Ανασκόπηση 2020: Η χειρότερη κρίση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις

2/1/2021

γράφει η Σκεύη Σταύρου

Από την απόπειρα «υβριδικής εισβολής» μεταναστών στον Έβρο την 28η Φεβρουαρίου, αλλά και την κρίσιμη νύχτα της 21η Ιουλίου όπου απετράπη θερμό επεισόδιο, μέχρι το κρίσιμο Ευρωπαϊκό Συμβούλιου του Δεκέμβρη.

Από τις αρχές του 2020 η Ελλάδα είχε να αντιμετωπίσει την ένταση που αναπτύσσεται από την προκλητικότητα της Τουρκίας. Πολιτικοί αναλυτές από τον Ιανουάριο εξέφραζαν την ανησυχία τους για το ενδεχόμενο ενός θερμού επεισοδίου μεταξύ των δύο χωρών. Από τις πρώτες μέρες του έτους η Ελλάδα –αντιμέτωπη με την επιθετική τουρκική στρατηγική- με σενάρια επί χάρτου προσπαθούσε να σχεδιάσει τα επόμενα βήματα της, αφού στις 27 Δεκεμβρίου 2019 ο Ταγίπ Ερντογάν και η αναγνωρισμένη, από τον ΟΗE, κυβέρνηση της Λιβύης, υπό τον Fayez Al-Sarraj, υπέγραψαν στην Κωνσταντινούπολη δύο Μνημόνια Συμφωνίας. Τα μνημόνια αυτά, περιλαμβάνουν ζητήματα ασφάλειας, στρατιωτικής συνεργασίας, ναυτιλιακών δικαιοδοσιών αλλά και το ζήτημα των θαλάσσιων συνόρων στη Μεσόγειο. Το κύριο πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι το ζήτημα των θαλάσσιων ζωνών πυροδότησε εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, αφού η οριοθέτηση τους, φαίνεται πως απειλεί σε τεράστιο βαθμό τα ελληνικά, αλλά και τα κυπριακά κυριαρχικά δικαιώματα στη περιοχή.

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ

Η Ελλάδα μετά το τουρκο-λυβικό μνημόνιο βρίσκεται σε διπλωματικό οργασμό. Στην Αθήνα, στις 2 Ιανουαρίου, πέφτουν οι υπογραφές του Κυριάκου Μητσοτάκη και των ομολόγων του, του Ισραήλ και της Κύπρου για τον ενεργειακό αγωγό EAST-MED. Μία κίνηση άκρως απαντητική στην προκλητικότητα της Τουρκίας.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

-Στις 28 του μήνα, ξεκινά η απόπειρα «υβριδικής εισβολής» μεταναστών στον Έβρο εν όψει τριημέρου Κ. Δευτέρας. Για την ιστορία να υπενθυμίσουμε ότι οι τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις δέχθηκαν αεροπορική επίθεση από τον συνασπισμό του κυβερνητικού στρατού του Μπασάρ αλ Άσαντ και της Ρωσίας, στην περιοχή της Ιντλίμπ, με τουλάχιστον 33 νεκρούς Τούρκους στρατιώτες. Το γεγονός εξοργίζει την Άγκυρα και ανακοινώνει ότι πρόκειται να ανοίξει τα σύνορά της, κάτι για το οποίο προειδοποιούσε μήνες προηγουμένως.

-Στις 29 Φεβρουαρίου ο Τούρκος Πρόεδρος ανακοινώνει ότι τα σύνορα έχουν ανοίξει από την προηγούμενη ημέρα και δεν πρόκειται να κλείσουν, απελευθερώνοντας έτσι τεράστιες μάζες μεταναστών να περάσουν στην Ελλάδα.

Στα ελληνοτουρκικά σύνορα μαζεύτηκαν χιλιάδες μετανάστες. Η Ελλάδα προστατεύει τα σύνορά της, ενισχύοντας τις στρατιωτικές δυνάμεις της σε ξηρά και θάλασσα.

ΜΑΡΤΙΟΣ

-Την 1η Μαρτίου η ελληνική κυβέρνηση ζητά από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex) να εκκινήσει μια ταχεία επέμβαση στα εξωτερικά σύνορά της.

-Στις 2 Μαρτίου η Frontex έχει αυξήσει τις δυνατότητες επιτήρησης στα ελληνικά σύνορα και αναδιατάσσει τα μέλη της από άλλες επιχειρήσεις ώστε να παράσχει άμεση βοήθεια. Στην περιοχή σημειώνονται επεισόδια ενώ η Κυβέρνηση της Ελλάδας ανακοινώνει ότι από το πρωί του Σαββάτου ως το απόγευμα της Δευτέρας αποτράπηκαν 24.203 προσπάθειες παράνομης εισόδου στην Ελλάδα και συνελήφθησαν 183 άτομα.

Ο Ερντογάν βάλλει κατά της Αθήνας και ισχυρίζεται ότι δύο άνθρωποι σκοτώθηκαν και ένας τραυματίστηκε από τα επεισόδια, γεγονός που όπως λέει χαρακτηριστικά, δείχνει ότι «η Αθήνα δεν σέβεται τον διεθνή νόμο περί μεταναστευτικού». Την ίδια ώρα καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να «δει τι κάνει η Ελλάδα στο Αιγαίο».

Το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών, ξεκαθαρίζει ότι δεν ρίφθηκε ούτε και μια σφαίρα εναντίον ατόμων που παράνομα προσπαθούν να περάσουν τα σύνορα, τονίζοντας ότι αντίθετες αναφορές είναι fake news και τουρκική προπαγάνδα. «Όταν μια χώρα εργαλειοποιεί ανθρώπους ως πολιορκητικό κριό, κατασκευάζει ψευδείς ειδήσεις για να τους παραπλανήσει και παραβιάζει συστηματικά την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα γειτονικών χωρών, δεν είναι σε θέση να κουνά το δάκτυλο σε κανέναν. Και βέβαια δεν είναι σε θέση να δίνει μαθήματα Διεθνούς Δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Άλλωστε, σε αυτά τα μαθήματα, η Τουρκία επί χρόνια μένει μετεξεταστέα».

-Στις 3 Μαρτίου ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης πραγματοποίησε αυτοψία στην Αλεξανδρούπολη, ενώ αργότερα θα υποδεχθεί τους επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Ένωσης -τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νταβίντ Σασόλι.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης μιλά για οργανωμένο σχέδιο δημογραφικής αλλοίωσης της Κύπρου από την Τουρκία αφού τα τελευταία 24ωρα φτάνουν κύματα μεταναστών σε Ελλάδα και Κύπρο. Νωρίτερα ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος είχε μιλήσει για 100 πρόσωπα από χώρες της Αφρικής και της Ασίας που συγκεντρώθηκαν στη γραμμή αντιπαράταξης και ζητούσαν πολιτικό άσυλο.

ΜΑΪΟΣ

Στις 30 Μαΐου, δημοσιεύονται στην τουρκική Εφημερίδα της Κυβερνήσεως τα αιτήματα της τουρκικής πετρελαϊκής εταιρίας TPAO προς την Γενική Διεύθυνση Μεταλλευτικών και Πετρελαϊκών Έργων (MAPEG) του τουρκικού υπουργείου Ενέργειας για έρευνες υδρογονανθράκων σε επτά σημεία, που βρίσκονται πάνω σε ένα νοητό τόξο από νοτιοανατολικά της Κρήτης ως τα ανατολικά της Ρόδου. Ήταν από τότε προφανές ότι τα αιτήματα της ΤΡΑΟ εντάσσονταν σε μια κεντρική στρατηγική….

ΙΟΥΝΙΟΣ

-Στις 2 Ιουνίου ο πρέσβης Τ. Ερτσιγιές, επικεφαλής της Διεύθυνσης Διμερών Πολιτικών Σχέσεων και Υποθέσεων Ναυτιλίας, Αεροπλοΐας και Συνόρων του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, δημοσίευσε τους σχετικούς χάρτες στο Twitter, ενώ ακολούθησαν σχετικές δηλώσεις του Τούρκου προέδρου Ρ. Τ. Ερντογάν και του υπουργού Ενέργειας, Φ. Ντονμέζ, ο οποίοι προσδιόρισαν και τον χρονικό ορίζοντα για την πραγματοποίηση ερευνών σε 3-4 μήνες…

Μετά από αυτές τις δηλώσεις αλλά και όλων των ενδείξεων η ελληνική κυβέρνηση προετοιμάστηκε για κλιμάκωση των τουρκικών προκλήσεων για τον Σεπτέμβριο, με διπλωματικές κινήσεις αλλά και ενίσχυσης του αμυντικού μηχανισμού της χώρας.

ΙΟΥΛΙΟΣ

-Ενώ η Τουρκία προσδιόριζε την …κλιμάκωση για τον Σεπτέμβριο, επέσπευσε τις κινήσεις της, με την έκδοση αναγγελίας NAVTEX για έρευνες του πλοίου Oruc Reis από 21 Ιουλίου ως 2 Αυγούστου στο νοτιοανατολικό όριο της ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδας που δικαιούται η Ελλάδα κατά το διεθνές δίκαιο.

Έτσι στις 21 Ιουλίου η Τουρκία αιφνιδίασε την Ελλάδα με την έκδοση της NAVTEX την ίδια ημέρα με την αναγγελθείσα έναρξη ερευνών και την ταυτόχρονη έξοδο σημαντικού αριθμού τουρκικών πολεμικών πλοίων από το ναύσταθμο του Aksaz.

Το πρωί της 21ης Ιουλίου ο Α/ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Κ. Φλώρος βρισκόταν σε επίσκεψη στην Κύπρο, ο Έλληνας πρέσβης στην Άγκυρα Μ. Διάμεσης βρισκόταν με άδεια στην Αθήνα και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επέστρεφε από τις Βρυξέλλες μετά την τετραήμερη διαπραγμάτευση της Συνόδου Κορυφής που είχε ξεκινήσει στις 17 Ιουλίου.

Η τουρκική απόπειρα αιφνιδιασμού απέτυχε, καθώς η ταχεία κινητοποίηση των ελληνικών ναυτικών δυνάμεων απέτρεψε τη δημιουργία τουρκικού τακτικού πλεονεκτήματος. Ωστόσο, η τουρκική κινητοποίηση συνεχιζόταν, με την έξοδο ναυτικών μονάδων τόσο από τη Φώκαια όσο και από τα Δαρδανέλια. Αντίστοιχα, η κινητοποίηση του ελληνικού Στόλου ήταν τεράστια, καθώς χάρη στην αυταπάρνηση του προσωπικού τέθηκαν σε λειτουργία ακόμη και μέσα που τυπικώς βρίσκονταν σε ακινησία.

-Μετά την κρίσιμη νύχτα της 21ης προς 22 Ιουλίου, όπου η ένταση ιδίως στην περιοχή των Δωδεκανήσων ήταν μεγάλη και υπήρξαν «οριακές» στιγμές, η κατάσταση εκτονώθηκε σχετικά. Σύμφωνα με πληροφορίες γερμανικών ΜΜΕ, στην εκτόνωση συνέβαλε παρέμβαση της καγκελαρίου Α. Μέρκελ προς τον Τούρκο πρόεδρο Ρ.Τ. Ερντογάν.

-Από το πρωί της 22ης Ιουλίου η κατάσταση θυμίζει παρτίδα σκάκι. Η κάθε πλευρά αναμετρά την άλλη προσπαθώντας να διαβλέψει τις επόμενες κινήσεις. Στις 22 Ιουλίου το ΓΕΕΘΑ διέψευσε εμμέσως φήμες περί απόσυρσης των τουρκικών πλοίων, δηλώνοντας ότι η κατάσταση παρέμενε αμετάβλητη.

-Στις 23 Ιουλίου συνεδρίασε το Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο της Τουρκίας, και το ανακοινωθέν της συνεδρίασης, υποβαθμίζοντας το ζήτημα των ερευνών με ήπιες αναφορές μετά από άλλα (π.χ. Λιβύη), έδειξε ότι η τουρκική ηγεσία δεν επιθυμούσε να εκτεθεί «σηκώνοντας» το θέμα.

-Από ελληνικής πλευράς η ετοιμότητα παρέμενε αμετάβλητη, καθώς υπήρχε η εκτίμηση ότι στις 24 Ιουλίου ενδεχομένως ο Ρ.Τ. Ερντογάν θα συνδύαζε την πρώτη προσευχή στην Αγία Σοφία με την πανηγυρική αναγγελία του απόπλου του Oruc Reis, που ως τότε παρέμενε αγκυροβολημένο στην Αττάλεια. Τελικώς η 24η Ιουλίου πέρασε χωρίς να αποπλεύσει το Oruc Reis.

-Στις 25 Ιουλίου παρατηρείται αποκλιμάκωση στην περιοχή, καθώς σταδιακά καταγράφονται επιστροφές τουρκικών πλοίων στις βάσεις τους. Ωστόσο η τουρκική NAVTEX περί διεξαγωγής ερευνών ως τις 2 Αυγούστου παραμένει σε ισχύ.

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ

-Στις 6 Αυγούστου Ελλάδα και Αίγυπτος κατέληξαν σε ιστορική συμφωνία για την τμηματική οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών μεταξύ των δύο χωρών.

Η συμφωνία υπεγράφη ύστερα από την επίσκεψη – αστραπή του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, στην πρωτεύουσα της Αιγύπτου.

Η συμφωνία έχει στόχο να την ακυρότητα του τουρκο-λιβυκού μνημονίου, εφόσον η κυβέρνηση της Λιβύης δεν έχει καμία απολύτως νόμιμη βάση να απορρίπτει τη συζήτηση με την Ελλάδα για να ολοκληρωθεί με νόμιμο τρόπο η οριοθέτηση μεταξύ μας ΑΟΖ στην περιοχή νοτίως της Κρήτης. Η οριοθέτηση αυτή είναι η μόνη νόμιμη και εξυπηρετεί το συμφέρον αμφοτέρων των χωρών μας.

Η συμφωνία συνομολογήθηκε με το Κάιρο μετά από 13 γύρους διαπραγματεύσεων και 15 χρόνια μετά την έναρξη τους καθώς και 8 μήνες μετά τη συμφωνία Άγκυρας-Τρίπολης.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ

Στις 18 Σεπτεμβρίου η Τουρκία αποσύρει το τουρκικό πλοίο σεισμογραφικών ερευνών Oruc Reis από την ανατολική Μεσόγειο για να επιτρέψει μια διπλωματική προσέγγιση με την Ελλάδα. «Αλλά αυτό δεν σημαίνει πως οι τουρκικές επιχειρήσεις στην περιοχή έχουν τελειώσει» δήλωσε ο Ταγίπ Ερντογάν. Ο Τούρκος Πρόεδρος δήλωσε επίσης πως είναι έτοιμος να συναντηθεί με φυσική παρουσία ή μέσω βιντεοδιάσκεψης με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για να συζητήσουν τις εντάσεις στην ανατολική Μεσόγειο…

Η κίνηση μεταφράστηκε ως τακτική της Τουρκία ενόψει της συνόδου κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να αποτρέψει πιθανές κυρώσεις έναντι της.

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ

-Τα ξημερώματα της 2α Οκτωβρίου και έπειτα από περίπου εννέα ώρες σκληρών διαπραγματεύσεων, ολοκληρώθηκε η πρώτη ημέρα της Συνόδου Κορυφής, όπου εξετάστηκε το ενδεχόμενο κυρώσεων κατά της Τουρκίας για την προκλητική της συμπεριφορά σε Ελλάδα και Κύπρο .

Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατόρθωσαν να έρθουν σε συμφωνία λίγο πριν τις 02:00 τα ξημερώματα για τη διαχείριση του ζητήματος με την Τουρκία, καθώς και για την επιβολή κυρώσεων στη Λευκορωσία για τη νοθεία στις προεδρικές εκλογές.

Συμφώνησαν συγκεκριμένα στο κείμενο συμπερασμάτων του ο Σαρλ Μισέλ. Το κείμενο προσθέτει την καταδίκη της ΕΕ για τις παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Αναφέρει πως η ΕΕ «είναι πλήρως δεσμευμένη στην επίλυση του Κυπριακού», διατηρεί τη φράση για «χρήση όλων των μέσων» σε περίπτωση μονομερών ενεργειών της Τουρκίας, δεσμεύει το Συμβούλιο για αποφάσεις ως το Δεκέμβρη και περιλαμβάνει την ελληνική φράση για «οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών».

Επίσης, τονίζεται πως η ΕΕ «καλεί την Τουρκία να ξεκινήσει διάλογο με στόχο την επίλυση όλων των θαλάσσιων διαφορών με την Κύπρο» και σημειώνει ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «παραμένει πλήρως δεσμευμένο για μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού».

Το συμφωνημένο κείμενο επίσης καταργεί μια προηγούμενη αναφορά ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί η κατανομή των πόρων υδρογονανθράκων στην Κύπρο, ενώ τονίζεται πως «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και θα επανέλθει αναλόγως και θα λάβει αποφάσεις, ανάλογα με την περίπτωση, το αργότερο κατά τη σύνοδό στις 10-11 Δεκεμβρίου.

-Στις 8 Οκτωβρίου οι υπουργοί Εξωτερικών της Ελλάδας Νίκος Δένδιας και της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου συναντήθηκαν στην Μπρατισλάβα και συμφώνησαν να διεξαχθούν διμερείς διερευνητικές επαφές.

-Στις 12 Οκτωβρίου η Άγκυρα κλιμακώνει ξαφνικά και ξαναβγάζει το «Όρουτς Ρέις» δίπλα στο Καστελόριζο, μέχρι τις 22 Οκτωβρίου – Η Navtex εκδόθηκε στις 23:50 και αφορούσε περιοχή 7,5 μίλια από το Καστελόριζο.

Η περιοχή που δεσμεύεται ξεκινάει από μεγάλη απόσταση στα νότια της Ρόδου και το βόρειο τμήμα της «κλείνει» μόλις νότια από το σύμπλεγμα του Καστελόριζου, με τις δύο άκρες του να βρίσκονται ανάμεσα στη Ρω και στη Στρογγύλη, τις δύο νησίδες που συμπληρώνουν το σύμπλεγμα.

Άλλα δύο πλοία, τα Ataman και Cengiz Han, θα συνεχίσουν τις έρευνές τους σε θαλάσσια περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου που συμπεριλαμβάνει ύδατα νότια του Καστελόριζου ως την 22η Οκτωβρίου, σύμφωνα με την ειδοποίηση.

-Στις 15 και 16 Οκτωβρίου συνέρχεται ξανά (για δεύτερη φορά σε ένα μήνα) η Σύνοδος Κορυφής με την Αθήνα να πιέζει για κυρώσεις κατά της Τουρκίας και αυτή να παραπέμπει το θέμα για τον Δεκέμβριο…

To Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναβεβαιώνει τα συμπεράσματα της 2ας Οκτωβρίου 2020 και εκφράζει έντονη αποδοκιμασία για τις νέες μονομερείς και προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένων των ερευνητικών δραστηριοτήτων. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να σεβαστεί τα ψηφίσματα 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τονίζει τη σημασία του καθεστώτος της Αμμοχώστου, επαναλαμβάνοντας την πλήρη αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα και την Κύπρο. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να αντιστρέψει αυτές τις ενέργειες και να εργαστεί για τη μείωση των εντάσεων κατά τρόπο συνεπή και συστηματικό.

Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας στάθηκε και σε ένα άλλο θέμα μιλώντας στους ομολόγους του, αυτό των πωλήσεων όπλων στην Τουρκία. Ειδικότερα, υπενθύμισε πως κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων της Άγκυρας στη Συρία είχαν υπάρξει αποφάσεις για εμπάργκο πώλησης όπλων προς την Τουρκία από ορισμένα μεμονωμένα κράτη μέλη. Όπως είπε, η καλύτερη έκφραση αλληλεγγύης θα μπορούσε να είναι οι χώρες της ΕΕ να μην επιτρέπουν την πώληση όπλων στην Τουρκία, τα οποία ενδεχομένως θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν κατά της κυριαρχίας κράτους-μέλους. Η θέση έγινε κατανοητή, αλλά δεν υιοθετήθηκε…

-Στις 18 Οκτωβρίου η Τουρκία είχε ανακοινώνει εν μέσω τυμπανοκρουσιών την υπερψήφιση νέου νόμου με τον οποίο διευρύνει την περιοχή ευθύνης της για την έρευνα και διάσωση και ούτε λίγο, ούτε πολύ μας έλεγε ότι το μισό Αιγαίο μαζί με τα νησιά της Ελλάδας είναι περιοχές στις οποίες η Τουρκία έχει δικαίωμα για έρευνα και διάσωση.

Μάλιστα ο υπουργός Μεταφορών της Τουρκίας Αντίλ Καραϊσμαΐλογλου, έχει αναρτήσει και σχετικό χάρτη στον οποίο φαινόταν να έχει «μαρκάρει» το μισό Αιγαίο και όλη την περιοχή από την Κρήτη μέχρι την Κύπρο.

-Στις 24 Οκτωβρίου έγινε γνωστό ότι, στις 14 Οκτωβρίου ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Τουρκίας στα Ηνωμένα Έθνη, Φεριντούν Χ. Σινιρλιόγλου, απέστειλε επιστολή στον Γ.Γ. του ΟΗΕ, όπου περιγράφει τους όρους και τις προϋποθέσεις που θέτει για να υπάρξει διάλογος με την Ελλάδα.

Η Τουρκία επιχειρεί για άλλη μία φορά να επιρρίψει ευθύνες στην Ελλάδα για την ένταση κάνοντας λόγο για «μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις της Ελλάδας και της ελληνοκυπριακής διοίκησης» και επιμένει ότι η Ελλάδα οδήγησε σε ακύρωση των διερευνητικών με την υπογραφή της Συμφωνίας οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αίγυπτο.

Στην επιστολή, θίγεται το ζήτημα της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών και της επέκτασης των ναυτικών μιλίων.

Η Άγκυρα επισημαίνει ότι δεν μπορεί να υπάρξει διάλογος εάν η Ελλάδα δεν αποκηρύξει τον «χάρτη της Σεβίλλης» (σ.σ. η Ελλάδα ποτέ δεν έχει επικαλεστεί τον χάρτη αυτό ο οποίος αποτυπώνει τις ευρωπαϊκές ΑΟΖ μεταξύ αυτών και την Ελληνική με πλήρη επήρεια των Νησιών και βάση της μέσης γραμμής) και επίσης αν δεν αρθούν οι «παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου» που αφορούν τον εξοπλισμό των νησιών και την διαφοροποίηση του εναέριου χώρου από τα χωρικά ύδατα.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ

-Στις 2 Νοεμβρίου η Τουρκία δέχεται διπλωματική ήττα για τον παράνομο χάρτη που δημοσιοποίησε 15 ημέρες προηγουμένως με τον οποίο διευρύνει τα όρια έρευνας και διάσωσης, «γκριζάροντας» επί της ουσίας το μισό Αιγαίο.

Η ICAO με επιστολή της προς το υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας υπογραμμίζει ότι δεν υφίσταται καμία αλλαγή στα ισχύοντα όρια και αρμοδιότητες για επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης (SAR) Αθηνών.

Στην εν λόγω επιστολή, η κα Liu επισημαίνει ακόμη ότι δεν έχει υποβληθεί καμία πρόταση τροποποίησης των ορίων αυτών από την Τουρκική πλευρά και ότι εν πάση περιπτώσει τα όρια μπορούν να τροποποιηθούν μόνο εάν υπάρχει συμφωνία από όλα τα κράτη της περιοχής, συμπεριλαμβανομένης βεβαίως της Ελλάδας.

-Στις 22 Νοεμβρίου η Τουρκία παραμένει ανυποχώρητη στην τακτική των προκλήσεων, και την ώρα που καλεί την Ελλάδα σε διάλογο προχωρά σε… μπαράζ Navtex με τις οποίες δεσμεύει τη θαλάσσια περιοχή νοτιοανατολικά του Καστελλόριζου.

Η Navtex για το Οruc Reis, μαζί με τα συνοδευτικά του, θα πλέει στην Ανατολική Μεσόγειο έως τις 29 Νοεμβρίου…

Μάλιστα, το βόρειο άκρο της περιοχής που δέσμευσε η Τουρκία βρίσκεται σε απόσταση μόλις 6,5 ναυτικών μιλίων από το Καστελλόριζο. Οι Τούρκοι είχαν κάνει το ίδιο με τη Νavtex στις 11 Οκτωβρίου.

-Στις 24 Νοεμβρίου , τη στιγμή που το Oruc Reis πλέει παράνομα εντός της ελληνική υφαλοκρηπίδας, η Τουρκία εξέδωσε τρεις Navtex θέτοντας εκ νέου ζήτημα αποστρατικοποίησης έξι νησιών του Αιγαίου. Πρόκειται για την Ικαρία, την Πάτμο, την Σαμοθράκη, την Λήμνο, την Χίο και την Σάμο. Όπως αναφέρεται στις Navtex, παραβιάζονται τόσο η Συνθήκη της Λωζάνης, την οποία, πάντως, ο τούρκος πρόεδρος έχει αμφισβητήσει με δημόσιες τοποθετήσεις του, όσο και η Συνθήκη των Παρισίων.

-Στις 26 Νοεμβρίου για πρώτη φορά, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με ευρεία πλειοψηφία, υπερψήφισε την αυστηρή επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία υιοθετώντας την τροπολογία που κατέθεσε η Ελληνική και Κυπριακή Αντιπροσωπεία, με πρωτοβουλία των Βαγγέλη Μεϊμαράκη, Λευτέρη Χριστοφόρου και Λουκά Φουρλά. Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας ήταν 440 ψήφοι υπέρ, 193 κατά και 53 αποχή.

Πρόκειται για μια σημαντική απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που στέλνει ένα καθαρό μήνυμα στους ηγέτες της ΕΕ, για την συνεδρίαση της 11ης Δεκεμβρίου.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

Η θέση της γερμανικής προεδρίας για ήπιες κυρώσεις στην Τουρκία, υπερίσχυσε στη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης στις 10-11 Δεκεμβρίου, μετά τη συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι 27, επί του κειμένου συμπερασμάτων.

Πρόκειται για μια συμβιβαστική λύση ανάμεσα στα δύο στρατόπεδα που έχουν διαμορφωθεί στους κόλπους της ΕΕ απέναντι στην Τουρκία.

Υιοθετήθηκε πιο σκληρή γλώσσα κατά της Άγκυρας, αλλά τυχόν απόφαση για άμεσες κυρώσεις, μετατίθεται στην σύνοδο κορυφής του Μαρτίου. Η ΕΕ διεύρυνε τον κατάλογο με τα πρόσωπα στα οποία θα επιβληθούν οι κυρώσεις, καταδικάζει τις προκλητικές ενέργειες της Άγκυρας, αναφέρεται στη δραστηριότητα του Oruc Reis και ζητά να υπάρξει αποκλιμάκωση της έντασης για να αρχίσουν οι διμερείς επαφές Ελλάδας-Τουρκίας.

ΠΗΓΗ:https://simerini.sigmalive.com/article/2021/1/2/anaskopese-2020-e-kheirotere-krise-stis-ellenotourkikes-skheseis/