των Δόνα Καπαρτή και Μάριου Πουλλάδου
1 Ιαν 2017
ΤΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ-ΣΤΑΘΜΟΙ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΤΟ 2016
Οι μνηστήρες του τρίτου γύρου αδειοδότησης στην Κυπριακή ΑΟΖ, η βιωσιμότητα του East Med και του Euroasia Interconnector, οι προκλήσεις των Τούρκων και η εμβάθυνση της περιφερειακής συνεργασίας
Παρά τις συνεχιζόμενες προκλήσεις της Τουρκίας και τους εκβιασμούς για τερματισμό του ενεργειακού μας προγράμματος, μεγάλοι ενεργειακοί κολοσσοί έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης στην υποσχόμενη Κυπριακή ΑΟΖ, της οποίας το μέλλον προδιαγράφεται εξόχως ενδιαφέρ
Μπορεί οι εξελίξεις στο Κυπριακό να θεωρούνται από αρκετούς ως το σημαντικότερο ζήτημα που μονοπώλησε την ατζέντα του 2016, εντούτοις σε μια παράλληλη τροχιά, αυτό που στην πραγματικότητα αποτελεί καταλυτικό παράγοντα των εξελίξεων έχοντας επιπτώσεις σε περιφερειακό επίπεδο, είναι το θέμα της ενέργειας. Στη χρονιά που μας πέρασε η Κυπριακή Δημοκρατία συνέχισε τη σταθερή πορεία του ενεργειακού της προγράμματος προχωρώντας μάλιστα στην ανακήρυξη του Γ’ γύρου αδειοδότησης για έρευνες στην Κυπριακή ΑΟΖ.
Ανάμεσα στις βασικές αιτίες της κίνησης αυτής ήταν η ανακάλυψη του υπεργιγαντιαίου κοιτάσματος ΖΟΡ στη γειτνιάζουσα αιγυπτιακή ΑΟΖ. Παρά τις συνεχιζόμενες προκλήσεις της Τουρκίας και τους εκβιασμούς για τερματισμό του ενεργειακού μας προγράμματος, μεγάλοι ενεργειακοί κολοσσοί έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης στην υποσχόμενη Κυπριακή ΑΟΖ, της οποίας το μέλλον προδιαγράφεται εξόχως ενδιαφέρον. Οι νέες γεωτρήσεις της ΤΟΤΑL στον στόχο «Ονησίφορος» για το οικόπεδο 11 είναι προγραμματισμένες για τον Απρίλιο του 2017 και όλοι αναμένουν με αγωνία το αποτέλεσμα. Στην παρούσα ανάλυση θα γίνει μια συνοπτική ανασκόπηση των σημαντικότερων γεγονότων στον τομέα της ενέργειας το 2016.
27 Ιανουαρίου – Συμφωνία με BG
Υπογράφεται στο Υπουργείο Ενέργειας η συμφωνία εισόδου της βρετανικής BG στην κοινοπραξία που διαχειρίζεται το κοίτασμα Αφροδίτη στο Οικόπεδο 12. Με μια τετραπλή χειραψία μεταξύ Υπουργού Ενέργειας και εκπροσώπων της BG της Noble και της Delek, σφραγίζεται η εξαγορά από τον βρετανικό κολοσσό του 35% του κοιτάσματος Αφροδίτη στο οικόπεδο 12 στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.
6 Απριλίου – Τα έσοδα από Φ.Α.
Αποκαλυπτικός ως προς τα μεγέθη των εσόδων από το κοίτασμα «Αφροδίτη» στην Κυπριακή ΑΟΖ ήταν ο Υπουργός Οικονομικών Xάρης Γεωργιάδης σε συνέντευξή του στην εκπομπή του Σκάι Ελλάδος «Ιστορίες». Χαρακτηρίζει ως εξαιρετικής σημασίας τα καθαρά έσοδα του κοιτάσματος, λέγοντας ότι θα μπορούσαν να καλύψουν την αποπληρωμή πέραν του 1/3 του υφιστάμενου δημοσίου χρέους της Κύπρου.
13 Ιουνίου – Εθνικό Ταμείο Επενδύσεων
Νομοσχέδιο για την ίδρυση Εθνικού Ταμείου Επενδύσεων στο πλαίσιο της διαχείρισης των μελλοντικών εσόδων από το φυσικό αέριο αποφασίζει το Υπουργικό Συμβούλιο και ανακοινώνει ο Υπουργός Οικονομικών. Πρόκειται για το πλαίσιο διαχείρισης των μελλοντικών εσόδων από το φυσικό αέριο.
22 Ιουλίου – Οι έξι μνηστήρες της ΑΟΖ στον τρίτο γύρο
Έξι συνολικά αιτήσεις καταχωρούνται από οκτώ εταιρείες, που αφορούν όλα τα τεμάχια που συμπεριλαμβάνονται στον τρίτο γύρο αδειοδότησης, τις οποίες και λαμβάνει το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού. Πρόκειται για τις ExxonMobil, Statoil, Total, Eni, Delek, Qatar Petroleum & Cairn Energy.
31 Ιουλίου – Στη Λεμεσό η πλατφόρμα φυσικού αερίου Castoro Sei
Στη Λεμεσό κατέφθασε η πλωτή μονάδα/πλατφόρμα Castoro Sei (Saipem) της εταιρείας ENI, με τη διαδικασία ελλιμενισμού να ξεκινά γύρω στις 7:00 το πρωί και να ολοκληρώνεται λίγο πριν από το μεσημέρι της Κυριακής. Η πλατφόρμα είναι προγραμματισμένο να συμμετέχει στις διαδικασίες εξόρυξης στο ΖΟΡ της Αιγύπτου και θα παρέμενε στην Κύπρο για διάστημα περίπου έξι μηνών, ενώ αναμένεται να αναχωρήσει για την Αίγυπτο στις αρχές του 2017.
27 Αυγούστου – Toυρκική φρεγάτα ανοικτά του Ακάμα
Πλοίο υπό κυπριακή σημαία, το οποίο ενεργούσε εκ μέρους του Υπουργείου Γεωργίας, παρενοχλήθηκε από τουρκική φρεγάτα στα ανοικτά του Ακάμα, σύμφωνα με τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο Νίκο Χριστοδουλίδη. Η Κυβέρνηση διαμήνυσε ότι «η Κυπριακή Δημοκρατία θα προβεί σε όλες τις ενδεδειγμένες ενέργειες προς τους διεθνείς οργανισμούς και ξένες κυβερνήσεις για την ενέργεια της Τουρκίας και, αν θέλετε, η καλύτερη απάντηση στις ενέργειες της Τουρκίας είναι τα αποτελέσματα του πρόσφατου τρίτου γύρου αδειοδότησης εντός της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας».
31 Αυγούστου – Συμφωνία Κύπρου – Αιγύπτου
Εξαιρετικής σημασίας συμφωνία, η οποία προβλέπει τη μεταφορά φυσικού αερίου μέσω απευθείας υποθαλάσσιου αγωγού από την Κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη προς την Αίγυπτο, υπογράφουν ο Υπουργός Ενέργειας Γιώργος Λακκοτρύπης και ο Αιγύπτιος Υπουργός Πετρελαίου και Ορυκτών Πόρων Τάρεκ ελ Μόλα. Η συμφωνία κρίνεται ιδιαίτερης σημασίας, καθώς αναμένεται να θέσει σημαντικές βάσεις για εκμετάλλευση του κυπριακού φυσικού αερίου με έναν σημαντικό ενεργειακό παίκτη της περιοχής, όπως η Αίγυπτος.
1 Σεπτέμβρη – Μεταφορά Φ.Α. στην Αίγυπτο
Μεταξύ 2020 και 2022 εκτίμησε ο Υπουργός Ενέργειας Γιώργος Λακκοτρύπης ότι θα ξεκινήσει η μεταφορά του κυπριακού φυσικού αερίου προς την Αίγυπτο. Μιλώντας στην εκπομπή του ΣΙΓΜΑ «Πρωτοσέλιδο», ο κ. Λακκοτρύπης επισημαίνει ότι η συμφωνία που υπογράφτηκε μία μέρα πριν ανάμεσα στις δύο χώρες, είναι η πρώτη από μια σειρά συμφωνιών που θα πρέπει να γίνουν σε διακρατικό επίπεδο, αλλά κυρίως σε εμπορικό, όπως ήταν η κύρια συμφωνία.
11 Οκτώβρη: Εμβαθύνουν τις σχέσεις Κύπρος – Αίγυπτος – Ελλάδα
Την αναγκαιότητα σταθερότητας στην ανατολική Μεσόγειο, επιβεβαιώνουν Αμπντέλ Φάταχ αλ-Σίσι, Νίκος Αναστασιάδης και Αλέξης Τσίπρας, κατά τη διάρκεια της τριμερούς συνάντησης Αιγύπτου, Κύπρου και Ελλάδας. Έμφαση στην ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο έδωσαν και οι τρεις αρχηγοί κρατών, με τον Έλληνα Πρωθυπουργό να απαντά εμμέσως πλην σαφώς στις πρόσφατες δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου, Ταγίπ Έρντογαν, ο οποίος αμφισβήτησε τη Συνθήκη της Λωζάννης.
12 Οκτωβρίου – Βιώσιμο το Euroasia Inteconnector
Την επιτυχή ολοκλήρωση των τεχνικών και οικονομικών μελετών και την έναρξη της κατασκευής της ηλεκτρικής διασύνδεσης EuroAsia Interconnector το 2017, ανακοίνωσε ο επίσημος Φορέας Υλοποίησης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ισραήλ-Κύπρου-Κρήτης-Αττικής, που θα τερματίσει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου. Σύμφωνα με δελτίο Τύπου, τα έργα για την έναρξη κατασκευής της ηλεκτρικής διασύνδεσης EuroAsia Interconnector, Ισραήλ-Κύπρου-Κρήτης-Αττικής δυναμικότητας 1000 MW, ξεκινούν το 2017 με ολοκλήρωση για Κύπρο – Ισραήλ το 2019, Κρήτη – Αττική το 2020 και Κύπρο – Κρήτη το 2022. Ο Φορέας Υλοποίησης έχει εκπονήσει τις οικονομικές μελέτες Ανάλυσης Κόστους Οφέλους (Cost Benefit Analysis -CBA), οι οποίες έχουν αναδείξει σημαντικά κοινωνικο-οικονομικά οφέλη της τάξης των 10 δις ευρώ.
1η Δεκεμβρίου: Σύσταση ομάδας εργασίας για προώθηση του EastMed
Τεχνικά εφικτός και εμπορικά βιώσιμος είναι ο αγωγός φυσικού αερίου EastMed, καταδεικνύει προκαταρκτική μελέτη, την οποία και εξετάζουν σε συνάντησή τους στη Ρώμη οι αρμόδιοι Υπουργοί της Κύπρου, της Ελλάδας και της Ιταλίας. Ο Carlo Calenda, Υπουργός Οικονομικής Ανάπτυξης της Ιταλίας, ο Γεώργιος Σταθάκης, Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Ελλάδας και ο Γιώργος Λακκοτρύπης, Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού της Κύπρου, προχωρούν στη σχετική έρευνα κατά τη συνάντησή τους στη Ρώμη την 1η Δεκεμβρίου 2016, στο περιθώριο της Υπουργικής Διάσκεψης της «Ένωσης για τη Μεσόγειο» και στην παρουσία των Miguel Arias Canete, Ευρωπαίου Επίτροπου Κλιματικής Δράσης και Ενέργειας, και Ron Adam, Συμβούλου Πολιτικής του Υπουργείου Υποδομών, Ενέργειας και Υδάτινων Πόρων του Ισραήλ.
8 Δεκεμβρίου – Πολυεθνική περιφερειακή δύναμη
Με την εισήγηση του Ισραηλινού Πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου για πολυεθνική, περιφερειακή δύναμη και συνεργασίες σε τομείς πέραν αυτών της ενέργειας, του τουρισμού και της καινοτομίας, πραγματοποιείται η τριμερής Κύπρου – Ελλάδας – Ισραήλ. Μεταξύ άλλων, ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός ανέφερε πως στη συνάντηση συζητήθηκε η διαμόρφωση μιας πολυεθνικής δύναμης επειγουσών αναγκών με ένα κοινό κέντρο επιχειρήσεων, καλώντας -εκ νέου- κι άλλες χώρες να ενταχθούν στη συμμαχία.
13 Δεκεμβρίου – Μεγάλο το ενδιαφέρον της TOTAL
Τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη πραγματοποιεί ο Διευθυντής της TOTAL, μέσα από την οποία ο δεύτερος εκφράζει το ενδιαφέρον τού γαλλικού κολοσσού σχετικά με την περαιτέρω επέκταση των εργασιών στην κυπριακή ΑΟΖ. Η εταιρεία κατέχει ήδη το οικόπεδο 11 και διεκδικεί τα τεμάχια 6 και 10.
22 Δεκεμβρίου – Εντός Ιανουαρίου τα νεότερα
Ο Υπουργός Ενέργειας Γιώργος Λακκοτρύπης ανακοινώνει πως οι διαπραγματεύσεις με όλα τα συμβαλλόμενα μέρη σε σχέση με την κατοχύρωση των οικοπέδων 6, 8, 10 της Κυπριακής ΑΟΖ αναμένεται να ολοκληρωθούν εντός Ιανουαρίου. Ο κ. Λακκοτρύπης σημειώνει πως οι εταιρείες γνωρίζουν την προοπτική που υπάρχει, ωστόσο ακόμα δεν γνωρίζουν με ακρίβεια και με σιγουριά τις ποσότητες και το κόστος που θα χρειαστεί η όλη διαδικασία αξιοποίησης. Σε σχέση με την κατοχύρωση του οικοπέδου 10 στην εταιρεία ExxonMobil και τη διασύνδεση που έχει η εταιρεία με τον Ρεξ Τίλερσον, ΥΠΕΞ των ΗΠΑ της Κυβέρνησης Τραμπ, ο κ. Λακκοτρύπης αναφέρει ότι σε συνδυασμό με την τοποθέτηση Ρος στο Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ, η εξέλιξη αυτή είναι όντως θετικής, μιας και δυο άτομα του Υπουργικού Συμβουλίου των ΗΠΑ θα γνωρίζουν καλά την περιοχή.
29 Δεκεμβρίου – Χωρίς Συμβούλους η ΕΥΚ
Η κρατική Εταιρεία Υδρογονανθράκων Κύπρου (ΕΥΚ) μένει χωρίς νομικούς συμβούλους, αφού σύμφωνα με απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών (ΑΑΠ), ο διαγωνισμός CHC/02/2016, που αφορά εξασφάλιση υπηρεσιών για νομικές συμβουλές σε θέματα υδρογονανθράκων, μπαίνει στο ψυγείο.
