Πρωθύστερες Δεσμεύσεις – Ετεροχρονισμένες Παραδοχές

26 Φεβρουάριος 2017

Του Μιχάλη Παπαδόπουλου

ΟΙ ΔΙΑΒΕΒΑΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΧΘΕΣ, ΠΟΥ ΕΓΙΝΑΝ ΟΙ ΟΔΥΝΗΡΕΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ

Μια τετραετία που γέμει άλλοτε από δημαγωγικά ορμώμενες εξαγγελίες, οι πλείστες των οποίων προβάλλονται ως «δεσμευτικές», και άλλοτε από… άμοιρες ευθυνών παραδοχές για λανθασμένες εκτιμήσεις, άστοχες επιλογές και διαψευσμένες προνοήσεις… Εσχάτως, την «τιμητική» του έχει και το εθνικό μας πρόβλημα

«Οι ετεροχρονισμένες αυτές παραδοχές, ωστόσο, φαίνεται να επιπολάζουν πολλαπλασιαζόμενες στην πρόσφατη ρητορική του ΠτΔ και της Κυβέρνησης για το Κυπριακό»

Η εισερχόμενη, εσχάτως, στον πέμπτο χρόνο της διακυβέρνηση ΔΗΣΥ και Νίκου Αναστασιάδη προβάλλει, ίσως, ένα ειδολογικό χαρακτηριστικό, που στην έκταση και στη συνέπειά του ίσως να μην είχε καμιά άλλη προηγούμενη. «Κλίνεται» – ως πολιτικός λόγος και ως πράξη – σχεδόν με νοσηρή τακτικότητα, στο εκκρεμές των πρωθύστερων δεσμεύσεων και των ετεροχρονισμένων παραδοχών.

Ναι. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, στα τέσσερα αυτά χρόνια, καταφέρνει να κυβερνά, αβρόχοις ποσίν, διερχόμενος τον ανάδρομο από τις ετεροχρονισμένες παραδοχές στις πρωθύστερες δεσμεύσεις, και τανάπαλιν.

Η τετραετία του γέμει άλλοτε από δημαγωγικά ορμώμενες εξαγγελίες, οι πλείστες των οποίων προβάλλονται ως «δεσμευτικές» για τον ίδιο ενώπιον του λαού, και άλλοτε από… άμοιρες ευθυνών παραδοχές για λανθασμένες εκτιμήσεις, άστοχες επιλογές και διαψευσμένες προνοήσεις.

Ενίοτε οι πρώτες συμπίπτουν και συνυφαίνονται με τις δεύτερες, διαμορφώνοντας το πλέγμα μιας περιεσκεμμένα ανευθυνότροπης πολιτικής, χωρίς τη φιλοτιμία λογοδοσίας.

Προϊόντος του χρόνου, της περιπλοκότητας των υπό διαχείριση ζητημάτων και των επισωρευόμενων ανακολουθιών, ο κατάλογος ολοένα και μακραίνει, ιδία όσον αφορά χρόνια ή χρονίζοντα προβλήματα, που φαίνεται να ιζηματοποιούνται στον πάτο της εκτελεστικής αβελτηρίας ή της δυσυπέρβλητης διαπλοκής των συμφερόντων.

Οι ετεροχρονισμένες αυτές παραδοχές, ωστόσο, φαίνεται να επιπολάζουν πολλαπλασιαζόμενες στην πρόσφατη ρητορική του (και της Κυβέρνησης) για το Κυπριακό, σε βαθμό που να διερωτάται κανείς, αν είναι άλλο πρόσωπο αυτό που λέει τώρα αυτά τα πράγματα σε σχέση με εκείνο που τα έλεγε στο παρελθόν, ή είναι άλλο το πρόσωπο που σκέπτεται και άλλο το πρόσωπο που μιλά.

Κεντρικοί άξονες περιέλιξης των συγκεκριμένων παραδοχών/ανακολουθιών, η εμμονή στη θετική ρητορική της Τουρκίας για επίτευξη λύσης, η βασανιστικά επαναλαμβανόμενη επωδός των, προς απόδειξιν, καλών προθέσεων του Ρ. Τ. Ερντογάν, και η… «vulgata editio» περί κυπριακής ιδιοκτησίας διαπραγμάτευση (εξ ου και το… κοινό όραμα με τον Μουσταφά Ακιντζί) για τη λύση του Κυπριακού.

Στο κενό των… προθέσεων

Εσχάτως, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μάς πληροφόρησε, μέσω συνεντεύξεων και δηλώσεών του, ότι, οι προς απόδειξιν καλές προθέσεις της Άγκυρας ήταν και θα παραμείνουν ένα κενό, αλλά άκρως επικίνδυνο, ως προς την πολιτική του τελεστικότητα, ευχολόγιο, ότι ο σκληρός και σκοπών στη συνταγματική μεταρρύθμιση του Απριλίου Τούρκος Πρόεδρος θα παραμείνει το ίδιο σκληρός ή θα γίνει ακόμη σκληρότερος μετά το συνταγματικό δημοψήφισμα, και ότι ο Τουρκοκύπριος «ηγέτης της λύσης» Μουσταφά Ακιντζί, παρά τις προθέσεις του, είναι ελεγχόμενος από την Άγκυρα, όπως και όλοι οι κατοχικοί προκάτοχοί του (συνεπώς, με ποιον πραγματικά διαπραγματευόμαστε και πώς θα φτάσουμε σε συμφωνία με τους… Τουρκοκυπρίους;).

Με άλλα λόγια, ομολογεί, με το στρίβειν διά των τακτικισμών, ότι ολόκληρη η ακολουθούμενη στρατηγική και οι θεμελιώδεις εκτιμήσεις, διαγνώσεις και αξιολογήσεις επί των οποίων βασίστηκε, έχουν αποσυνδεθεί από τα πραγματικά δεδομένα και τα εμπειρικά της ερείσματα, καθιστάμενη ανεπαρκής ως προς την επιτελεστικότητά της. Τι, λοιπόν, μπορεί να συμβαίνει; Είτε, όντως -τραγικώ τω τρόπω- τούτο ακριβώς συμβαίνει, είτε όλη αυτή η ρητορική των αισιόδοξων προρρήσεων και διαθέσεων δεν είναι τίποτε άλλο από μια στεγνή προπαγάνδα, την οποία -γιατί να μην υποθέσει κανείς- διαδέχεται μια άλλη χρησιμοθηρικά τεχνουργημένη προπαγάνδα, προς εξυπηρέτηση συγκυριακών μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων.

Το καλό κλίμα και το momentum

Αλλά ο οίστρος των προεδρικών αποκαλύψεων δεν περιορίστηκε εδώ: Μας πληροφόρησε, ωσαύτως άρχισε να υλοποιείται εν τοις πράγμασι η παρελκυστική τουρκική τακτική στις συνομιλίες, ότι όλη η δημοκοπία του momentum και του «καλού κλίματος», το οποίο έπρεπε να διαφυλαχθεί σαν κόρη οφθαλμού, έστω και με παράπλευρες απώλειες στη διαπραγματευτική τράπεζα, ήταν αρχήθεν υπονομευμένη από την προειλημμένη απόφαση της Τουρκίας και της τ/κ κοινότητας, να διακόψει, προσχηματικά, τις συνομιλίες, λόγω των δυσχερειών που αντιμετωπίζει στα υπό διαπραγμάτευση κεφάλαια. «Επειδή η τουρκική πλευρά δεν είναι σε θέση να συμβάλει στην αποκατάσταση του δικαίου, όπως όλοι το αντιλαμβάνονται, δηλαδή την κατάργηση των αναχρονιστικών επεμβατικών δικαιωμάτων, την απόσυρση των στρατευμάτων ή των αναπροσαρμογών στα εδάφη και τις εγγυήσεις», όπως δήλωσε μόλις προχθές.

Άρα, εις μάτην ο περισπασμός της αγωνιώδους προσπάθειας για διάσωση του διαλόγου, υπό το κράτος, μάλιστα, του φόβου για προσάρτηση των κατεχομένων από την Τουρκία, καθώς αυτόν τον διάλογο η Τουρκία και ο κατοχικός ηγέτης φρόντισαν να τον τελματώσουν, αφού πρώτα προσποριστούν όσα είχαν να πάρουν στα «ευνοϊκά» γι’ αυτούς κεφάλαια.

Αυτήν την τουρκική μεθόδευση, δεν μπορούσε και δεν όφειλε η πλευρά μας να τη διαβλέψει στην ώρα της, αποφεύγοντας, έτσι, όλα τα λογικά συμπαρομαρτούντα της;

Η νέα μεθοδολογία

Αλλά δεν είναι μόνον αυτά: Στη δηκτική σκόπευση του Προέδρου Αναστασιάδη μπήκαν τόσο η ακολουθούμενη μεθοδολογία στις συνομιλίες, όσο και, εμμέσως πλην σαφώς, ο Έσπεν Μπαρθ Έιντε, ο οποίος, αν και «δεν μπορεί να αποδοθούν ευθύνες, σε αυτό το στάδιο, στον Ειδικό Σύμβουλο του Γ.Γ. των ΗΕ, όταν, μάλιστα, έχει με αντικειμενικότητα εκφράσει ποιος είναι εκείνος ο οποίος εγκατέλειψε τις συνομιλίες», δεν φρόντισε, ωστόσο, «να τηρείται μια αυστηρά διαδικασία με όσα εσυμφωνούντο ότι θα αποτελούν την ημερήσια διάταξη».

Μα, αυτή η μεθοδολογία αποτελούσε, μέχρι πρότινος, το ιερό δισκοπότηρο της διαδικασίας διαπραγμάτευσης, με τους δύο ηγέτες να συμφωνούν τόσο επί της δομής όσο και επί των όρων εκτύλιξής της.

Τώρα, μαθαίνουμε για μια νέα μεθοδολογία, στο πλαίσιο της οποίας θα έπρεπε «να καταγραφούν όσα έχουν συμφωνηθεί σε μια στήλη, να καταγραφούν οι μικρές διαφορές που υπάρχουν και οι μεγάλες, να γίνει προσπάθεια στο μεσοδιάστημα και μέχρι τη νέα σύνοδο που επρογραμματίζετο να γίνει μετά τις 13 Μαρτίου, η ολοκλήρωση των ελαχίστων που απομένουν ή των μικρών σε σημασία διαφορών που υπάρχουν, και εν συνεχεία να συζητούντο κεφαλαιώδη θέματα που παραμένουν ακόμα σε εκκρεμότητα».

Αλλά δεν είναι αυτό που γινόταν, κάθε λίγο και λιγάκι, από τους διαπραγματευτές και τις διαπραγματευτικές ομάδες, προς ανασκόπηση των κληροδοτημάτων της διαπραγμάτευσης και την επανασυζήτηση των διαφόρων εκκρεμούντων θεμάτων προς επίτευξη προόδου;

Εσωτερική και διεθνής πτυχή

Ο Νίκος Αναστασιάδης, όμως, αναφέρθηκε και σε άλλα καινοφανή για τους βεβαρημένους εθισμούς μας όσον αφορά τα τεκταινόμενα στη διαπραγμάτευση.

Έτσι, μάθαμε, εσχάτως, ότι, η απροϋπόθετη θέση της ε/κ πλευράς για ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης επί όλων των κεφαλαίων της εσωτερικής πτυχής του Κυπριακού, προκειμένου να πάμε σε σύγκληση διεθνούς διάσκεψης, στην οποία να συζητηθεί μόνον η διεθνής πτυχή – ασφάλεια, στρατεύματα, εγγυήσεις- έχει πάει… στράφι, αφού «θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι, σε τέτοια περίπτωση, η ελληνοκυπριακή πλευρά θα μείνει χωρίς διαπραγματευτικό χαρτί για το θέμα της ασφάλειας».

Παρενέργειες και στο εσωτερικό

Οι παρενέργειες, βεβαίως, αυτών των «παλινωδιών» εκδηλώνονται όχι μόνο στην «εξωτερική» σκηνή του Κυπριακού, αλλά και στο εσωτερικό, με το ΑΚΕΛ, διαχρονικό υποστηρικτή και στυλοβάτη της ακολουθούμενης στρατηγικής στο εθνικό πρόβλημα, να ασκεί έντονη κριτική στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας όσον αφορά τη στάση του σχετικά με την απόφαση της Βουλής για το ενωτικό δημοψήφισμα.

Βάλλεται, δηλαδή, ένθεν και ένθεν του ιδεολογικοπολιτικού φάσματος, αφού είναι λιγάκι δύσκολο να ικανοποιήσεις τόσα ετερόκλητα ώτα με αντιφάσεις, αναδιπλούμενες μετατοπίσεις, ευμετάτρεπτους τακτικισμούς και οξύμωρα, σε μια χρονική στιγμή που όλοι επιδίδονται στους στροβιλισμούς των αλμάτων και των τακτικισμών.

Από τη θετικότητα στις στρεβλώσεις

Το ερώτημα, βεβαίως, που προκύπτει, είναι πώς, από τη μια στιγμή στην άλλη, περάσαμε από τις θετικότητες, την καλοπιστία, τα κοινά οράματα και τους ορθολογισμούς των διαδικασιών, σε όλες αυτές τις στρεβλώσεις, όπου σχεδόν τα πάντα έχουν στραβώσει: Και η θετική ρητορική της Τουρκίας, και τα γοητευτικά μυστήρια των προθέσεων του Ρ. Τ. Ερντογάν, και τα οράματα (κοινά) του Μουσταφά Ακιντζί, και η μεθοδολογία των Ηνωμένων Εθνών, και η λυσιτελής πρακτικότητα του κ. Έιντε. Και πώς φτάσαμε, σαν άλλοι Επιμηθείς, σε όλες αυτές τις διαπιστώσεις;

Μήπως, επειδή επιχειρήσαμε να διέλθουμε τις Συμπληγάδες της τουρκικής στρατηγικής περιπατούντες επί πτερύγων ανέμων και τώρα βρισκόμαστε να πέφτουμε άτσαλα στο κενό, ή μήπως γιατί ξυπνούμε σιγά-σιγά, μ’ έναν τρόπο περίπου κωμικοτραγικό, από τον περιπαθή ύπνο της μωρίας μας;

ΠΗΓΗ:http://www.sigmalive.com/simerini/politics/408680/prothysteres-desmefseis-eteroxronismenes-paradoxes#sthash.SGqs8O7P.dpuf