29/12/2018 08:57
του Μιχάλη Πολυδώρου
Η πιο σημαντική χρονιά μέχρι την επόμενη, μπορεί να χαρακτηρισθεί το 2018 όσο αφορά τους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας και τις προσπάθειες που καταβάλλει, για εξόρυξη και εκμετάλλευση του φυσικού της πλούτου που βρίσκεται στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη.
Την ώρα που η Λευκωσία σε στενή συνεργασία με την Ελλάδα, το Ισραήλ και την Αίγυπτο προχωρεί απρόσκοπτα στους σχεδιασμούς της, η Τουρκία με κάθε τρόπο, κάθε μέσο και κάθε ευκαιρία προσπαθεί να δημιουργήσει προσκόμματα και ανυπέρβλητα εμπόδια.
Το 2018 έφερε σημαντικές από κάθε πλευρά εξελίξεις, που κυρίως αφορούσαν, τα πλήρως ικανοποιητικά αποτελέσματα της «Καλυψούς», την έναρξη της γεώτρησης στον Δελφίνο από την κοινοπραξία ExxonMobil/QatarPetroleum, τον τέταρτο γύρο αδειοδότησης για το Οικόπεδο 7 και τη συμφωνία μεταξύ των χωρών Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ για να προχωρήσουν οι σχεδιασμοί για κατασκευή του αγωγού EastMed.
Η πρόοδος που καταγράφηκε, όπως ήταν φυσικό προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Τουρκίας, που αψηφώντας το δίκαιο της θάλασσας και μια σειρά από διεθνείς συμβάσεις και κανονισμούς.
Αναντίρρητα το 2018 υπήρξε μια χρονιά ορόσημο για τα ενεργειακά, αυτό όμως που διαφαίνεται με βάση το ενεργειακό πρόγραμμα της ΚΔ, εξίσου σημαντικό θα είναι και το 2019.
Ο REPORTER κατέγραψε τις σημαντικότερες εξελίξεις στα ενεργειακά όπως τις μετέδωσε καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς.
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ
Μας μπήκε με τουρκικές προκλήσεις
Λένε πως όπως σου μπει έτσι θα κυλήσει και ο υπόλοιπος χρόνος. Και η Τουρκία φρόντισε να μας μπει με μια παράνομη NAVTEX που δέσμευε για τρεις μήνες, από τον Ιανουάριο μέχρι τον Μάρτιο μια τεράστια περιοχή βορειανατολικά της Κύπρου για έρευνες του Barbaros, το 2018 και μας προϊδέασε για το τι θα ακολουθούσε.
Η Καλυψώ σκόρπισε χαμόγελα
Χαμόγελα αισιοδοξίας σκόρπισαν τα πρώτα αποτελέσματα από την ερευνητική γεώτρηση «Calypso 1», εντός του ερευνητικού Τεμαχίου 6 της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης που ανακοινώθηκαν στις 9 Φεβρουαρίου.
Η ανακοίνωση του Υπουργείου Ενέργειας επιβεβαίωνε την ύπαρξη πετρελαϊκού συστήματος καθώς και ανθρακικού ταμιευτήρα παρόμοιά με αυτά του αιγυπτιακού κοιτάσματος Zohr.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας η θαλάσσια περιοχή από την Κύπρο προς τον Λίβανο και την Αίγυπτο υπολογίζεται ότι περιέχει περισσότερα από 340 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου.
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ
Παρεμπόδιση του SAIPEM στη Σουπιά
Η Τουρκία προσπάθησε με κάθε τρόπο να θέσει εμπόδια στους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τον Φεβρουάριο εξέδωσε νέες NAVTEX, εντός της Κυπριακής ΑΟΖ, που στην ουσία περικύκλωσαν την Κύπρο.
Οδηγώντας μάλιστα την κατάσταση στα άκρα δέσμευσε την θαλάσσια περιοχή του Οικοπέδου 3 όπου ήταν προγραμματισμένο να κατευθυνθεί το γεωτρύπανο της ENI SAIPEM 1200. Στην περιοχή έσπευσαν και φρεγάτες του τουρκικού πολεμικού ναυτικού από τις αρχές Φεβρουαρίου εμπόδισαν τον καπετάνιο του SAIPEM 12000 να φτάσει στον στόχο Σουπιά.
Η Τουρκία δημιούργησε μια ιδιαίτερα δύσκολη και κρίσιμη κατάσταση που ανάγκασε την Κυβέρνηση να φτάσει το θέμα μέχρι και την Κομισιόν και τα Ηνωμένα Έθνη. Η προδιαγραφόμενη αποχώρηση του γεωτρύπανου από την περιοχή επιβεβαιώθηκε λίγες ημέρες αργότερα
Τις επόμενες ημέρες ο σταθμός της Αττάλειας αντάλλαξε AntiNAVTEX με τον σταθμό της Λάρνακας, χωρίς ωστόσο να αλλάξει οτιδήποτε.
Τα τουρκικά πολεμικά πλοία παρέμειναν στην περιοχή και ανάγκασαν το SAIPEM 12000 να αποχωρήσει άπραγο.
Έκαναν μανούβρες και απειλούσαν
Το τι πραγματικά συνέβη στο Οικόπεδο 3 της ΑΟΖ αποκάλυψε ο απερχόμενος τότε Υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης.
«Καθοδόν προς το οικόπεδο 3 και τον στόχο «Σουπιά», τουρκικά πολεμικά σκάφη έφεραν προσκόμματα στο SAIPEM 1200. «Δεν απείλησαν μόνο τον καπετάνιο του SAIPEM μέσω ασυρμάτου. Του έκαναν μανούβρες τις οποίες ο καπετάνιος προσπαθούσε να ελίσσεται μεταξύ των τουρκικών πολεμικών πλοίων. Εκεί που δεν πήγαινε άλλο, ο καπετάνιος σταμάτησε και ενημέρωσε την εταιρία του.
«Η ΕΝΙ έδωσε εντολή στον καπετάνιο να μην γυρίσει πίσω και να φύγει. Όταν ξανά-ξεκινήσει θα πάει προς τη «Σουπιά». Η ΕΝΙ δεν ανησυχεί. Αυτές οι εταιρίες είναι συνηθισμένες σε τέτοιου είδους παρενοχλήσεις» είπε ο κύριος Κασουλίδης.
Πόλεμος εντυπώσεων
Τις επόμενες ημέρες μετά την αναβολή της γεώτρησης της ΕΝΙ, Τούρκοι και Τουρκοκύπριοι αποπειράθηκαν να μεγιστοποιήσουν το ζήτημα φτάνοντας μέχρι το σημείο να κάνουν λόγο για μυστικές συναντήσεις του Κουντρέτ Οζερσάι στην έδρα της ιταλικής εταιρείας στη Ρώμη με τον Προέδρο της Claudio Descalzi.
Η εταιρία διέψευσε την είδηση που μεταδόθηκε από τα τουρκικά μέσα ενώ λίγο αργότερα και οι ίδιοι οι Τούρκοι, που ανέδειξαν την επίσκεψη Οζερσάι σε πολύ σημαντικό γεγονός θέλοντας έτσι να κεφαλαιοποιήσουν στο έπακρο σε πολιτικό επίπεδο τα τετελεσμένα που δημιούργησε η Τουρκία εντός της Κυπριακής ΑΟΖ, τα άλλαξαν, επισημαίνοντας πως τελικά ο Οζερσάι συναντήθηκε με τον Αντιπρόεδρο της Εταιρίας.
Το θέμα έφτασε μέχρι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που αν και δεν έλαβε μέτρα κατά της Τουρκίας στις 23 Φεβρουαρίου έστειλε ξεκάθαρα και αυστηρά μηνύματα.
Επιστολή στα Ηνωμένα Έθνη
Με επιστολή του ημερομηνίας 20 Φεβρουαρίου ο Προέδρος τους Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης ζήτησε την υποστήριξη των Ηνωμένων Εθνών για άμεσο τερματισμό των τουρκικών παράνομων ενεργειών.
Την επιστολή παρέδωσε στο Γραφείο του Αντόνιο Γκουτέρες ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Κύπρου στον ΟΗΕ πρέσβης Κορνήλιος Κορνηλίου, ο οποίος είχε ήδη συναντήσεις με την επικεφαλής του Γραφείου του ΓΓ, Μαρία Λουίζα Βιότι και με τον Βοηθό Γενικό Γραμματέα αρμόδιο για Πολιτικές Υποθέσεις Τζέφρι Φέλτμαν.
Κατά τις συναντήσεις προέβη σε έντονο διάβημα διαμαρτυρίας εκ μέρους της Λευκωσίας για τις τουρκικές προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, συμπεριλαμβανομένης και της παρεμπόδισης του ερευνητικού πλωτού γεωτρύπανου τις ιταλικής εταιρείας Εni από τουρκικά πολεμικά πλοία.
Χλιαρή παρέμβαση Γκουτέρες
Στο ζήτημα που δημιουργήθηκε επενέβη και ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ο οποίος κράτησε αποστάσεις και κάλεσε όλες τις πλευρές να καταβάλουν προσπάθειες για εξουδετέρωση των εντάσεων.
«Ο Γενικός Γραμματέας εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι εντάσεις σχετικά με την εξερεύνηση των υδρογονανθράκων κλιμακώθηκαν εκ νέου και τονίζει ότι όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη θα πρέπει να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την εξουδετέρωση των εντάσεων. Επαναλαμβάνει ότι δεν εναπόκειται στη Γραμματεία του ΟΗΕ να λάβει θέση σχετικά με τα δικαιώματα των κρατών μελών βάσει των συνθηκών στις οποίες είναι συμβαλλόμενα μέρη ή βάσει του γενικού διεθνούς δικαίου».
ΜΑΡΤΙΟΣ
Με την άκρη του ματιού στο «10»
Την ίδια ώρα που στη Λευκωσία επικρατούσε διπλωματικός πυρετός για την κατάσταση που δημιούργησε η Άγκυρα στο Οικόπεδο 3 της ΑΟΖ, η αμερικανική ExxonMobil σε συνεργασία με τις κυπριακές αρχές άρχισε την προετοιμασία για τις εργασίες έρευνας στο Οικόπεδο 10 και συγκεκριμένα στον στόχο Δελφίνο.
Την 1η Μαρτίου ο Σταθμός της Λάρνακας εξέδωσε και σχετική NAVTEX με διάρκεια από την 11η Μαρτίου μέχρι τις 20 Απριλίου για περιβαλλοντικές έρευνες στο Οικόπεδο 10.
Με νέα Navtex που εκδόθηκε στις 10 Μαρτίου από τον σταθμό της Αττάλειας δεσμεύτηκε μια τεράστια θαλάσσια περιοχή περίπου 40 χιλιάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων από τα βορειοανατολικά του Αποστόλου Ανδρέα μέχρι τα δυτικά της Πάφου η οποία ωστόσο δεν συμπίπτει σε κανένα σημείο με τη δεσμευμένη από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχή για τη διενέργεια ερευνών για λογαριασμό της ExxonMobil στο Οικόπεδο 10.
Η συμφωνία για αγωγό προς την Αίγυπτο
Παράλληλα το Υπουργείο Ενέργειας στο τέλος Μαρτίου απέστειλε στις Βρυξέλλες την προκαταρκτική συμφωνία μεταξύ Κύπρου-Αιγύπτου για το θεσμικό πλαίσιο που θα καλύπτει τον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου που θα ξεκινά από το κοίτασμα Αφροδίτη και θα καταλήγει στο τερματικό υγροποίησης της Αιγύπτου.
Τον Μάρτιο η κατάσταση στην ΑΟΖ ήταν σαφώς πιο ήρεμη, ωστόσο και πάλι η Άγκυρα προσπάθησε να εκμεταλλευτεί καταστάσεις στην ΑΟΖ.
Το Γερμανικό ωκεανογραφικό ακαδημαϊκό πλοίο Maria Merian διεξήγαγε επιστημονικές έρευνες σε περιοχή νότια της Λάρνακας αφού πήρε πρώτα άδεια από το Σταθμό της Λάρνακας, ωστόσο με παράνομη Navtex από τον σταθμό της Αττάλειας η Τουρκία δέσμευσε την ίδια περιοχή για τις έρευνες του πλοίου.
Η Άγκυρα πιστή στην στρατηγική της ρητορικής έντασης συνέχισε να απειλεί. «Η Άγκυρα θα συνεχίσει να προστατεύει τα δικαιώματά της ως προς τις έρευνες υδρογονανθράκων στην περιοχή» δήλωσε ο εκπρόσωπος τύπου του Ερντογάν με αφορμή την παρουσία της ExxonMobil στην Κυπριακή ΑΟΖ. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Μπιναλί Γιλντριρίμ εκσφενδόνισε παρόμοιες απειλές μετά από παράνομη επίσκεψη του στα κατεχόμενα.
Την ίδια ώρα σχολιάζοντας τις δηλώσεις Γιλντριρίμ το State Department τόνισε πως «η πολιτική των ΗΠΑ στην ΑΟΖ της Κύπρου είναι μακρόχρονη και δεν έχει αλλάξει».
Εξετάζει προοπτικές για τα Οικόπεδα 6 και 11 η ΕΝΙ
Ένα μήνα μετά τα γεγονότα στο Οικόπεδο 3 στις 22 Μαρτίου, ο Λούκα Μπερτέλι εκπρόσωπος της ιταλικής ENI μιλώντας σε συνέδριο για την ενέργεια στη Λευκωσία, αποκάλυψε τις προθέσεις της εταιρίας όσο αφορά την Κυπριακή ΑΟΖ.
Όπως είπε, η ΕΝΙ μαζί με την Total εξετάζουν την ύπαρξη περαιτέρω προοπτικών όσο αφορά το τεμάχιο έξι και το τεμάχιο 11 της Κυπριακής ΑΟΖ.
Νέο χαστούκι από τις Βρυξέλλες, η τουρκική απάντηση
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συνεδρίασε στις 22 Μαρτίου και έστειλε νέα ισχυρά μηνύματα στην Άγκυρα καταδικάζοντας τις «συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειές» της στη Μεσόγειο, λίγα εικοσιτετράωρα πριν από την κρίσιμη συνάντηση με τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με στόχο να αμβλυνθεί η ένταση στις διμερείς σχέσεις.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «καταδικάζει σθεναρά τη συνέχιση των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο και υπογραμμίζει την απόλυτη αλληλεγγύη του προς την Κύπρο και την Ελλάδα» τονίζουν οι «28» στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής που υιοθετήθηκαν αργά το βράδυ της Πέμπτης, 22 Μαρτίου.
Η τουρκική απάντηση δεν άργησε να έρθει. Εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ της χώρας απέρριψε ως «απαράδεκτες», τις επικρίσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Η ΕΕ», συνέχισε, «υποστηρίζει αυτές τις δυο χώρες μόνο και μόνο επειδή είναι μέλη της, χωρίς να εξετάζει αν έχουν δίκιο ή όχι».
ΑΠΡΙΛΙΟΣ
Τον Απρίλιο η Κυβέρνηση ανακοίνωσε πως συνεχίζει τις διαβουλεύσεις με τους ενεργειακούς κολοσσούς ENI-Total τόσο για την επιβεβαιωτική γεώτρηση στην «Καλυψώ», όσο και για τα επόμενα βήματα του ερευνητικού προγράμματος. Στο πλαίσιο αυτό ηγετικά στελέχη των δύο εταιρειών επισκέφθηκαν το Προεδρικό και είχαν συναντήσεις με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον αρμόδιο υπουργό.
Νέες υποδείξεις από την ΕΕ στην Τουρκία
Οι προκλήσεις της Τουρκίας με τις παράνομες ενέργειες της εντός της Κυπριακής ΑΟΖ αποτέλεσαν κύριο θέμα συζήτησης στις 23 Απριλίου στην Επιτροπή Εξωτερικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Η Επιτροπή καταδίκασε την Τουρκία και της υπέδειξε να τερματίσει κάθε έκνομη ενέργεια στην Κυπριακή ΑΟΖ καθώς και να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Την ίδια ώρα η Βρετανία επαναβεβαίωσε τον Απρίλιο την αναγνώριση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΑΟΖ της μέσω του Υπουργού Ευρώπης της χώρας σερ Άλαν Ντάκνκαν.
Σε επιστολή του προς τον Πρόεδρο της Εθνικής Κυπριακής Ομοσπονδίας Ηνωμένου Βασιλείου ο κ. Ντάνκαν σημειώνει πως το Ηνωμένο Βασίλειο έχει εδώ και καιρό αναγνωρίσει το κυριαρχικό δικαίωμα της Δημοκρατίας της Κύπρου να αξιοποιήσει τους φυσικούς πόρους στην ΑΟΖ της και θέλουμε να δούμε να προχωρά η εξερεύνηση
Εντωμεταξύ σε συνέντευξη του στη Yeni Duzen ο Κουντρέτ Οζερσάι έριξε για ακόμα μια φωτιά λάδι στη φωτιά. Στον απόηχο του επεισοδίου στο Οικόπεδο 3 της Κυπριακής ΑΟΖ με την παρεμπόδιση του SAIPEM 12000, ο Οζερσάι κάλεσε την Ελληνοκυπριακή πλευρά και τον ιταλικό κολοσσό ΕΝΙ να είναι έτοιμοι για γεωτρήσεις της ΤΡΑΟ δίπλα στο Οικόπεδο 3.
ΜΑΙΟΣ
Έριδες για το… Αφροδίτη
Τον Μάιο ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των εταιριών που διεκδικούν τα δικαιώματα από το κοίτασμα «Αφροδίτη» με τον υπουργό Ενέργειας Γιώργο Λακκοτρύπη, να ανακοινώνει πως αν δεν εξευρεθεί λύση μεταξύ των εταιρειών, θα ξεκινήσει η διαδικασία της επιδιαιτησίας.
Το πρόβλημα συνίσταται (και παραμένει μέχρι σήμερα αν και υπήρξε πρόοδος) στο γεγονός ότι η ισραηλινή εταιρία που έχει τα δικαιώματα δίπλα από το κοίτασμα Αφροδίτη θεωρεί πως η εξόρυξη ποσοτήτων αερίου από το Αφροδίτη θα επηρεάσει αρνητικά τα ισραηλινά κοιτάσματα.
Ο Γιώργος Λακκοτρύπης, διευκρίνισε ότι ακόμα δεν έχει αρχίσει η διαβούλευση μεταξύ των εταιρειών και ότι η διαδικασία προνοεί διαιτησία σε περίπτωση που οι εταιρείες μεταξύ τους, εκατέρωθεν της γραμμής οριοθέτησης, δεν μπορέσουν να βρουν μια διευθέτηση.
Σχολιάζοντας το ζήτημα που δημιουργήθηκε με το «Αφροδίτη» ο Πρέσβης του Ισραήλ στη Λευκωσία Σμούελ Ρέβελ διαβεβαίωσε πως μεταξύ των δύο χωρών υπάρχει μια πολύ καλή και διαφανής επαφή ενώ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο της επιδιαιτησίας.
Ο υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ Γιούβαλ Στάινιτς ενημέρωσε τις κυπριακές αρχές, κατά τη διάρκεια της τριμερούς συνάντησης, ότι το Ισραήλ αξιώνει 5% ή περισσότερο από την παραγωγή στα γειτονικά τεμάχια «Αφροδίτη» και «Ισάι».
Το όραμα του EastMed
Στις 8 Μαΐου έλαβε χώρα στη Λευκωσία η τέταρτη τριμερής συνάντηση μεταξύ των ηγετών Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ.
Στην διάρκεια της τριμερούς οι τρεις ηγέτες δεσμευθήκαν όπως εργαστούν με αποφασιστικότητα με στόχο την υπογραφή διακρατικής συμφωνίας για τον αγωγό φυσικού EastMed εντός του 2018.
Στα αποτελέσματα της τριμερούς αντέδρασε άμεσα ο Μουσταφά Ακιντζί ο οποίος υποστήριξε πως ο αγωγός για μεταφορά του φυσικού αερίου στην Ευρώπη θα πρέπει να διέλθει μέσω της Τουρκίας. Στις τοποθετήσεις του ο κατοχικός ηγέτης εμφανίστηκε να δίνει ίσα δικαιώματα για το κυπριακό φυσικό αέριο στην Τουρκία και τους Τουρκοκύπριους.
ΙΟΥΝΙΟΣ
Αμερικανικό SMS στην Άγκυρα
Μπαίνοντας στον Ιούνιο και την τελική ευθεία για την έναρξη της ερευνητικής γεώτρησης της ExxonMobil στο Οικόπεδο 10 της Κυπριακής ΑΟΖ, ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών Γουές Μίτσελ έστειλε αυστηρά μηνύματα προς την Άγκυρα για τυχών παρενόχληση στο στόχο Σουπιά.
«Ήμασταν ξεκάθαροι στο μήνυμά μας προς Τούρκους επισήμους ότι η παρενόχληση πλωτών γεωτρύπανων στην ΑΟΖ της Κύπρου δεν είναι κάτι που θα επιτρέψουμε να περάσει απαρατήρητο και για το οποίο δεν θα μιλήσουμε», , που υπογράμμισε ότι οι ΗΠΑ σχεδιάζουν να οικοδομήσουν μια ισχυρότερη παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το πήγαινε-έλατων εταιρειών
Παράλληλα εκπρόσωποι της γαλλικής TOTAL επισκέφθηκαν για δεύτερο συνεχόμενο μήνα την Κύπρο και συναντήθηκαν με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον υπουργό Ενέργειας Γιώργο Λακκοτρύπη έχοντας στην ατζέντα τους τα ανοικτά ζητήματα μεταξύ των δύο πλευρών
Πέρα από τη συνέχεια του ενεργειακού προγράμματος της εταιρείας, αυτό που συζητήθηκε ήταν η αίτηση που ήδη υποβλήθηκε για απόκτηση του 50% των δικαιωμάτων στο τεμάχιο 8.
ΙΟΥΛΙΟΣ
Έβαλαν μπρος για γεώτρηση στη Μεσόγειο οι Τούρκοι
Οι λεπτομέρειες της πρώτης τουρκικής γεώτρησης στην Μεσόγειο, έγιναν γνωστές τον Ιούλιο του 2018.
Οι Τούρκοι επιβεβαίωσαν τις πληροφορίες που είδαν το προηγούμενο χρονικό διάστημα το φως της δημοσιότητας, αναφορικά με το γεωτρύπανο Fatih το οποίο θα διεξήγαγε τη γεώτρηση στον στόχο Αλάνια 1. Επίσης έγινε γνωστό πως το έργο ανέλαβε η τουρκική εταιρία πετρελαίων ΤΡΑΟ για λογαριασμό της κυβέρνησης.
Την ίδια ώρα το τουρκικό ερευνητικό σκάφος Barbaros συνέχισε τις έρευνες που πραγματοποιούσε ανοικτά του ακρωτηρίου του Αποστόλου Ανδρέα.
Σε αυτό το πλαίσιο ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου ανακοίνωσε πως η Τουρκία απέκτησε πλατφόρμα η οποία θα βγει στη θάλασσα εάν και εφόσον ξεκινήσει γεώτρηση και η Κυπριακή Δημοκρατία.
Ενημερώθηκε για τις εξελίξεις στα ενεργειακά η πολιτική ηγεσία
Ο μήνας ολοκληρώθηκε με ενημέρωση των πολιτικών αρηγών από τον Γιώργο Λακκοτρύπη για τα θέματα των φυσικών πόρων στο Προεδρικό Μέγαρο.
Οι πολιτικοί αρχηγοί ενημερώθηκαν για τις γεωτρήσεις στο τεμάχιο 10, το ενδιαφέρον της TOTAL για εμπλοκή σε περισσότερα οικόπεδα της ΑΟΖ αλλά και το ζήτημα που προέκυψε με το Ισραήλ για το κοίτασμα Αφροδίτη.
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ
Χωρίς πολλές εξελίξεις αλλά με συνέχιση της τουρκικής προκλητικότητας κύλησε και ο Αύγουστος.
Η Τουρκία με μια ξαφνική κίνηση στις 30 Αυγούστου εξέδωσε NAVTEX για πραγματοποίηση ασκήσεων του πολεμικού ναυτικού της ανοικτά της Πάφου.
Η περιοχή που δέσμευσε η Τουρκία πέρα από τα συνήθη μηνύματα που επιδιώκει να στείλει στη Λευκωσία, έστειλε μηνύματα τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στη Γαλλία αφού η περιοχή που δέσμευσε γειτνίαζε με τα οικόπεδα 10 και 6 αντίστοιχα.
Η ΚΔ ενεργώντας άμεσα διαμήνυσε πως η συγκεκριμένη NAVTEX είναι παράτυπη. Σε ανακοίνωσε του ΚΣΕΔ επισημάνθηκε πως η συγκεκριμένη τουρκική NAVTEX ήρθε ως απάντηση στις περιοχές που δέσμευσε το ΚΣΕΔ εντός της Κυπριακής ΑΟΖ για πολυεθνική άσκηση ναυτικών δυνάμεων.
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ
«Αν υπάρχει θα το βρούμε»
Στην τελική ευθεία τόσο για την έναρξη της γεώτρησης της ExxonMobil στο Οικόπεδο 10 της ΑΟΖ όσο και της πρώτης τουρκικής γεώτρησης στον στόχο Αλάνια 1 εισήλθαμε και επισήμως τον Σεπτέμβριο.
Οι Τούρκοι αν και ανέβαλαν τρεις φορές την ημερομηνία έναρξης της γεώτρησης τους, με δηλώσεις του ο λαλίστατος υπουργός Ενέργειας της χώρας, Φατίχ Ντονμέζ, ανακοίνωσε πως αυτή θα ξεκινήσει εντός Οκτωβρίου.
Υπογράμμισε πως προτεραιότητα για τον ίδιο είναι οι γεωτρήσεις στη Μεσόγειο ενώ λάνσαρε το σλόγκαν του για το ΦΑ το οποίο είναι «αν υπάρχει, θα το βρούμε».
Έπεσαν οι υπογραφές για μεταφορά του ΦΑ στην Αίγυπτο
Στις 19 Σεπτεμβρίου έπεσαν με κάθε επισημότητα οι υπογραφές μεταξύ του Γιώργου Λακκοτρύπη και του Αιγύπτιου ομολόγου του Τάρεκ Ελ Μόλα για τη διακρατική συμφωνία για τη δημιουργία υποθαλάσσιου αγωγού για τη μεταφορά του κυπριακού φυσικού αερίου στην Αίγυπτο.
Η συμφωνία χαρακτηρίστηκε ορόσημο για την ανάπτυξη του φυσικού αερίου της Κύπρου και της Ανατολικής Μεσογείου, τόσο από τους δύο Υπουργούς όσο και από την Εκπρόσωπο της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Anne-Charlotte Bournoville.
Στο τέλος του μήνα και στο πλαίσιο της ΓΣ του ΟΗΕ οι υπουργοί εξωτερικών Κύπρου, Ελλαδας και Αιγύτπου συναντήθηκαν στη Νέα Υόρκη και σε κοινή διακήρυξη που εξέδωσαν κάλεσαν την Τουρκία, να τερματίσει τις παράνομες ενέργειές της εντός της Κυπριακής ΑΟΖ.
Στη κοινή τους διακήρυξη οι τρεις υπουργοί , σημειώνουν ότι «αυτός ο μηχανισμός τριμερών διαβουλεύσεων, που ξεκίνησε στη Νέα Υόρκη πριν έξι χρόνια, αντικατοπτρίζει τη δέσμευση των τριών κρατών να εργαστούν στενά για προώθηση ειρήνης, σταθερότητας και ευημερίας στην Ανατολική Μεσόγειο, και διευκολύνει τη συνεργασία προς αυτή την κατεύθυνση».
Navtex πάνω στις Navtex
Στις 27 Σεπτεμβρίου η Κυπριακή Δημοκρατία δέσμευσε δύο περιοχές για πολυεθνικές ασκήσεις δυτικά της Πάφου.
Από την πρώτη μέρα που η Κυπριακή Δημοκρατία δέσμευσε τις εν λόγω περιοχές, η τουρκική αντίδραση ήταν άμεση, αφού με παράνομες NAVTEX δέσμευσε αντίστοιχες περιοχές δυτικά της Πάφου, οι οποίες εφάπτοντο με αυτές της Κ.Δ.
Μάλιστα, οι Τούρκοι θέλοντας ν’ απαντήσουν δυναμικά στη δέσμευση περιοχών, με νέες NAVTEX δέσμευσαν τέσσερις περιοχές, δύο εκ των οποίων εφάπτονται με τις NAVTEX της Κ.Δ., που είναι σε ισχύ μέχρι απόψε.
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ
«Ούτε βήμα χωρίς την Τουρκιά»
Με την συνηθισμένη ρητορική έντασης μπήκε και ο Οκτώβριος, ο οποίος υπήρξε μήνας έντονων προκλήσεων και δημιουργίας επεισοδίων με στόχο το γκριζάρισμα της κυπριακής ΑΟΖ από τους Τούρκους.
Ο Ταγίπ Ερντογάν, σε δήλωση του την 1η του μήνα μιλώντας στην τουρκική εθνοσυνέλευση επανέλαβε τις απαράδεκτες δηλώσεις του πως δεν μπορεί να γίνει κανένα βήμα στην Κύπρο ή το Αιγαίο χωρίς την έγκριση της Τουρκίας.
Ο τέταρτος γύρος αδειοδότησης
Παράλληλα, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε στις 3 Οκτωβρίου, να καλέσει τους αδειούχους στα συνορεύοντα τεμάχια του επτά να καταθέσουν αιτήσεις στον τέταρτο γύρο αδειοδότησης.
Μεταξύ των εταιριών που επέδειξαν ενδιαφέρον για το τεμάχιο 7 ήταν και η ExxonMobil ο Αντιπρόεδρος της οποίας συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας στις 5 Οκτωβρίου.
Κύριο θέμα της συνάντησης ήταν ασφαλώς η επικείμενη γεώτρηση του αμερικανικού κολοσσού στο Οικόπεδο 10 ενώ σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο Αμερικανός αξιωματούχος η εταιρεία του ενδιαφέρεται και για το Οικόπεδο 10.
Εντωμεταξύ η Τουρκία ανακοίνωσε στις 10 Οκτωβρίου πως η γεώτρηση της στην Ανατολική Μεσόγειο θα ξεκινήσει στις 29 Οκτωβρίου, ημέρα εθνικής επετείου της Ανεξαρτησίας της χώρας.
Φουλ της προκλητικότητας με Barbaros, ήθελαν θερμό επεισόδιο
Η τουρκική προκλητικότητα κορυφώθηκε το δέυτερο μισό του μήνα με την Τουρκία να εκδίδει νέα NAVTEX για έρευνες του Barbaros στα σύνορα της κυπριακής ΑΟΖ, της αιγυπτιακής ΑΟΖ και της ελληνικής υφαλοκριπήδας, σε περιοχή εντός του Οικοπέδου 4 και πολύ κοντά στο Οικόπεδο 10 της κυπριακής ΑΟΖ όπου ήταν προγραμματισμένες να ξεκινήσουν οι έρευνες της ExxonMobil στον στόχο Δελφίνο.
Τις επόμενες ημέρες το Barbaros έφτασε στην περιοχή στην οποία έσπευσε και η ελληνική φρεγάτα του πολεμικού ναυτικού «Νικηφόρος» η οποία παρακολουθούσε διακριτικά από απόσταση τις κινήσεις του τουρκικού ερευνητικού σκάφους.
Οι Τούρκοι προσπάθησαν με κάθε τρόπο να δημιουργήσουν ένταση στην περιοχή, με τον τουρκικό τύπο να μπαίνει στο παιχνίδι και να προβάλλει σκηνικό εμπόλεμης ζώνης και σύρραξης μεταξύ ελληνικών και τουρκικών πλοίων.
Η Ελληνική Κυβέρνηση και η Κυπριακή Δημοκρατία διαχειρίστηκαν την κατάσταση με απόλυτη ψυχραιμία απορρίπτοντας τους τουρκικούς ισχυρισμούς, διαμήνυσαν στην Άγκυρα σε κάθε τόνο πως το ενεργειακό πρόγραμμα της ΚΔ θα συνεχισθεί κανονικά, ενώ κατήγγειλαν τις τουρκικές προκλήσεις στον ΟΗΕ και την ΕΕ.
Η πρώτη τουρκική γεώτρηση
Κι αφού οι Τούρκοι είδαν πως δεν φέρνουν κανένα αποτέλεσμα οι προκλήσεις τους στην κυπριακή ΑΟΖ, επικεντρώθηκαν στην πρώτη τουρκική γεώτρηση στην Ανατολική Μεσόγειο.
Σε αυτό το πλαίσιο ανακοίνωσαν στις 29 Οκτωβρίου το σημείο όπου θα ξεκινήσει η γεώτρηση με το τρυπάνι του Πορθητή να αρχίζει να τρυπά μια μέρα αργότερα.
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ
Τρυπήθηκε ο Δελφίνος
Περίπου 15 ημέρες αργότερα στις 16 Νοεμβρίου το γεωτρύπανο Stena IceMax, που μίσθωσε η κοινοπραξία QatarPetroleum/ExxonMobil βυθίστηκε στον βυθό του στόχου Δελφύνου.
Εκείνες τις ημέρες βρισκόταν στην Κύπρο και ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιος για θέματα ενέργειας Φράνσις Φάνον, ο οποίος συναντήθηκε με τον υπουργό Ενέργειας Γιώργο Λακκοτρύπη.
Ο Αμερικανός αξιωματούχος εξέφρασε εκ νέου την πάγια θέση της χώρας του για αναγνώριση του δικαιώματος της Κυπριακής Δημοκρατίας να αναπτύσσει τον φυσικό της πλούτο.
Όπως ήταν φυσικό, η έναρξη της γεώτρησης στο Οικόπεδο 10 δεν άφησε ασχολίαστη το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών.
Στην ανακοίνωσή αναφερόταν συγκεκριμένα ότι «η έναρξη έρευνας της εταιρεία Exxon Mobil για φυσικό αέριο στο λεγόμενο οικόπεδο 10 για το οποίο την αδειοδότησε η ‘Ε/κ διοίκηση νότιας Κύπρου’, όπως αποκαλεί την Κυπριακή Δημοκρατία, δεν συμβάλλει στη σταθερότητα της περιοχής και ενδέχεται να αλλάξει συγκεκριμένες ευαίσθητες ισορροπίες σε σχέση με την επίλυση του ζητήματος».
Για να διασκεδάσει τις εντυπώσεις ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας ανακοίνωσε στις 19 Νοεμβρίου πως η Τουρκία θα προχωρήσει και σε δεύτερη γεώτρηση στα ρηχά νερά της Μερσίνας, βόρεια του Αποστόλου Ανδρέα.
Την ίδια ώρα ανακοίνωσε πως η Άγκυρα προχώρησε στην αγορά και δεύτερου γεωτρύπανου, του Deepseametro που αναμενόταν να φτάσει στην Τουρκία μέσα στον Δεκέμβριο.
Μόνο μια αίτηση για το 7
Μόνο μια αίτηση, η οποία προήλθε από την κονοπραξία Total E&P Cyprus B.V. / Eni Cyprus Limited έχει ενώπιον του το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού για χορήγηση άδειας έρευνας υδρογονανθράκων για το ερευνητικό τεμάχιο 7.
Σε ανακοίνωση του στις 26 Νοεμβρίου το Υπουργείο Ενέργειας σημείωνε πως «στο πλαίσιο της διαδικασίας υποβολής αιτήσεων για χορήγηση Άδειας Έρευνας Υδρογονανθράκων για το Ερευνητικό Τεμάχιο 7, εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας, που ολοκληρώθηκε σήμερα, Δευτέρα, 26 Νοεμβρίου 2018, λήφθηκε μία αίτηση από την κοινοπραξία Total E&P Cyprus B.V. / Eni Cyprus Limited».
Στο Stena Icemax Χριστοδουλιδης-Λακκοτρύπης
Στις 29 του ίδιου μήνα οι υπουργοί Εξωτερικών και Ενέργειας επισκέφθηκαν το πλωτό γεωτρύπανο Stena Icemax, το οποίο πραγματοποιεί τη γεώτρηση στον στόχο «Δελφύνη» στο τεμάχιο 10.
Τους δύο υπουργούς συνόδευσαν, η Πρέσβειρα των ΗΠΑ στην Κύπρο Καθλίν Ντόχερτι και ο Αντιπρόεδρος του αμερικανικού κολοσσού Τρίσταν Άσπρεϊ.
Κατά την επίσκεψη στο πλωτό γεωτρύπανο, πραγματοποιήθηκε ξενάγηση στα διάφορα τμήματα και δραστηριότητές του, ενώ οι Υπουργοί χαιρέτισαν τον καπετάνιο και το πλήρωμα του πλοίου, καθώς και τεχνικό προσωπικό που διενεργεί τη γεώτρηση.
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ
Μια από τις σημαντικότερες εξελίξεις που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια του έτους ήταν αυτή του Δεκεμβρίου με την συμφωνία στα πλαίσια της Τριμερούς Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ που επιτεύχθηκε αναφορικά με την κατασκευή του EastMed.
Οι τρείς ηγέτες, Νίκος Αναστασιάδης, Αλέξης Τσίπρας και Βενιαμίν Νετανιάχου, συμφώνησαν για να προχωρήσουν οι διαδικασίες για κατασκευή του αγωγού, ενώ η συμφωνία τελεί υπό την αίρεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εξάλλου η Τουρκία ανήμερα των Χριστουγέννων δέσμευσε με παράτυπη Navtex την θαλάσσια περιοχή που σχεδόν εμπίπτει ολόκληρη στο Οικόπεδο 8 της Κυπριακής ΑΟΖ. Η NAVTEX σύμφωνα με την σχετική οδηγία αφορούσε ασκήσεις του πολεμικού ναυτικού της χώρας.
Για ακόμα μια φορά η Άγκυρα θέλησε με αυτό τον τρόπο να παίξει με τα νεύρα της Κυπριακής Δημοκρατίας στον πόλεμο με μια κίνηση καθαρά σκοπιμότητας. Υπενθυμίζεται πως το συγκεκριμένο οικόπεδο διεκδικείται από τις εταιρείες ENI και Total για συνεκμετάλλευση.
ΠΗΓΗ:http://www.reporter.com.cy/politics/article/436848/chronia-orosimo-ga-ta-energiaka-to-2018-ta-simantikotera-ggnota