του Χαράλαμπου Χραλαμπίδη
9 Νοε 2016
Εξήντα χρόνια από την άφιξη του Αρχηγού της ΕΟΚΑ στη Χλώρακα
Έφθασε στη χώρα μας με το ιστιοφόρο «Σειρήν», που είχε καπετάνιο τον Λάμπρο Ξανθόπουλο, συνοδευόμενος από τους Νότη Πετροπουλέα και Σωκράτη Λοϊζίδη
Συμπληρώνονται σήμερα 62 χρόνια από τη μέρα που έφθασε μυστικά στην Κύπρο για να ηγηθεί του ένοπλου Απελευθερωτικού Αγώνα της ΕΟΚΑ ο τότε απόστρατος συνταγματάρχης του Ελληνικού Στρατού, Γεώργιος Γρίβας, από το κατεχόμενο σήμερα Τρίκωμο, συνοδευόμενος από τον Σωκράτη Λοϊζίδη από το επίσης κατεχόμενο Δίκωμο και τον Νότη Πετροπουλέα από τη Μάνη.
Ο Αρχηγός ήρθε στην Κύπρο με το ιστιοφόρο «Σειρήν», που είχε καπετάνιο τον Λάμπρο Ξανθόπουλο. Τη διευθέτηση της καθόδου του Αρχηγού στο νησί είχαν αναλάβει ο ιδιοκτήτης του ιστιοφόρου Γεώργιος Ζήσης, ο πλοίαρχος του Λιμενικού Νικόλας Σταμπολής, ο ναύαρχος Αλέξανδρος Σακελλαρίου και ο Αντρέας Αζίνας. Στην ακρογιαλιά «της Αλυκής» της Χλώρακας τον Αρχηγό παρέλαβαν ο Κώστας Λεωνίδα, ο Νικόλας Μαυρονικόλας και ο Μιχαλάκης Παπαντωνίου.
Η άφιξη
Παραθέτουμε αυτούσια την περιγραφή της άφιξης του Διγενή, όπως την κατέγραψε ο Κώστας Λεωνίδα:
«Στις 8 Νοεμβρίου (1954), πριν ξεκινήσω μαζί με τον Νικόλα Μαυρονικόλα (για την παραλαβή του Αρχηγού), καθόμασταν στο σύλλογο της ΠΕΚ. Με πλησίασε ο Μιχαλάκης Παπαντωνίου (ανιψιότεκνός μου) και μου λέει: “Άντε θείε Κώστα, να πάω και εγώ”. Τού είπα: “Πού θα πας, ρε”. Μού λέει “Εκεί που θα πάτε εσείς”. Του λέω: “Πού πάμε εμείς; Τι ξέρεις; Σου είπε κανένας τίποτε;”. Αυτός επέμενε να μού λέει: “Άντε, θείε Κώστα” και με παρακαλούσε. Υποψιάστηκα ότι από κάποιον έμαθε κάτι ή που μας έβλεπε που κουβεντιάζαμε μυστικά με τον Νικόλα, υποψιάστηκε κάτι. Δεν έδωσα συνέχεια και έφυγα για τη θάλασσα. Εκεί ρώτησα τον Νικόλα αν είπε τίποτε στον Μιχαλάκη. Μου απάντησε: “Όχι, φαίνεται ότι κάτι υποψιάστηκε, εγώ δεν ξέρω τίποτε, πάντως χρειαζόμαστε και άλλους βοηθούς”. “Φώναξέ τον αύριο, κουβέντιασέ τον, σύστησέ του να μην τίποτε σε κανέναν και θα αποφασίσουμε αν πρέπει να τον προσλάβουμε”», αναφέρεται.
Η επόμενη νύχτα
«Την επόμενη νύχτα ήρθε πάλι ο Μιχαλάκης και κάθισε κοντά μου, τον ξανακουβέντιασα και του είπα μεταξύ άλλων: “Μιχαλάκη, για εκείνο που μου είπες ψες να μην πεις σε κανέναν τίποτε και θα σου πω. Εκεί που πάω είναι επικίνδυνα και υπάρχει κίνδυνος να σκοτωθούμε”. Αυτός επέμενε και του είπα: “Θα σου πω τελικά αύριο”. Το βράδυ ήρθε πάλι ο Μιχαλάκης στο ίδιο μέρος (στην ΠΕΚ) και μας βρήκε.
Του είπα: “Άκουσε, Μιχαλάκη, θα σε πάρω μαζί μου, αλλά ό,τι δεις, ό,τι ακούσεις, το στόμα σου κλειστό. Αν πεις τίποτα έχει τουφεκισμό, εντάξει;”. “Εντάξει”, μου λέει. Τον πήραμε μαζί μας σ’ άλλη τοποθεσία, “Βράχος” λέγεται, γιατί ήθελα να αλλάξω το μέρος, για λόγους ασφαλείας. Μίλησα ξανά στον Μιχαλάκη και του σύστησα πολύ μήπως και πει τίποτε, να έχει το στόμα του ραμμένο γιατί υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι.
Καθίσαμε στους βράχους και δώσαμε τα σήματα με το κλεφτοφάναρο και αγναντεύαμε τη θάλασσα σε αρκετή απόσταση. Γύρω στις 8.00 ήρθε το καΐκι. Είπα τότε στον Νικόλα και το Μιχαλάκη: “Εδώ δεν μπορούμε να τους βγάλουμε, είναι όλο βράχοι. Πάω μπροστά να τους καθοδηγήσω, για να τους βγάλουμε από την ‘Αλυκή’ – 500 μέτρα δυτικότερα- και ελάτε κι εσείς”.
Πήγαμε τρέχοντας στην “Αλυκή”, και κουνώντας κυκλικά το κλεφτοφάναρο, έδωσα τα σήματα και ήρθε εκεί το καΐκι. Έριξαν βάρκα στη θάλασσα και άρχισε να έρχεται προς την ακτή. Όταν η βάρκα πλησίασε, ρώτησα: “Ποιος είναι;”. Κάποιος τότε από τη βάρκα απάντησε: “Εδώ Διγενής”, “Εδώ Ακρίτας, Εδώ Ακρίτας, ελάτε είναι εντάξει”, απάντησα εγώ. Η βάρκα έφτασε στην ακτή, μπήκαμε στο νερό και τους βοηθήσαμε να αποβιβαστούν.
Ήταν τέσσερα άτομα στη βάρκα, άγνωστα σ’ εμάς εκτός από ένα, τον Σωκράτη Λοϊζίδη, που ήταν γνωστός μας από την ΠΕΚ. Αγκαλιαστήκαμε και φιληθήκαμε, τους καλωσορίσαμε, κατεβάσαμε από τη βάρκα τις βαλίτσες τους. Την ώρα που κατέβαινε από τη βάρκα ο Σωκράτης έκοψε λίγο το χέρι του και έτρεξε λίγο αίμα. Γύρισε τότε και μας είπε: “Παιδιά, το πρώτο αίμα για την ελευθερία της Κύπρου μας”», αναφέρεται περαιτέρω.
Νερό από την Ελλάδα
«Μέχρι να ξεφορτώσουμε τις βαλίτσες, ο ένας από αυτούς βγήκε και κάθισε στην άμμο και τον άκουσα να λέει. “Βρε αδελφέ, εδώ είναι άλλος κόσμος. Συναντήσαμε μεγάλη τρικυμία μέχρι να έρθουμε, εδώ είναι τόση γαλήνη”. Τότε εγώ απευθύνθηκα στον Σωκράτη Λοϊζίδη και του είπα: “Το είπες και το έκανες. Θυμάσαι τότε που σ’ εξόριζαν; Είπες, θα πάω, αλλά θα ξανάρθω”. “Ναι Κώστα”, μού λέει, “το θυμάμαι”. Όταν παραλάβαμε τις βαλίτσες και τα πράγματά τους, ξεκινήσαμε για το χωριό, μπροστά εμείς και πίσω αυτοί.
Περάσαμε μέσα από τα χωράφια για να είμαστε πιο σίγουροι ότι δεν θα μας έβλεπε κανείς, περάσαμε από την “Ελιά του Κάμπου” και φθάσαμε στο περβόλι του “Γιωρκίτση”. Εκεί καθίσαμε να ξεκουραστούμε. Ο ηλικιωμένος έβγαλε τότε το παγούρι του και ξεδίψασε. Και απευθυνόμενος σ’ εμάς είπε: “Παιδιά, όποιος διψά μπορεί να πιει νερό από την Ελλάδα. Πήραμε τότε ένας-ένας το παγούρι και ήπιαμε νερό. Νιώσαμε τότε μέσα μας ότι δεν πίναμε φυσικό νερό. Ήταν κάτι διαφορετικό. Ήταν κάτι σαν Θεία Μετάληψη”», σημειώνεται.
Στο σπίτι του Αζίνα
«Ξεκινήσαμε, μέσω αρκατζιών, και φθάσαμε στο σπίτι του Νικόλα Αζίνα. Πριν μπούμε στο σπίτι, τους άφησα λίγο πιο κάτω και πλησίασα τον δρόμο να ελέγξω την κίνηση, μήπως και μας δει κανείς. Διασχίσαμε αμέσως το δρόμο και πήγαμε κατευθείαν στο σπίτι. Φωνάξαμε τον Νικόλα Αζίνα, μας άνοιξε, μπήκαμε μέσα και καθίσαμε.
Η γυναίκα του, Παναγιωτού, μας έφερε ένα ζεστό τσάι και ζεστό κοτόπουλο με σούπα. Εγώ είχα αγωνία και περιέργεια να μάθω ποιος είναι ο αρχηγός, γιατί ο ηλικιωμένος μού είχε κάμει εντύπωση και πραγματικά αυτός ήταν ο αρχηγός, όπως μάθαμε αργότερα. Κουβεντιάσαμε για αρκετή ώρα για διάφορα θέματα και εμείς οι τρεις Χλωρακιώτες φύγαμε για ύπνο…
Την άλλη μέρα το πρωί ο Κώστας Λεωνίδα πήγε στου Νικόλα Αζίνα και είδε τον Αρχηγό και τους συνοδούς του. Διευθέτησαν θέματα τροφοδοσίας και έφυγε για το μαγαζί του. Πήρε στο τηλέφωνο και τον Αντρέα Αζίνα, που καρτερούσε εναγώνια ενημέρωση και τού είπε συνθηματικά: “Ήλθαν, έλα και σε θέλουν”. Το βράδυ ήρθε ο Αζίνας και τα κουβέντιασαν…», καταλήγει η μαρτυρία.
Σημειώνεται πως τα όσα αναφέρονται στο ρεπορτάζ προέρχονται από το βιβλίο «Ροδαυγή της Λευτεριάς», που θα παρουσιαστεί στις 19 Νοεμβρίου, στις 6.30 το βράδυ, στο ξενοδοχείο «Άγιος Γεώργιος» Χλώρακας.
Πηγή: http://www.sigmalive.com/simerini/politics/378023/o-digenis-stin-kypro#sthash.bgNG9f8S.dpuf
