26/12024
Γράφει η Ευαγγελία Μπίφη
Στα όρια της υπομονής τους έχουν οδηγηθεί προ πολλού και οι δύο όχθες του Ατλαντικού με τον Βίκτορ Όρμπαν, ο οποίος συστηματικά «ξηλώνει» το Κράτος Δικαίου στην Ουγγαρία, πλήττει την ευρωπαϊκή συνοχή, υπονομεύει το κοινό μέτωπο κατά της Ρωσίας και τώρα είναι το μόνο εμπόδιο που στέκεται ανάμεσα στη Σουηδία και το ΝΑΤΟ. Παρότι η τουρκική Εθνοσυνέλευση τελικά ενέκρινε την ένταξη, ο Όρμπαν συνεχίζει να παίζει το παιχνίδι των καθυστερήσεων και είτε είναι, είτε δεν είναι, οι κινήσεις του σε συντονισμό με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, το σίγουρο είναι πως εξυπηρετούν την Άγκυρα έως ότου δει να γίνεται πράξη η πώληση των F-16 από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο πόλεμος του Βλαντιμίρ Πούτιν κατά της Ουκρανίας έχει διευρύνει από το Φεβρουάριο του 2022 το πεδίο της εκβιαστικής δράσης του Βίκτορ Όρμπαν, ο οποίος και βρίσκεται σε μόνιμη σύγκρουση με τις Βρυξέλλες για τη δημοκρατική οπισθοδρόμηση που έχει στερήσει στη χώρα του δισεκατομμύρια ευρώ σε κοινοτικές χρηματοδοτήσεις. Η κωλυσιεργία της Βουδαπέστης εδώ και 21 μήνες να επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ ευθυγραμμιζόμενη με την Τουρκία, οι ενεργειακές συμφωνίες που «κλείνει» με τη Μόσχα και το μπλόκο σε περαιτέρω βοήθεια προς την Ουκρανία, δυναμίτισαν περαιτέρω τις σχέσεις της με τους εταίρους της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και με τις Ηνωμένες Πολιτείες, και το κλίμα έρχεται να βαρύνει ακόμα πιο πολύ με τα ήξεις-αφήξεις για τη Σουηδία.
Η Τουρκία πλέον έχει εγκρίνει μέσω της Εθνοσυνέλευσης το Πρωτόκολλο εισδοχής της Σουηδίας και ο Ερντογάν το έχει υπογράψει, ωστόσο παρά τις επανειλημμένες διαβεβαιώσεις Όρμπαν ότι δεν θα είναι η Ουγγαρία η μόνη που θα μείνει να εναντιώνεται στην ένταξη, εκπέμπει ανάμεικτα σήματα και το δικό της Κοινοβούλιο δεν… βιάζεται. Άγκυρα και Βουδαπέστη είχαν επίσης καθυστερήσει την πορεία της Φινλανδίας προς το ΝΑΤΟ, αλλά η ουγγρική Βουλή κινήθηκε γρήγορα για να επικυρώσει την ένταξη τον Μάρτιο του 2023, μόλις έγινε σαφές ότι επίκειται ψηφοφορία στην τουρκική Εθνοσυνέλευση.
Εντός του ΝΑΤΟ, η ουγγρική στάση ως προς την επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας ερμηνεύεται εδώ και καιρό στο πλαίσιο της στενής συμμαχίας των Βίκτορ Όρμπαν και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Οι δύο ηγέτες είχαν την τελευταία τους θερμή συνάντηση μόλις ένα πριν στη Βουδαπέστη υπογράφοντας 16 συμφωνίες, με τον Ερντογάν να μιλά για στρατηγική εταιρική σχέση Τουρκίας και Ουγγαρίας, και τον Όρμπαν να σημειώνει ότι ο όγκος των διμερών εμπορικών συναλλαγών έχει διπλασιαστεί.
Εύλογα τίθεται το ερώτημα εάν αυτό το νέο παιχνίδι των καθυστερήσεων εκ μέρους της Βουδαπέστης είναι προϊόν συνεννόησης ανάμεσα σε Όρμπαν και Ερντογάν εν είδει δικλείδας ασφαλείας για την Τουρκία στο χρονικό διάστημα που θα μεσολαβήσει έως ότου λάβει επίσημα την έγκριση του αμερικανικού Κογκρέσου για την πώληση των 40 αεροσκαφών F-16 και των κιτ εκσυγχρονισμού για τον υφιστάμενο πεπαλαιωμένο στόλο της. Άλλωστε, επιδίωξη της Τουρκίας στο παζάρι με τις ΗΠΑ ήταν να πάνε βήμα-βήμα η «απελευθέρωση» της Σουηδίας ώστε να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και η αγορά των F-16.
Καταλυτική στο να κατευθύνει ο Ερντογάν την Εθνοσυνέλευση να ανάψει το «πράσινο φως» στην ένταξη ήταν η πρόσφατη επίσκεψη του επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Άντονι Μπλίνκεν, ο οποίος και κόμισε τη δέσμευση ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν θα προωθήσει το αίτημα για τα F-16 στο Κογκρέσο -χωρίς πάντως να μπορεί να εγγυηθεί και ότι θα γίνει δεκτό.
Ο Τούρκος πρόεδρος πήρε στη βάση των διαβεβαιώσεων Μπλίνκεν το ρίσκο για το «ναι» της Εθνοσυνέλευσης και εντός 24ωρου ο Αμερικανός πρόεδρος,Τζο Μπάιντεν, «ανταπέδωσε» στέλνοντας στο Κογκρέσο επιστολή με την οποία συστήνει στα μέλη του να στηρίξουν την πώληση των F-16. Ακολούθησε η υπογραφή Ερντογάν στο Πρωτόκολλο και η κυβέρνηση Μπάιντεν αναμένει την παραλαβή του στην Ουάσινγκτον για να υποβληθεί εν συνεχεία μέσω του Στέιτ Ντιπάρτμεντ το επίσημο αίτημα στο Κογκρέσο για τα F-16.
Η Ουγγαρία, εν τω μεταξύ, δεν παραθέτει στην πραγματικότητα τίποτα συγκεκριμένο για να εξηγήσει το γεγονός ότι τόσο καθυστερεί -και συνεχίζει να καθυστερεί- να εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας, ούτε και μπορούν να εκληφθούν σοβαρά από τους δυτικούς συμμάχους ισχυρισμοί της μορφής ότι οι καθυστερήσεις στην επικύρωση της ένταξης από το Κοινοβούλιο είναι πέραν του ελέγχου της κυβέρνησης, δεδομένου ότι οι βουλευτές του Fidesz ακολουθούν πιστά τις εντολές Όρμπαν. Μόλις δοθεί η εντολή να ψηφιστεί το Πρωτόκολλο, θα ψηφιστεί.
Καθώς η τουρκική Εθνοσυνέλευση ψήφιζε το βράδυ της Τρίτης για να επικυρώσει το Πρωτόκολλο για τη Σουηδία, ο Ούγγρος πρωθυπουργός σε μία αιφνιδιαστική κίνηση προσκαλούσε τον Σουηδό ομόλογό του, Ουλφ Κρίστερσον, στη Βουδαπέστη για συνομιλίες. Η πρόταση, όπως γνωστοποιήθηκε χθες, έγινε δεκτή με τον Κρίστερσον να αναφέρει σε απαντητική επιστολή πως «ένας πιο εντατικός πολιτικός διάλογος μεταξύ των χωρών μας θα ήταν επωφελής» και «η ολοκλήρωση της διαδικασίας επικύρωσης της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ από το ουγγρικό Κοινοβούλιο θα δημιουργήσει μια σταθερή βάση για να προχωρήσουμε στη διμερή μας σχέση και να ενισχύσουμε την αμοιβαία κατανόηση και εμπιστοσύνη».
Ο Βίκτορ Όρμπαν ανέφερε επίσης, μετά την ψηφοφορία στην Άγκυρα, πως θα καλέσει το Κοινοβούλιο της Ουγγαρίας να εγκρίνει την ένταξη, και αυτό μετέφερε σε τηλεφωνική συνομιλία με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ. Αλλά από τη δήλωση λείπει το χρονοδιάγραμμα. «Επαναβεβαίωσα ότι η ουγγρική κυβέρνηση υποστηρίζει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Τόνισα επίσης ότι θα συνεχίσουμε να παροτρύνουμε την ουγγρική Εθνοσυνέλευση να ψηφίσει υπέρ της ένταξης της Σουηδίας και να ολοκληρώσει την επικύρωση με την πρώτη δυνατή ευκαιρία», είπε ο Όρμπαν αναφορικά με την επικοινωνία με τον Γενς Στόλτενμπεργκ.
Ο πρόεδρος του ουγγρικού Κοινοβουλίου, Λάζλο Κόβερ, από την πλευρά του δεν «βλέπει» τίποτα επείγον στην κατάσταση και προεξοφλεί πως δεν θα πραγματοποιηθεί καμία έκτακτη συνεδρίαση του Κοινοβουλίου, ακόμη και αν η αντιπολίτευση το ζητήσει. «Δεν αισθάνομαι κάποια ιδιαίτερη επείγουσα ανάγκη. Επιπλέον, δεν νομίζω ότι υπάρχει μια έκτακτη κατάσταση», αναφέρει και αυτό που προσάπτει στη Στοκχόλμη είναι «αλαζονεία» και «έλλειψη σεβασμού» προς τη Βουδαπέστη.
Καθαρή επιχειρηματολογία για τη στάση της η Ουγγαρία δεν διαθέτει, παρά προβάλλει διαφορετικά και ενίοτε αντιφατικά, αλλά σίγουρα προσχηματικά, αίτια για τις καθυστερήσεις. Ανάμεσά τους, ισχυρισμοί περί του προγράμματος της Βουλής που δεν «βγαίνει» και δηλώσεις πολιτικών, όπως ο Λάζλο Κόβερ, που καυτηριάζουν επικρίσεις της Σουηδίας για την ποιότητα της δημοκρατίας στην Ουγγαρία. Καμία ουσιώδης αντίρρηση δεν έχει επιβληθεί επίσημα στο ΝΑΤΟ και σε αντίθεση με την Άγκυρα, που έθετε θέμα PKK και γκιουλενιστών, η Βουδαπέστη δεν έχει θέσει συγκεκριμένα ζητήματα.
Σαφώς, στο παρασκήνιο βρίσκεται και η αποφασιστικότητα Όρμπαν να διατηρήσει τις καλές σχέσεις με τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο εθνικιστής Ούγγρος πρωθυπουργός έχει πολλάκις διαμηνύσει προς πάσα κατεύθυνση πως δεν είναι προς το εθνικό συμφέρον της χώρας του να διαρρήξει τις διπλωματικές και οικονομικές σχέσεις με το Κρεμλίνο. Βαριά εξαρτημένη από τις εισαγωγές ρωσικές καυσίμων, η Βουδαπέστη έχει αρνηθεί να εφαρμόσει τις δυτικές κυρώσεις, κραδαίνοντας βέτο σε ευρωπαϊκές αποφάσεις κατά της Μόσχας προς εξασφάλιση ανταλλαγμάτων και εξαιρέσεων.
Κατ’ αυτόν άλλωστε η Ρωσία «δεν αποτελεί» κίνδυνο για την Ευρώπη. Αντίθετα στο πλαίσιο του αφηγήματος, που προβάλλεται από τα μέσα ενημέρωσης που τελούν υπό τον συντριπτικό έλεγχό του μαζί με τη Δικαιοσύνη και όλους τους θεσμούς, είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες που παρατείνουν τον πόλεμο στην Ουκρανία διά της επιβολής κυρώσεων στη Μόσχα και την αποστολή όπλων στο Κίεβο.
ΠΗΓΗ:https://www.liberal.gr/diethni-themata/giati-paizei-kathysteriseis-o-ormpan-me-tin-entaxi-tis-soyidias