας βλέπει την πορεία του Κυπριακού με τα ακόλουθα δεδομένα και με την εν λόγω σειρά:
• Πλήρης άρση των τουρκικών προκλήσεων στην Κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη.
• Επαναβεβαίωση του επιδιωκόμενου στόχου και κατοχύρωση των συγκλίσεων των τριών χρόνων διαπραγματεύσεων (συμφωνία και τ/κ πλευράς επί του τριπτύχου που ετοίμασε προ πολλού το Προεδρικό).
• Έναρξη ενδοκοινοτικών συνομιλιών για τις εναπομείνασες εσωτερικές πτυχές του Κυπριακού, που δεν περιλαμβάνονται στο πλαίσιο έξι σημείων του Γενικού Γραμματέα.
• Έναρξη προπαρασκευαστικών συναντήσεων των εγγυητριών δυνάμεων και κυρίως μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για προετοιμασία του εδάφους και όσο το δυνατόν μεγαλύτερη σύγκλιση στις εξωτερικές πτυχές του Κυπριακού, δηλαδή την κατάργηση των εγγυητικών και επεμβατικών δικαιωμάτων και την αποχώρηση του κατοχικού στρατού.
• Επανασύγκληση της διεθνούς διάσκεψης για την Κύπρο, όπου θα υπάρχει δέσμευση για κατάθεση από την κάθε πλευρά γραπτών προτάσεων, με τη συμμετοχή αυτήν τη φορά και των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Βήματα και σειρά που δεν συνάδουν ούτε κατ’ ελάχιστον με τη θεώρηση του Μουσταφά Ακιντζί, ο οποίος λειτουργεί εσχάτως ως “φερέφωνο της Άγκυρας”. Ο κατοχικός ηγέτης, συγκεκριμένα, βλέπει τις παραπέρα εξελίξεις ως εξής:
• Συζήτηση και συμφωνία για συνδιαχείριση του φυσικού πλούτου του νησιού μεταξύ των δύο κοινοτήτων και παράλληλα πάγωμα των ενεργειακών προγραμματισμών μέχρι τη λύση του Κυπριακού ή την κατάληξη των συνομιλιών.
• Συμφωνία με τη διεθνή κοινότητα για το μέλλον της τ/κ κοινότητας σε περίπτωση είτε οριστικής κατάρρευσης των συνομιλιών είτε μη έγκρισης μίας συμφωνίας στο δημοψήφισμα από την ε/κ πλευρά. Κάτι που παραπέμπει, όπως δικαίως ισχυρίστηκε ο τέως Υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης, “σε συμφωνία για το διαζύγιο πριν καν καταλήξουμε σε γάμο”.
• Συζήτηση των εναπομεινασών πτυχών του Κυπριακού πακετοποιημένα και διασταυρούμενα στο πλαίσιο νέας διάσκεψης για την Κύπρο, όπου δεν μπορεί καν να τεθεί σε συζήτηση το “μηδέν στρατός, μηδέν εγγυήσεις” και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αλλάξει η σύνθεσή της με τη συμμετοχή των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας.
• Συμφωνία για οριστική κατάληξη των συζητήσεων σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο, αφού όπως δηλώνει, οι διαπραγματεύσεις ανοικτού τέλους έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικές.
Θέσεις και απόψεις που, όχι άδικα, περιορίζουν στο ελάχιστο την αισιοδοξία και οδηγούν στην πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα για αποστολή προσωρινού προσωπικού του απεσταλμένου στην Κύπρο.
Απεσταλμένος «ειδικής αποστολής»
Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να λεχθεί ότι η αποκάλυψη για την πρόθεση του Γενικού Γραμματέα για διορισμό του Γάλλου πρώην Βοηθού Γ.Γ. Ζαν Μαρί Γκουενό δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία, έστω και αν η τουρκική πλευρά απέρριψε την εισήγηση – διά του μονίμου αντιπροσώπου της στη Νέα Υόρκη, πρέσβη Σινιρίογλου.
Αντίθετα, όπως από αρμόδια πηγή γνωρίζει η “Σ”, ήταν αποτέλεσμα πολύ συγκεκριμένων πρωτοβουλιών της Λευκωσίας από τις αρχές Δεκεμβρίου.
Συγκεκριμένα, ο Αντόνιο Γκουτέρες, με την πίεση και των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, αλλά και στενών του συνεργατών που ασχολούνται με το Κυπριακό, πείσθηκε, παρά την απογοήτευση που τον διακατέχει, πως η δημιουργία συνθηκών επανέναρξης των διαπραγματεύσεων δεν μπορεί να προκύψει ως μάννα εξ ουρανού και πως πρέπει τα Ηνωμένα Έθνη να αναλάβουν την πρωτοβουλία διαμεσολάβησης μεταξύ των δύο πλευρών, όχι για να πιέσουν αλλά για να αναγνώσουν σε βάθος τις προθέσεις των δύο κοινοτήτων και των τριών εγγυητριών δυνάμεων.
Μέχρι την ώρα που σύρονταν αυτές οι γραμμές, δεν είχε ληφθεί επικαιροποιημένη απόφαση για το πρόσωπο που θα αναλάβει το βάρος αυτό. Κάτι, που, όπως μας λέχθηκε χαρακτηριστικά, θα κριθεί από το αποτέλεσμα της συνάντησης κοινωνικού χαρακτήρα των δύο ηγετών. «Αν εκεί κριθεί ότι υπάρχει το απαραίτητο υπόβαθρο, τότε ο Γ.Γ. θα εισηγηθεί στις πλευρές άλλο πρόσωπο που δεν θα είναι Ευρωπαίος, ώστε να αρχίσει η εκ του σύνεγγυς διπλωματία (shuttle diplomacy) για να ετοιμαστεί έκθεση προς τον Αντόνιο Γκουτέρες σε σχέση με τις συνθήκες επανάκαμψης του διαλόγου», ήταν η πληροφόρηση που έλαβε η «Σημερινή» της Κυριακής από αρμόδια πηγή, όταν έθεσε το συγκεκριμένο ερώτημα.
Κανονικά η… Βάρνα
Στο μεταξύ, δέκα ημέρες πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και δύο εβδομάδες πριν από τη συνάντηση κορυφής Ε.Ε – Τουρκίας, όλα δείχνουν ότι η Σύνοδος της Βάρνας, την οποία η Κυπριακή Δημοκρατία κατάφερε να θέσει υπό αμφισβήτηση, θα διεξαχθεί κανονικά.
Η απόφαση των Ευρωπαίων να κρίνουν στο μεσοδιάστημα τη στάση της Τουρκίας ήταν ένας τρόπος που από τη μια θα διασφάλιζε την πραγματοποίηση της Συνόδου (αφού στο μεταξύ δεν θα υπάρχουν γεωτρητικές ενέργειες στην Κυπριακή ΑΟΖ που θα μπορούσαν να ωθήσουν την Άγκυρα σε νέους τσαμπουκάδες) και, από την άλλη, ικανοποίησε τη Λευκωσία, που είδε για πρώτη φορά τις Βρυξέλλες να στέκονται ομοφώνως στο πλευρό της και να στέλνουν σαφές μήνυμα στην Άγκυρα.
Ήδη εδώ και μερικές ημέρες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Πρόδρομος Προδρόμου θέλησε διά της πλαγίας να προετοιμάσει την κοινή γνώμη, λέγοντας πως η Λευκωσία δεν κινείται με τη λογική των αντιποίνων.
Αν βεβαίως η Τουρκία ξεπεράσει τον σκόπελο αυτό χωρίς καμία παράπλευρη απώλεια (άλλωστε η παραχώρηση των 3 δις στήριξης για το προσφυγικό από την Ε.Ε. θεωρείται δεδομένη), τότε αυτό που απομένει είναι η «εκμετάλλευση του χρόνου από τώρα μέχρι και τον Οκτώβριο, οπότε θα διεξαχθούν οι γεωτρήσεις της Exxon Mobil».
Άλλωστε, όπως πληροφορείται η «Σ», την ίδια ώρα που οι ΗΠΑ στάθηκαν στο πλευρό της Κυπριακής Δημοκρατίας με τρόπο πολύ πιο σαφή και από ευρωπαϊκές χώρες, για το δικαίωμά της να εκμεταλλευτεί τον φυσικό της πλούτο, φαίνεται να επαναδραστηριοποιούνται προς την κατεύθυνση της υποβοήθησης επανέναρξης των διαπραγματεύσεων, είτε με συχνές επαφές της εδώ Πρέσβεώς τους Κάθλιν Ντόχερτι είτε δια του νέου Υφυπουργού Εξωτερικών που ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο Μέσης Ανατολής, ο οποίος πολύ σύντομα αναμένεται στην Κύπρο.
ΠΗΓΗ:http://www.sigmalive.com/simerini/politics/494144/deipno-me-menou-gemato-risko
